Архив | Август 2019

MARİNA TSVETAYEVA. NƏNƏMƏ

cvetaeva

Ciddi ifadəli uzunsov oval,
Geniş ətəkləri qara paltarın.

Təkəbbürlə dolu incə dodaqlar –

Gənc nənə! kim öpdü görən onları?

 

Bir zaman sarayın salonlarında,

Şopen valslarını çalan əlləri…

Soyuq ifadəli yanaqlarında,

Yay kimi burulub düşən telləri.

 

 

Birbaşa zillənən baxış tələbkar,
Baxış hər an hazır müdafiəyə.

Məgər gənc qadınlar beləcə baxar?

Gənc nənə — kimsiniz, deyin, nəhayət!

 

 

Nə qədər imkanlar apardınız Siz,
İmkansızlıqlar da – görün nə qədər! —

Polyak qız, iyirmi yaşında bir qız,

Yerin gözüdoymaz dərinliyinə!

 

 

 

Sakit, məsumdu gün, küləksə sərin.

Ulduzlar səmada sönüb, qaralıb.

Ürəyim bu qəddar qiyamı yəqin,
Nənə, deyirəm ki,  sizdən irs alıb!

 

9 sentyabr 1914

Ruscadan tərcümə

24-25. 08. 2019, Samara

 

Марина Цветаева

 

Бабушке

 

Продолговатый и твердый овал,

Черного платья раструбы…

Юная бабушка! Кто целовал

Ваши надменные губы? Читать далее

              QİSAS

U LENİ

Səcdə eləmirəm üzü Qibləyə,
Şəfəq qızaranda səhər və axşam.

Məscid qapısını mən nə açanam,
Nə papaq qoyanam, nə əba geyən.

 

 

 

Allahın xofuyla ruh dolu, ancaq
Tanrı buyuranla gedə bilmirəm,
Tamaha uyuram, fitnəyə mən həm,

Gözəllik, şirinlik qarşıma çıxcaq.

 

Ancaq bir hissim var müsəlmana xas:

Mənə sağ tərəfdən zərbə dəyən tək,

Solu uzatmıram İsa deyən tək — 

Qəlbimi  bir istək yandırır: qisas!

 

27.08. 2019, Samara

ANDREY BELIY. TƏK

bely-young

Andrey Belıy (1880-1934)

TƏK

Pəncərələr tərli, nəm,
Ay işıqladır göyü.

Pəncərə önündəyəm,

Bilmirəm niyə.

 

 

Külək. Əyilir başı,
Çal tozağaclarının.

Çox töküldü göz yaşı…
Sayı yox yaraların…

 

 

İllər yaslı sırayla,
Ötüşür göz önündən,

Ürəyimdə yara var…

Təkəm mən.

Dekabr 1900

Ruscadan tərcümə

23.08. 2019, Samara

 

Андрей Белый

 

ОДИН

 Посвящается
Сергею Львовичу
Кобылинскому

 

Окна запотели.

На дворе луна.

И стоишь без цели

 у окна. Читать далее

MARİNA TSVETAYEVA. “ƏGƏR SƏNİ MƏNİMLƏ TALE QOŞALASAYDI…”

cvetaeva

Əgər səni mənimlə tale qoşalasaydı,

Eh, dünyanın işləri fışqırıq olasıydı!

Bizə nə qədər şəhər əyəcəkdi başını

Mənim doğma, təbii və nəsilsiz qardaşım!

 

 

Körpünün üstündəki son fənər sönən andan,
Mən meyxana xanımı, sən meyxana çarısan.

Səcdə elə, xalq, and iç mənim çarıma indi,
Xanımına and için – hamını sevindirim!

 

 

Əgər səni mənimlə tale qoşalasaydı

Bizə bu çar zəngləri xidmətdə olasıydı.

Dinərdi Moskvaçayda yayılan zəng səsində,

Yalançı çariçayla aşnası barəsində.

 

 

Dünya ziyafətində boğazacan kef çəkib,
Biz gecə küləyində, qarındaş, yellənərdik.
Cığırın torğpağıyla hər yer ağ olasıydı,

Əgər səni mənimlə tale qoşalasaydı.

20 oktyabr 2016

 Ruscadan tərcümə

21-23.08. 2019, Samara

 

Марина Цветаева

Кабы нас с тобой,  да судьба свела

 

Кабы нас с тобой — да судьба свела —
Ох, веселые пошли бы по земле дела!
Не один бы нам поклонился град,
Ох мой родный, мой природный, мой безродный брат! Читать далее

MARİNA TSVETAYEVA. “HƏR YOLA SALANDA MƏN ƏZİZLƏRİ…”

cvetaeva

                  O.E. Mandelştama

Hər yola salanda mən əzizləri,
Deyirəm yadigar onlara mahnı.
Beləcə alsınlar istərəm geri
Özləri haçansa bağışlayanı.

 

 

 

Göyərən cığırla gedib onları,
Yolayrııcınacan ötürürəm mən.

Əs külək, nəğməni oxu, yorulma,

Yumşal ayaqları altda, a yol, sən!

 

 

 

Aman, boz buludlar, yaş axıtmayın,

Bayram çəkmələri geyiblər axı!

Gizlə neştərini içində, ilan,

Quldur, tulla getsin sən də bıçağı.

 

 

 

Yolları üstünə çıxan gözəl, sən,
Gəlin ol onlara şən və mehriban.

İşlət dodağını sən əvəzimdən,

Gələr mükafatın Ulu Tanrıdan!

 

Ruscadan tərcümə

17-18. 08. 2019, Samara

 

О. Э. Мандельштаму

 

Собирая любимых в путь,
Я им песни пою на память —
Чтобы приняли как-нибудь,
Что когда-то дарили сами.
Зеленеющею тропой
Довожу их до перекрёстка.
Ты без устали, ветер, пой,
Ты, дорога, не будь им жёсткой!

Туча сизая, слёз не лей, —
Как на праздник они обуты!
Ущеми себе жало, змей,
Кинь, разбойничек, нож свой лютый.
Ты, прохожая красота,
Будь весёлою им невестой.
Потруди за меня уста, —
Наградит тебя Царь Небесный!

 

Разгорайтесь, костры, в лесах,
Разгоняйте зверей берложьих.
Богородица в небесах,
Вспомяни о моих прохожих!

 

17 февраля 1916

SABİR ƏLƏKBƏROVUN ÖLÜMÜNƏ

sabir.jpg

 

Niyə doğuluruq, niyə ölürük? –

Bilmirik mənası həyatın nədir.

Gah ilahi nemət, gah da ağır yük,

Sevinclə gün gəlir, ağrı tək gedir.

 

 

Mənası varsa da, o, sirdir ancaq,
Bilən yaradandır o sirri təkcə.

Tanrı tək əlçatmaz, Tantı tək uzaq,

Nə qədər düşünək, axtaraq necə.

 

 

 

Həyatda sevinc var, həyatda dərd var,
Sevir, sevilirik, aldanırıq da.

Sevən, qayğımıza qalan adamlar –

Gedəndə düşünək qalanları da.

 

 

Bilmirik mənası nədir həyatın,
Bizə açan deyil sirrini Tanrı.

Özün nə elədin, nəsə yaratdın –

Tək bunun mənası, qiyməti vardır.

 

 

Məna axtaraydın kaş bir əlli il,
Qolunun gücündən  yer-göy əsərdi.

Faciə yaratdı fəqət əllərin,
Mənasız. Dərdinsə anana bəsdir.

 

19. 08. 2019

Samara

ANAMIN SƏSİ

Otuz beş il, qırx il geri dönəsən,
Qayıdıb dünyanı həmin görəsən.

Həmin Amerika, həmin SSRİ,

Brejnev də həmin, çənəsi əsir.

Xariclə arada dəmir pərdə var,
Nə yaxşı yemək var, nə yaxşı paltar.

Ayaqqabıların çıxır dabanı,
Dəyişək şalvarı yox hər adamın.

Maşını olanın hörməti də var,
Maşın da nə maşın – sürən ağlayar..

Telefon yüz evin birində vardı,
Telefonluların adı ağırdı…

Zəngi uzaq yerə vuranda isə,
Gedirdin danışıq məntəqəsinə.

Sifariş verirdin iki gün qabaq,
Qorxurdun bəlkə heç alınmayacaq…

Qayıda o günlər yenə, deyirəm,
Gedib bir danışıq sifariş verəm.

Vaxt gəlib yetişə, mən də tələsəm,
Yüyürəm danışıq məntəqəsinə.

Dəstəyi əlimə alanda əsəm,
Çaşam və az qalam sinəmə basam…

Əvvəlcə xışıltı gələ o başdan,

Sonra əziz o səs dinə yavaşdan…

“Xeyrulla!” deyərək ağlaya anam,
Gözümün yaşından dəstək islana…

Ah, beş-on il geri qayıda aləm,
Anamın səsini eşidə biləm…

 

17. 08. 2019, Samara

MARİNA TSVETAYEVA. “SƏNİN QƏLƏMİNƏ SƏHİFƏYƏM MƏN”

cvetaeva

Sənin qələminə səhifəyəm mən,

Nə var – götürərəm. Səhifəyəm ağ.

Mən —  sənin malına qarovul çəkən:

Çoxaldıb qaytarram yüz dəfə artıq.

 

 

Mən bir kənd yeriyəm, qara torpağam,
Sən mənə  şöləsən, yağış nəmisən.

Sən mənim Tanrımsan, sən mənim Ağam,

Mən qara torpağam, ağ kağızam mən.

 

 Ruscadan tərcümə

15-08. 2019
Samara

 

Я — страница твоему перу. 
Всё приму. Я белая страница. 
Я — хранитель твоему добру: 
Возращу и возвращу сторицей. ! 
Я — деревня, черная земля. 
Ты мне — луч и дождевая влага. 
Ты — Господь и Господин, а я — 
Чернозем — и белая бумага.

MARİNA TSVETAYEVA. “YOX, BÜTÜN HƏYATDAN MƏNƏ ƏZİZDİR…”

cvetaeva

«Нет, легче жизнь отдать, чем час…»

 

Yox, bütün həyatdan mənə əzizdir.

Bircə saatı da bu xoş dumanın.
Mənə buyurursan – yeganə əmr! —

Həm yatım və həm də erkən oyanım.

 

 
Üstəlik gözlərim qapanan andan,

Gərək yuxular da görməyəm gecə.

Əgər gözlərimi özün qapasan,
Etibarlı olar qadağa məncə.

 

 

Qorxuram yatmaya gözlərim amma

Tabutda – gəlməyə ölüm yuxusu.

Bayquşu gecəyə burax, yatmayan —

Yuxusuz qalanın yanına uçsun.

 

Ruscadan tərcümə

14.08. 2019, Samara

 

 

Нет, легче жизнь отдать,  чем час

Сего блаженного тумана! —

Ты мне велишь — единственный приказ! —

И засыпать, и просыпаться — рано.

 

 

 Пожалуй, что и снов нельзя

Мне видеть, как глаза закрою, —

 Не проще ли тогда — глаза

Закрыть мне собственной рукою?

 

 

Но я боюсь, что все ж не будут спать

Глаза в гробу — мертвецким сном законным.

Оставь меня. И отпусти опять:

Совенка — в ночь, бессонную — к бессонным.

14 мая 1920

MARİNA TSVETAYEVA. GÜNÜN YEKUNU

cvetaeva

Ah, bu nə yorğunluq axşama yaxın,

Dünyadan narazı, həm də özümdən.

Rastıma gələnə xoş üzlə baxdım,
Bilmirəm heç niyə gülümsədim mən.

 

 

Sual çox, ürəksə alışmır elə,
Yaş töküb cavabı ödəməyə də.

Danışdıq, fal açdıq, hərə özüylə
Qeyri-müəyyənlik apardı fəqət.

 

 

Sayı həddən artıq pərt baxışların,

Mərhəm söhbətlər də uzanıb gedir.

Muncuqdan tikilən bu naxışların,
Sayı ox. Və mələk…Nəyə gərəkdir?

 

 

Ah, bu nə yorğunluq! Asanmış demə,

Adiliyə gedən pilləni aşmaq!
Qapıla bilərdim axı özümə…

Tanrıdan yayındım bütün gün ancaq!

 

Ruscadan tərcümə

13. 08. 2019, Samara

 

Марина Цветаева — Итог дня

 

Ах, какая усталость под вечер!
Недовольство собою и миром и всем!
Слишком много я им улыбалась при встрече,
Улыбалась, не зная зачем.

 

 

 

Слишком много вопросов без жажды
За ответ заплатить возлиянием слез.
Говорили, гадали, и каждый
Неизвестность с собою унес.

 

 

Слишком много потупленных взоров,
Слишком много ненужных бесед в терему,
Вышивания бисером слишком ненужных узоров.
Вот гирлянда, вот ангел… К чему?

 

Ах, какая усталость! Как слабы
Наши лучшие сны! Как легка в обыденность ступень!
Я могла бы уйти, я замкнуться могла бы…
Я Христа предавала весь день!