Архив тегов | sevgi şeirləri

UİSTAN  ODEN. YUXU

auden

Gecə ötüşsə də, əzizim, hərçənd,

Yuxusu hələ də çəkilmir ancaq,
Bizi bir otağa çəkib gətirdi

Mağara tərzlidir, tavanı uca

Elə bil dəmiryol vağzalındasan

Yarıqaranlqdı, otaq doluydu,

Yan-yana düzülən çarpayılarla.

Uzaq küncdəkində biz də uzandıq.

Səssiz öpüşərək pııçıldaşırdıq,

Sənin elədiyin hər şeyə şaddım

Fərqində deyildik çarpayılarda,

Uzanan cütlərin ədavət dolu,
Gözləri bəlkə də bizə zillənib.

Qol-boyun olmuşdu cütün hər biri,

Nədənsə qüssəli, süstdülər həm də.

Ah, görəsən hansı günah qurdunun
Ya bəlkə yırtıcı, quduz şübhənin,

Keçdim caynağına beləcə mən ki,
Sən heç çəkinmədən, ayıb bilmədən,
Səndən gözlənməyən şeiyi elədin,

Açdın başqasını sevirsən daha;

Mən də, həqiranə, duydum o anda,

Arzuolunmazam və getdim ordan.

1936

ingiliscədən tərcümə

05-06.06. 2022, Samara

++++++++++++++++

W H Auden

The Dream

Dear, though the night is gone,
Its dream still haunts to-day,
That brought us to a room
Cavernous, lofty as
A railway terminus,
And crowded in that gloom
Were beds, and we in one
In a far corner lay.
Our whisper woke no clocks,
We kissed and I was glad
At everything you did,
Indifferent to those
Who sat with hostile eyes
In pairs on every bed,
Arms round each other’s necks,
Inert and vaguely sad.
What hidden worm of guilt
Or what malignant doubt
Am I the victim of,
That you, then, unabashed,
Did what I never wished,
Confessed another love;
And I, submissive, felt
Unwanted and went out.

İOSİF BRODSKİ. “İLHAM PƏRİSİ DEYİL, YOX, AĞZINA SU ALAN…”

Иосиф Бродский

İlham pərisi deyil, yox, ağzına su alan,

Şirin yuxu aparıb bahadırı çox güman.

Və mavi yaylığını arxasınca yelləyən

buxar çarxı tək çıxır sinəsi üstə birdən.

 —

Sözlər çətin ki. yenə ikiqat olub durar,

meşədəki sıraya necə dönməz odunlar.

Və balışın üzündə gözləri üz dağıdar

dağılar yumurtalar necə axıb tavada.

 —

Sənə daha istimi altı ədyalın altda

yatarkən? –Tanrı keçsin günahdan – o yataqda

balıq hava udan tək yaş dodaqlarımla mən
tapıb qamarlayırdım nə idisə sən olan.

 —

Sifətimə tikərdim dovşan qulaqları da,

səndən ötrü meşədə qurğuşun da udardım,

Çürük kötüklə dolu göldə önündə  ancaq,

elə çıxardm, mənə həsəd çəkərdi “Varyaq”.

 —

Tale beləymiş demək, yaş da ötübdür daha,

Ayıb olar ki, desəm tüküm ağarıb harda.

Damarlar uzanıbdır, dolmağa qansa çatmır,

Fikirlər əyri-üyrü qurumuş koldan artıq.

 —

Ayrılırıq səninlə, əzizim, həmişəlik.

Kağızın üzərində sadəcə bir çevrə çək.

Elə mənəm bu çevrə: heç nə yox içindəsə

Bir az baxarsan ona, sonra isə silərsən.

1980

Ruscadan tərcümə

21-22. 05. 2022, Samara

 

Qryd: Bu şeirlə İ. Brodski Leninqradda ilk böyük məhəbbəti olmuş Marianna Basmanova ilə xəyalən vidalaşır. Şeiri müəllif özü həmin il ingilis dilinə tərcümə etmiş (“It’s not that the Muse feels like clamming up”) və orijinalda adsız olan əsəri “Folk Tune” – “”xalq nəğməsi” adlandırmışdır.
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

ИОСИФ БРОДСКИЙ

М.Б.

     То не Муза воды набирает в рот.

     То, должно, крепкий сон молодца берет.

     И махнувшая вслед голубым платком

     наезжает на грудь паровым катком. Читать далее

RAYNER MARİA RİLKE. SEVGİLİNİN ÖLÜMÜ

Rayner Maria Rilke

Ölüm barəsində o  hamı qədər bilirdi:
lallığa sürükləyir bizi qamarlayaraq.

sevimli qadın ondan qoparılmamış hələ

tərk eləyib gedərkən baxışlarını ancaq

 —

naməlum kölgələrin dünysına qatıla.

düşündü o dünyada sakin olanlar indi,
onun rəfiqəsinin gəlişinə şaddılar

təbəssümü onlara ay işığı kimidir.

 —

çox tanış göründülər ölülər ona sonra,

hər birinə bağlayan onu sevgilisiydi,
Dinləyirdi onların dediklərini indi,

 —

inanmırdı da  da ancaq, gördüyü bu diyara,
Abad deyir, keçən hər günüsə xoş sayırdı,

Sevimli ayaqlara  səy ilə yol salırdı.

1908

almancadan tərcümə

27-28. 04. 2022, Samara

 

++++++++++++++

RAİNER MARİA RİLKE

Der Tod der Geliebten

Er wußte nur vom Tod was alle wissen:

daß er uns nimmt und in das Stumme stößt.

Als aber sie, nicht von ihm fortgerissen,

nein, leis aus seinen Augen ausgelöst, Читать далее

İOHAN GÖTE. “DÜŞSƏN SEVGİLİNDƏN UZAQ NƏ QƏDƏR…”

Düşsən sevgilindən uzaq nə qədər,

Şərq aralı düşüb necə ki, Qərbdən,

Aşar səhraları, ürək yol gedər;

Nə məşəqqət ola, dözər və durmaz,
Bağdadın yolu da sevəni yormaz.

(“Qərb-şərq divanı”ndan)

almancadan tərcümə

21. 04. 2022, Samara

++++++++++++

Johann Wolfgang von Goethe

Bist du von deiner Geliebten getrennt
Wie Orient vom Occident,
Das Herz durch alle Wüsten rennt;
Es gibt sich überall selbst das Geleit,
Für Liebende ist Bagdad nicht weit.

İOHAN GÖTE. SEVGİLİNİN YAXINLIĞI

Səni düşünürəm mən, günəşin şüaları,

Dənizdə yuyunanda

Səni düşünürəm mən çayın ayna suları,

Ayla oynayan anda.

Gözümdə canlanırsan, toz dumanına birdən

Uzaq yol bürünəndə;

Qaranlıq gecədə dar körpünün üstdən keçən,
Yolçu əsir hənirdən.

Səni eşidirəm mən astadan pıçıltısı,

Dalğaların gələndə.

Ağaclara mürgülü meşədə qulaq asıb,

Sükutu dinləyəndə.

Həmişə mənimləsən,  düşsən uzaq da məndən,
Yenə də yanımdasan.

Gün batır, ulduzların yanar işığı indi,

Ah, biləydim hardasan!

1795

almancadan tərcümə

19-20. 04. 2022, Samara

+++++++++++++++++

Johann Wolfgang von Goethe

Nähe des Geliebten

Ich denke dein, wenn mir der Sonne Schimmer
Vom Meere strahlt;
Ich denke dein, wenn sich des Mondes Flimmer
In Quellen malt. Читать далее

İOHAN GÖTE. ÖZÜNÜALDATMA  

Без названия (19)

Qonşu xanım pərdəni

Çəkir dala-qabağa.

Bilmək istəyir yəqin,

Mən evdəyəm, yoxam ya.

Bilmək istəyir yəqin,

Yaxır məni hələ də,

Qısqanclıqdan doğan kin,

Yaşayır küsü qəlbdə.

Əfsus, bu gözəl bala,
Məni heç düşünməmiş.

Pəncərə pərdəsiylə,

Oynayansa küləkmiş

1827

almancadan tərcümə

13. 04. 2022, Samara

+++++++++++

Johann Wolfgang von Goethe

Selbstbetrug.

Der Vorhang schwebet hin und her
Bei meiner Nachbarin.
Gewiß, sie lauschet überquer,
Ob ich zu Hause bin, Читать далее

İOHAN GÖTE. GÖZƏL GECƏ

Tərk edib komanı yola düşürəm,
O sadə daxmadır sevgimə məskən.

Astaca gedirəm, tələsmədən həm,

Adamsız, qaranlıq meşə içindən.

Ayla işıqlanır kollar, ağaclar

Gəzir budaq-budaq zərif şölələr.

Bütün həndəvərdə şirin qoxu var,

Tozağaclarından bu verir xəbər.

Ah, məni bu gözəl yay gecəsinin
Sərini necə də nəşələndirir!

Oyanır qəlbimdə səadət hissi,

Xoşbəxtəm adamsız meşədə indi.

Bəxtəvər olsam da nə qədər hərçənd,

Səmaya üz tutub deyirəm yenə:

Özünə qoy qalsın min aylı gecən,
Sevgilimlə bircə gecə ver mənə.

1771

almancadan tərcümə

10-11.04. 2022, Samara

+++++++++++++++

Johann Wolfgang von Goethe

Die schöne Nacht

Nun verlass’ ich diese Hütte,
Meiner Liebsten Aufenthalt,
Wandle mit verhülltem Schritte
Durch den öden finstern Wald:

Luna bricht durch Busch und Eichen,
Zephyr meldet ihren Lauf,
Und die Birken streun mit Neigen
Ihr den süßten Weihrauch auf.

Wie ergetz’ ich mich im Kühlen
Dieser schönen Sommernacht!
O wie still ist hier zu fühlen,
Was die Seele glücklich macht!

Läßt sich kaum die Wonne fassen;
Und doch wollt’ ich, Himmel, dir
Tausend solcher Nächte lassen,
Gäb’ mein Mädchen Eine mir.

HENRİX HEYNE. “KÜSÜ SAXLAMIRAM MƏN…”  

Без названия (12)

Küsü saxlamıram mən, necə sınsa da qəlbim,

Getdi eşq həmişəlik! Yox küsüm və gileyim.

Parlayasan möhtəşəm almaz kimi sən necə,
İşıqlanmaz zərrəcə ürəyindəki gecə.

Bu çoxdan mənə bəlli. Yuxuda gördüm səni,

Gördüm gecə zülməti bürüyüb ürəyini.

Ürəyini sümürüb yeyirdi, gördüm, ilan,

Gördüm, sevgim, iztirab içindəsən nə yaman.

1822-1823

almancadan tərcümə

09.04. 2022, Samara

+++++++++++++++

HEİNRİCH HEİNE

Ich grolle nicht, und wenn das Herz auch bricht,
Ewig verlor’nes Lieb! ich grolle nicht.
Wie du auch strahlst in Diamantenpracht,
Es fällt kein Strahl in deines Herzens Nacht.

Das weiß ich längst. Ich sah dich ja im Traume,
Und sah die Nacht in deines Herzens Raume,
Und sah die Schlang’, die dir am Herzen frißt,
Ich sah mein Lieb, wie sehr du elend bist.

NİKOLAY RUBTSOV. ÖDƏNİŞ

Николай Рубцов

Artıq unutmuşam məhəbbət nədir.

O qədər gecələr ay işığında,

Şəhər yuyunarkən and içilibdir –

Tutulub qalıram salanda yada.

Bir gün qarabasma məni izləyən,

Rəzillik divara dirəyən zaman

Tək-tənha yuxuda qışqıraram mən,
Oyanıb gedərəm nəfəs almadan.

Gecə yarısında qapı açılar,

Gələr ömrün ağır bir dəqiqəsi.

Duraram sevgiyə mehribanlığa

Möhtac heyvan kimi, kandarı kəsib.

Rəngi avazıyar, deyər ki, “çıx get!

Qaldı dostluğumuz daha arxada.

Sən mənə vermədin dəyər və qiymət,

Get! Məna axtarma ağlamağımda!..”

Və meşə yoluna çıxaram yenə,
Neçə toy karvanı keçib bu yoldan…

Hüznlü girərəm zülmət içinə,
Gedərəm çovğunla, qəlbdə həyəcan…

1970

ruscadan tərcümə

01-02. 2022, Samara

+++++++++++

Николай РУБЦОВ

Расплата

Я забыл, что такое любовь,

И под лунным над городом светом

Столько выпалил клятвенных слов,

Что мрачнею, как вспомню об этом.

 —

И однажды, прижатый к стене

Безобразьем, идущим по следу,

Одиноко я вскрикну во сне

И проснусь, и уйду, и уеду…

Поздно ночью откроется дверь,

Невеселая будет минута.

У порога я встану, как зверь,

Захотевший любви и уюта.

Побледнеет и скажет:- Уйди!

Наша дружба теперь позади!

Ничего для тебя я не значу!

Уходи! Не гляди, что я плачу!..

И опять по дороге лесной

Там, где свадьбы, бывало, летели,

Неприкаянный, мрачный, ночной,

Я тревожно уйду по метели…

1970

NİKOLAY RUBTSOV. MƏKTUBA CAVAB

Николай Рубцов

Axı nə söyləyim mən yalanına?

Taya dalındakı görüşlər uzaq.

Bir vaxt sən qaçanda Azərbaycana,

Demədim: “Qayıtma geriyə ancaq”.

Bəli mən sevirdim. Nə olsun indi?

Keçmişi boş yerə açıb-tökməyək.

Nə qüssə duyuram haçandır, nə də,
Nəsə dəyişməyə qalıbdır istək.

Sevgi sözlərini nə təkrarlayaq? —
Bir də görüşmərik düşüb həvəsə.

Yendən haçansa görüşsək ancaq,
Birgə aldadarıq tapıb kimisə.

təxminən 1956-cı il

ruscadan tərcümə

QEYD: Şeir Rubtsovun sevdiyi qızın — Tatyana Reşetevonın 1954-cü ildə pedaoji məktədi bitirib Azərbaycana təyinatla getməsiylə bağlıdır.

27.02. 2022, Samara

++++++++++++++

 Николай РУБЦОВ

ОТВЕТ НА ПИСЬМО

Что я тебе отвечу на обман?

Что наши встречи давние у стога?

Когда сбежала ты в Азербайджан,

Не говорил я: «Скатертью дорога!»

 —

Да, я любил. Ну что же? Ну и пусть.

Пора в покое прошлое оставить.

Давно уже я чувствую не грусть

И не желанье что-нибудь поправить.

Слова любви не станем повторять

И назначать свидания не станем.

Но если все же встретимся опять,

То сообща кого-нибудь обманем…