Архив тегов | Axmatovanın şeirləri

ANNA AXMATOVA. KAFKAYA BƏNZƏTMƏ

Özgələr aparır sevgililəri, —

Həsədlə baxmıram dallarınca mən.

Az qalıb ki yarım əsrdən bəri,
Təkcə müttəhimlər kürsüsündəyəm.

Bütün həndəvərdə basırıq, dava,
Gəlir ürəkvuran mürəkkəb iyi.

Bunu uydurubdur beləcə Kafka,
Çıxarıb tərzini sonra da Çarli.

Və həmin önəmli çəkişmələrdə,
Elə bil bərk yuxu məngənəsində

Andlı münsiflərin hər üç nəsli də,

Qərara gəldi ki, günah məndədir.

Dəyişir konvoyda üzlər anbaan,
İnfarktdır altıncı prokuror indi…
Hardasa göy üzü elə bu zaman,
İsti şiddətindən qaralıb gedir.

Cazibə dolu yay gəzir yenidən,
Elə həmin çayın qırağındaca…

Nədənsə bəxtəvər “hardasa”nı mən,
Təsəvvür eləyə bilmirəm ancaq.

Üzüldü sırıqlı, dağıldı əynim,

Uca qarğışlardan az qala karam,
Bütün planetdə doğrudan yəni
Hamıdan, hamıdan mən günahkaram?

1960

ruscadan tərcümə

23.12. 2021, Samara

=================

Подражание Кафке

Другие уводят любимых, —
Я с завистью вслед не гляжу, —
Одна на скамье подсудимых
Я скоро полвека сижу.
Вокруг пререканья и давка
И приторный запах чернил.
Такое придумывал Кафка
И Чарли изобразил.
И в тех пререканиях важных,
Как в цепких объятиях сна,
Все три поколенья присяжных
Решили: виновна она. Читать далее

ANNA AXMATOVA. BORİS PASTERNAKA

1

1

Yenə payız gəlir Tamerlan kimi,

Arbat döngələri sükuta dalır.

Dumandan seçilmir yaxın tikili,
Orda yol keçilməz, qaralıb qalır.

Budur, bu da son hədd! Və hiddət yatır,
Kar olub dünyanı sanki qulağı…

İncil qocalığı – bu həm əzəmət,

Bu həm də ən acı Hefsiman ahı…

Halalca malındır burda nə varsa,
Leysanda bir qalın divar qatı var.

Şöhrət – oyuncaqdır, yadlara qalsın,
Get evə, heç nə də gözləmə daha.

1947-58

Ruscadan tərcümə

21.04. 2020, Samara

 

БОРИСУ ПАСТЕРНАКУ

И снова осень валит Тамерланом,
В арбатских переулках тишина.

Читать далее

      ANNA AXMATOVA. “İNSAN BU DÜNYADAN ÖLÜB GEDƏNDƏ…”

Anna_Ahmatova

İnsan bu dünyadan ölüb gedəndə,
Onun şəkilləri dəyişir hökmən.

Baxışlar dəyişir, təbəssüm indi

Başqa cür görünür üzündə birdən.

 

 

Mənə bu müəmma çatdı, bir tanış

Şairin dəfnindən geri dönərkən.

Və bildim gümanım həqiqət imiş,
O vaxtdan nə qədər yoxladımsa mən.

Ruscadan tərcümə

O7.08. 2019, Samara

QEYD: Şeirin orijinalı qafiyəsizdir.

Когда человек умирает

 

Когда человек умирает,
Изменяются его портреты.
По-другому глаза глядят, и губы
Улыбаются другой улыбкой.
Я заметила это, вернувшись
С похорон одного поэта.
И с тех пор проверяла часто,
И моя догадка подтвердилась.

ANNA AXMATOVA. ŞAİR

(Boris Pasternak)

 

O, haçansa özünü at gözünə bənzədən,

Gözlərini qıyaraq baxır, görür, tanıyır.

Ərimiş almaz kimi, budur, gölməçələrdən,
Şölə göz qamaşdırır, buzlarsa sızıldayır.

 

 

 

Bənövşəyi toranda  həyət-baca görünməz,
Tirlər, pıatformalar, yarpaqlar və buludlar.

Parovoz fiti, qarpız kəsiləndə çıxan səs,

Ətirli zərif əlcək ürkək əlləri udar.

 

 

 

Cingildəyər, hayqırar,  ləpədöyən tək vurar,
Və kiriyir bir anda –deməli o, indisə

Şamların arasıyla astaca addımlayar,

Ki, sayıq yuxulayan fəzanı diksindirməsin.

 

 

Və, deməli, indisə, o, boş sünbüllərdəki,

Dənələri sanayır, deməli, o, indi də,
Yenə kiminsə dəfn mərasimindən gəlib

Mənfur və qara Daryal daşını ziyarətə.

 

Moskva üzüntüsü yenə canı yandırır,
Uzaqlarda səslənir ölümcül zəınqrovlar…

Evdən ikicə addım aralıda kim azdı? –

Orda sinəyəcən qar, hər şeyin sonu orda…

 

 

 

Şerində bənzədərərək tüstünü Laokona,

Məzarlıq qanqalını tərənnüm də elədi
O, yeni bir fəzada əks olunan bəndlərin,

Yeni qanunu ilə dünyanı zənginlədi —

 

 

 

Ədalətli göylərin səxavətlə verdiyi
Əbədi bir uşaqlıq bunun mükafatıydı.

Və bütün bu yer üzü ona sanki irs idi,

Şair də aldığından hamıya pay ayırdı.

1936

Ruscadan tərcümə

05-06. 08. 19, Samara

 

ПОЭТ

(Борис пастернак)

 

 

Он,  сам себя сравнивший с конским глазом,

Косится, смотрит, видит, узнает,

И вот уже расплавленным алмазом

Сияют лужи, изнывает лед. Читать далее

        ANNA AXMATOVA. “ÇƏMİNİ TAPMIŞAM MƏN YAŞAMAĞIN…”

Anna_Ahmatova

Çəmini tapmışam mən yaşamağın,
İbadət edirəm üz tutub göyə.

Gəzib-dolaşıram hər axşamçağı,
Gərəksiz təlaşım uyusun deyə.

 

Yarğanda pıtraqlar şırıldar haçan,

Əyilər al-sarı üvəz salxımı.

Onda fani, həm də gözəl həyatdan

Şən şeirlər ilə coşar ilhamım.

 

 

 

Dönərəm. Ovcumu pişik yalayar,
Şirin miyoldayar, riqqətə gələr.

Parlaq işığını ətrafa yayar,
Ağackəsən sexin üstdəki fənər.
.

 

Sarsıdır ancaq bu sükutu  hərdən,
Dama uçub qonan leyləyin səsi.

Mənə elə gəlir eşitmərəm də,

Gəlib birdən əgər qapımı döysən.

 

Ruscadan tərcümə

03-04. 08. 2019, Samara

 

 

 

Я научилась просто, мудро жить,
Смотреть на небо и молиться Богу,
И долго перед вечером бродить,
Чтоб утомить ненужную тревогу. Читать далее

     ANNA AXMATOVA. OXUCU

Anna_Ahmatova

(“Peşə sirləri” silsiləsindən)

 

Çox yazıq olmaya gərək o, heç də,

Xüsusən qapalı. Yox, yox, əksinə,
Təpədən dırnağa şair açıqdır

Ki, anlamlı ola müasirinə.

 

 

Ayağı altdadır indi rampa da,

Öləziyib gedən bir işıq yanır.
Sısqa şölə düşür laym-laytdan,
Damğalanır onun elə bil alnı.

 

 

Hər bir oxucusa açılmamış sirr,

Xəzinə kimidir torpağın altda.

Lap axırıncısı, təsadüfisi,

Həmişə ağzına su alanı da.

 

 

 

Gecənin toranı var orda nəmli,

Orda kölgəliklər, sərinlik də var.

Və naməlum gözlər orda mənimlə,

Səhər açılana qədər danışar.

 

 

 

Nədəsə mənimlə razıdır onlar,
Nələrə görəsə qınarlar məni.
Etiraf beləcə axıb gedir lal,
Söhbətin ləzzəti qaynadır qanı.

 

 

Elə ki, təbiət nəyisə bizdən,
İstəsə gizlədə, orda saxlayar.

Haçansa vaxt gəlir və orda birdən,
Aciz və köməksiz kimsə ağlayar.

 

 

Biz bu yer üzündə müvəqqətiyik,
Və təyin olunan dairə də dar.

Şairin naməlum dostu yaxşı ki,
Dəyişən də deyil, həmişə də var.

 

 

Ruscadan tərcümə

31.07 – 01.08. 2019, Samara

 

 

Читатель

Не должен быть очень несчастным
И, главное, скрытным. О нет!—
Чтоб быть современнику ясным,
Весь настежь распахнут поэт. Читать далее

ANNA AXMATOVA. “SƏN HƏMİŞƏ SİRLİ, HƏM DƏ YENİSƏN…”

Anna_Ahmatova

Ты всегда таинственный и новый…

 

Sən həmişə sirli, həm də yenisən,
Sənə itaətim günbəgün artır.

Zabitəli dostum, məhəbbətinsə,
Elə bil dəmirlə, odla sınaqdır.

 

 

Qoymursan nə güləm, oxuyam nə də,
Çoxdan qadağandır dua etməyim.

Ancaq ayrılmayım mən təki səndən,
Fərqinə varmaram özgə heç nəyin.

 
Beləcə torpağa, göylərə həm yad,
Yaşayıram indi, nəğmə demədən.

Elə bil almısan bir zaman azad

Ruhumu cənnətdə, cəhənnəmdə həm.

1917

Ruscadan tərcümə

02-03. 08. 2019, Samara

 

 

Ты всегда таинственный и новый,
Я тебе послушней с каждым днем.
Но любовь твоя, о друг суровый,
Испытание железом и огнем. Читать далее

     ANNA AXMATOVA. OXUCU

Anna_Ahmatova

(“Peşə sirləri” silsiləsindən)

 

Çox yazıq olmaya gərək o, heç də,

Xüsusən qapalı. Yox, yox, əksinə,
Təpədən dırnağa şair açıqdır

Ki, anlamlı ola müasirinə.

 

 

Ayağı altdadır indi rampa da,

Öləziyib gedən bir işıq yanır.
Sısqa şölə düşür laym-laytdan,
Damğalanır onun elə bil alnı.

 

 

Hər bir oxucusa açılmamış sirr,

Xəzinə kimidir torpağın altda.

Lap axırıncısı, təsadüfisi,

Həmişə ağzına su alanı da.

 

 

Gecənin toranı var orda nəmli,

Orda kölgəliklər, sərinlik də var.

Və naməlum gözlər orda mənimlə,

Səhər açılana qədər danışar.

 

 

Elə ki, təbiət nəyisə bizdən,
İstəsə gizlədə, orda saxlayar.

Haçansa vaxt gəlir və orda birdən,
Aciz və köməksiz kimsə ağlayar.

 

 

Nədəsə mənimlə razıdır onlar,
Nələrə görəsə qınarlar məni.
Etiraf beləcə axıb gedir lal,
Söhbətin ləzzəti qaynadır qanı.

 

 

Biz bu yer üzündə müvəqqətiyik,
Və təyin olunan dairə də dar.

Şairin naməlum dostu yaxşı ki,
Dəyişən də deyil, həmişə də var.

 

Ruscadan tərcümə

31.07 – 01.08. 2019, Samara

 

Читатель

Не должен быть очень несчастным
И, главное, скрытным. О нет!—
Чтоб быть современнику ясным,
Весь настежь распахнут поэт. Читать далее

ANNA AXMATOVA. AD

Anna_Ahmatova

Tatar mənşəli, qədim
Gəlib çıxıb heç hardan.

Hər bəlanı çəkəndir,

Özü qalmır bəladan.

 

Ruscadan tərcümə

31. 07. 2019, Samara

 

Имя

 

Татарское,  дремучее
Пришло из никогда,
К любой беде липучее,
Само оно – беда.

       ANNA AXMATOVA. “BURDA OLMAMIŞAM YEDDİ YÜZ İLDİR…”

Anna_Ahmatova

Я не была здесь лет семьсот…

 

Burda olmamışam yeddi yüz ildir,
Heç nə dəyişməyib ancaq o vaxtdan,
Tanrı mərhəməti tökülüb gedir,

Zirvəsi görünməz bir ucalıqdan.

 

 
Xoru ulduzların, suların həmin

Göyün qübbələri yenə qaralır.

Küləklər yenə də sovurur dəni,
Ana da həminki laylanı çalır.

 

 

 

Asiya evimə mənim yox zaval,
Və bir səbəb də yox nigaranlığa.

Yenə də gələrəm. Çiçəklən, hasar,

Təmiz qal həmişə, hovuz, dolu qal.

 
 ruscadan tərcümə

30. 07. 2019, Samara

QEYD: Şeir, Axmatovanın müharibə illərində köçürülüb yaşadığı Daşkəndlə bağlıdır. «Yeddi yüz il» deməklə şair özünün tatar-türk köklərin də işarə edlə bilərdi.

 

Я не была здесь лет семьсот,

Но ничего не изменилось…

Всё так же льется Божья милость

С непререкаемых высот, Читать далее