Tanınmış sovet şairləri, xüsusən kommunist əqidəsi düz olanlar nümayədə heyəti tərkibində qərb ölkələrinə göndərilirdilər ki, həm dağıdıcı, həm dağılan qərb cəmiyyətini ifşa edən əsərlər yazıb kapitalizmi sovet adamlarının gözündən salsınlar. Əliağa Kürçaylı da xeyli ölkədə olub. Britaniyaya səfərindən “Britaniya dəftəri” adlı sislsilə yazıb.
Əliağa müəllim yəqin partkomu tapşırığını iki yüz faiz yerinə yetirərək Britaniyaya qədəm qoyan kimi, Britaniya imperializmini tənqid atəşinə tutur və Şotlandiya üçün azadlıq tələb edir. Yaxşı ki, Britaniya polisi Əliağa müəllimi separatçı təbliğat apardığına görə həbs eləməyib, ola bilsin, şeirlər Bakıya gələndən sonra yazılıb…
Əliağa Kürçaylı nədənsə Londonda Redyard Kiplinqin öllüsü ilə davanı tutur. Durur qəbrinin üstündə, ağzına gələni deyir:
Bilirdim ki, sən ingilis şairisən
Vəsf edirsən seri (! — x.x.), lordu, naziri sən…
Talançılıq şöhrətini vəsf edirsən,
Qəsbkarlar şöhrətini vəsf edirsən…
Çox güman ki, Əliağa müəllim “Mauqli”dən başqa Kiplinqin heç bir əsərini oxumayıb, ancaq onun imperialist olduğunu partkomdan eşidib və bilmir ki, Kiplinq ən qüdrətli ingilis şairlərindən biridir…
Əliağa müəllim Kiplinqdən bir şeirlə əl çəkmir, qəbrin üstündə ikinci şeiri də yazır. Özü də lap yekəsini:
“Neçə yüz milqonluq qədim bir ölkə,
Yıxıldı bir palıd əzəmətiylə,
Oldu liliputa o, müstəmləkə,
Diliylə, diniylə, var-dövlətirlə…”
Kiplinq, özü də ölüsü, Əliağa müəllimə Hindistan üçün də cavab verməlidir…
Kiplinq, sən bunları tərənnüm etdin,
Sən uğur dilədin cahangirliyə…
Bir sözlə, salyanlı balası Kiplinqin ölüsünü yıxıb sürüyür.
“Burda sənin şöhrətinin son qalığı,
Solğun məzar…”…
Əlbəttə, Kiplinq sovet şairi olsaydı, dövlət mükafatı alardı, fəxri xiyabanda basdırılardı…
Əliağa müəllim Londonun “tən ortasında” qovurulmuş şabalıd satan və “həsrət tiyanında” yanan türk Kamala da rast gəlir. Kamalın başına kül olub ki, sovet Azərbaycanında yox, Türkiyədə doğulub, ona görə Londonun tən ortasındadır…
Bir sözlə, Əliağa müəllim Britaniyada KQB-nin və partkomun tapşırığını əla yerinə yetirib. Ona görə onu Portuqaliyaya göndəriblər.
Bu barədə ayrıca…
2
20.02.2018
Samara