Tanınmış müsavatçı (ya cəbhəçi?) xadim Tofiq Yaqublu öz FB səfifəsində Fatimə Kərimli Fatimə Kərimli bir istifadəçinin öz bloqunda yerləşdirdiyi bir yazını paylaşıb; yazı əslində Süleyman Rüstəmin 1930-cu ildə Müsavat partiyasına və onun xadimlərinə yazdığı həcvdir.
Süleyman Rüstəm, əlbəttə, zəif şairdir, ancaq mən hələ otuz il qabaq mərhum müəllifin “Ana və poçtalyon” şeirinin həm məzmu, həm texniki primitivliyini deyəndə, bir dəfə də fikrimin müsbət qarşılandığını görməmişdim. Məsələ burasındadır ki, sonralar Əli Kərim məhz bu şeirin lekalı əsasında “Qaytar ana borcunu” şeirini yazıb və çox da uzağa getməyib…İndi poeziya incəlikərini başa düşən nə çox adamın olduğuna təəccüblənirəm…
Süleyman Rüstəm çoxdan ölüb gedib. Səməd Vurğundan fərqli olaraq, indiki rejimin ideoloji sütunlarından deyil (bəlkə də mən yaxşı bilmirəm). Hərdən qəzəlləri oxunur: “Məndən sənə ey gül, nə deyirlərsə, inanma, Səndən də gəlib gündə Süleymana deyirlər…” İndi Süleyman Rüstəmlə mükalimə estetik planda ola bilər, yəni biz onun şairliyinə münasibətimizi ifadə edə bilərik; bu əslində vacibdir, yüksək poetik standartların yaranması, yüksək estetik zövqün yaranması üçün vacibdir. O ki qaldı Süleyman Rüstəmin Müsavatı söyməyinə ya necə söyməyinə, bunu bilmək, əlbəttə, lazımdır, ancaq aktual deyil. Aktual indiki rejimin indiki ideolioji dayaqlarıdır. Ruslar üçün aktual Mayakovskinin inqilaba rəğbəti yox, sənətkarlığıdır. Mənim üçün Səməd Vurğunun sənətkarlıq səviyyəsi onun çuğulçu olub-olmamasından daha vacibdir. Səməd Vurğunun sənətkarlıq səviyyəsi isə zəifdir və bu onun Müşfiqi satmasıyla qətyyyən bağlı deyil.
Məni çox narahat edən Tofiq Yaqublunun səhifəsindəki rəylərdir. Güman etmək olar ki, yazanlar gəncdirlər, yəqin ki, hamısının da universitet diplomu var; ancaq görün bunlar necə primitiv yazırlar, bunlar fikir ifadə etmirlər, çünki fikir yoxdur, bunların çoxu “mu-mu” deyir…
Könül Şamilkızı Nesibova Yaltaq bayquş!
Asi Bey Narazi Alçaq məxluq. Başqa sözlər də istifadə etmək olar amma buna yaraşan budur.
bayguw rustemin ozudu.werefsizler
Elxan Zaman Sülyman Rüstəmin Əliyağa Vahidə işilməyini eşitmisiz? Rəhmətlik Əliağa da ona çox gözəl, yeddi qatından keçən cavab verir… ))
Elxan Zaman Süleyman Rüstəmin səviyyəsi bu misralarından bilinir:
Layka qardaşımız edir göydə ham-ham
Biz də baxıb alırıq ilham.
Adam rəsmən itlə qardaş olub… )
Zohrab Ismayil Birinci dəfədir duyuram bunu, Süleyman Rüstəmdən bunu gözləmək olardı. Amma diqqətimi başqa bir şey çəkdi: dil. Aydın görünür ki, Sovet imperiyası zaman-zaman bizim dilimizi dəyişdirib və Anadolu türkcəsindən uzaqlaşdırıb. Bir sözlə indi danışdığımız dil, Sovetlərin bizə sırıdığı bir dildir.
Ağaverdi Ruşanov Qoyde hurur layka ham-ham, biz yerde aliriq o dan ilham. Buda yeke qulagindir.
Metanet Ismayil Allah süleyman kimi satqın şairlerimizin hamısına lenet etsin Amin.
Süleyman Rüstəm zəif şair də olsa, onun dəqiq sintaksisi vardı, mübtədasıyla xəbəri həmişə uzlaşıbı, onun şeirlərindən heç olmasa savadlı yazı öyrənmək olar! (Fatimə Kərimli yazıları köçürəndə çoxlu səhvlərə yol verib — bunlar Süleyman Rüstəmin günahı deyil)
Və əgər Tofiq Yaqublunun dəstəkçiləri, ardıcılları savad cəhətdən bu gündədirlərsə, Azərbaycanı nə gözləyir?
O ki qaldı guya bolşeviklərin bizim dilimizi dəyişməyinə, bu, ağ yalandır. Dilimizi Cavid kimi şairlər dəyişirdilər. Əli bəy Hüseynzadə kimi xadimlər dəyişirdilər. Bolşeviklər gələndə xalqımız “yüz, yok, alev, imdi, kadar; yakdı; çok; uzak; boşkab” demirdi, “yox” əvəzinə “yok” deyən azərbaycanlıların millət kimi varlığını inkar edənlər, bizi osmanlıların kiçik və intellekt cəhətdən geri qardaşlarına çevirmək istəyənlər idi. Əgər “yox”u, “alov”u, “indi”ni bolşeviklər xilas ediblərsə, onlara ancaq minnətdar ola bilərik…
30.08.16 Samara
xeyrulla xayal 