Архив | Ноябрь 2016

EŞŞƏKLƏR

Ноя28

Tənəli, danlaqlı bu heyvanların,

Atlasdan olaydı çulları gərək.

İnci taxılaydı boyunlarına,

Seyrək yallarına təzə gül-çiçək.

 

Xalılar döşənə axurlarına,

Vaxtında, doyunca yemləri gələ.

Fərmanlar asıla yaxalarına,

Kiçik abidə də bəlkə dikələ.

 

Hərbi paradların önündə onlar,

Gərək gedəydilər nizamlı, həqir.

Meydana yayaydı gur meqafonlar,

Onların tarixi xidməti nədir.

 

Onlar özlərindən ağır yükləri,

Qitədən qitəyə çəkib gediblər.

İnsan tarixinin minillikləri,

Bellərində gəlib bu günə qədər.

 

Quranda rəftarı, səsi pislənib,

Qınaqdan, tənədən əyilən heyvan.

Nə xidməti yadda, nə də ki əsli,

Danlanan, söyülən, döyülən heyvan.

 

Yeməkdən gözü tox, tamahsız suya,

Çörək də daşıyan, su da daşıyan.

Belində yeriyib sivilizasiya,

Heyvanlıq simvolu sayılan heyvan!

 

28.11.2016

Samara

 

 

ÇƏTİN ADAM

Ноя24

Adamlar cürbəcür olur dünyada,

Mən də bu dünyada çətin adamam.

İndi yox, əvvəldən elə çətinəm,

Çətinlik boynuma biçilib mənim.

Deyirər fizika, cəbr kimiyəm,

Tərsimi həndəsə, üzvi kimyayam.

Çətin adamın da qaradır günü,

Asan adamlardır çünki yan yörən.

Evdə hamı asan, işdə eləcə,

Çətinsən onların içində təkcə.

Qohum-qardaş asan, qonşular asan,

Dünya nizamını sanki pozursan.

Hamı üzügülər, hamı mehriban,

Bu ona qurbandır, o buna qurban.

Hamı da tutulur məni görəndə,

Baxır, köks ötürür biri dərindən.

Biri üz çevirir, biri dalını,

Dinməzcə çəkilib gedir qalanı.

Ancaq hər cürü var asanların da,

Var boynu pambıqla kəsənləri də.

Silər yer üzündən eləsi səni,

Elə bil həlli yox bir məsələsən.

Asan adamların planetində,

Çətin adamların günü çətindir…

 

24 11.16

Samara

ALTMIŞ ÜÇ

Ноя18

  63

 

Hər səhər yataqda, zəif, yarımcan,

Tanrı ölülükdən dirildir məni.

Sanki daş tabutda yatan Lazaram,

“Dur, yeri!” deyərək qaldırır məni.

 

Büdrəyə-büdrəyə mən də çıxıram,

Ayaqlarımdasa dəfn ipləri.

Möcüzə göstərib çəkildi Tanrı,

Gərək öz gücümlə gedəm irəli.

 

Yenidən dünyanın adamlarına,
Qoşulub gedirəm. Çənəmi sıxan

Dəfn yaylığını açıb atıram,

Sinəmi doldurur sərin bir axın.

 

Yenə də oyanır min ehtiyacım,

Çarpışam, çalışam, gərək tələsəm.

Yenə də bir tikə çörək dalınca,

Qan-tər axıdıram, qaranəfəsəm.

 

Hərə öz hayında, tələsir hamı,

Yıxıldın – tapdayıb keçir izdiham.

Yalayıb it kimi yaralarımı,

Üzə gətirirəm. Yenə qalxıram.

 

Daş tabutdan qalxıb dirilməyin də,

Dünyaya ilk dəfə doğulmağın da,

Səbəbi, mənası bilmirəm nədir.

Möcüzə göstərib susur tanrı da…

ƏLYAZMASI.jpg

 

17-18. 11. 2016

Samara

 

BORİS PASTERNAK. QƏLB

Ноя14

BORİS PASTERNAK

                  QƏLB    

                  Душа моя, печальница
                   О всех в кругу моем…

Qəlbim, geyirsən qara,

Gedəndə yaxınlarım.

Məqbərəsən canları,

Zülmlə çıxanların.

 

Onları balzamlayır,

Şeir həsr eləyirsən.

Ağlayan rübabınla,

Ağılar söyləyirsən.

 

Hamı maraq hayında

Səndəsə qorxu, vicdan.

Xatirələr yaşadan

Məqbərə tək durursan.

 

Onların əzabları,
Səni torpağa əyir,

Səndən də məzarların,

Tanış qoxusu gəlir.

 

Qəlbim, qardaş qəbrisən —

Nə eşitdin, nə gördün

Qatmısan bir-brinə,
Dəyirman tək üyüdüb.

 

Mənə hər nə olubsa — 

Dayanma bircə gün də — 

Üyüt və qəbiristan,

Çürüntüsünə döndər.

 

1956

Ruscadan tərcümə

14.11.2016

Samara

 

 

 

 

MARİNA TSVETAYEVA. BƏXTƏVƏR NƏ QƏDƏR QADIN, KİŞİ VAR…

Ноя13

    MARİNA TSVETAYEVA

                               1892-1941

              Есть счастливцы и счастливицы…

 

Bəxtəvər nə qədər qadın, kişi var,

Oxuya bilmirlər. Onlara qalan

Göz yaşı tökməkdir. Necə şirindir

Dərd leysan yağış tək axıb dağıla

 

Elədə daş altda canlanar nəsə

Bu Tanrı vergisi mənə qamçı tək

Ürək dağlasa da yas hönkürtüsü

Borc mənə buyurur oxuyam gərək

 

Dostunun üstündə Davud oxudu,

Dostunun bədəni parçalansa da.

Orfey enməsəydi əgər Aidə

Özü və səsini yollayardısa

 

Səsi yollansaydı zülmət ölkəyə,

Özü astatanada gözləyərdisə,

Səs kanat olardı Evridikaya,

Qalxardı, yapışıb elə bu səsdən.

 

Elə gözyumulu tutub bu səsdən,

Gedərdi biryolluq, işığa sarı.

Şair, əgər sənə səs verilibsə,
Deməli, alıınıb qalan nə varsa.

 

Yanvar 1935

Ruscadan tərcümə

12-13.11.2016 Samara

 

 

 

 

 

 

MARİNA TSVETAYEVA. PİŞİKLƏR

Ноя11

 

  Maks Voloşinə

          Они приходят к нам, когда
          У нас в глазах не видно боли.

 

Elə ki çəkilir gözlərimizdən

Ağrı-dərd, qucağa girib yatırlar.

Bəla üz verəndə itib-batırlar,

Pişik qəlbi bilməz utanmaq nədir.

 

Özün de, gülməli deyilmi, şair,

Onları öyrətmək evə, divara.

Köləlik qisməti yaddır onıara,

Pişik qəlbi bilməz köləlik nədir.

 

Ha çağır, ha səslə, özünü öldür,

Sığalla, əzizlə, gözünə dön də.

Çırpınıb çıxacaq yenə əlindən,

Pişik qəlbi bilməz məhəbbət nədir.

 

1911

Ruscadan tərcümə

11.11.16 Samara

 

MARİNA TSVETAYEVA. QARA GECƏYARI GƏLDİM YANINA…

Ноя9

MARİNA TSVETAYEVA

                                    1892-1941

                                             S.E.

                    Я пришла к тебе черной полночью,
                   За последней помощью…

Qara gecəyarı gəldim yanına,

Son kömək ümidiylə.

Əsilsiz-nəsilsiz bir avarayam,

Batası bir gəmiyəm.

 

Vilayətlərimdə — müvəqqətilik,

Rahiblərdə məkr var.

Hər yetən geyinib gəzir şah kimi

Taxtda – itəbaxanlar.

 

Az olub mülkümə  göz dikən məgər?

İçirən qarovulu?

Kim gecəxəlvəti qayırmadı şər?

Durub kəsmədi yolu?

 

Əsil-nəsilsizlər, yırtıcı itlər,

Nəyim varsa, taladı.

İndi, həqiqi şah, boyun əyirəm,

Dilənçi tək qapında.

27 aprel 1916

Ruscadan tərcümə

09.11.16, Samara

OSİP MANDELŞTAM. MƏTBƏXDƏ OTURAQ…

Ноя8

     OSİP MANDELŞTAM

                           (1891-1938)

                    Мы с тобой на кухне посидим,

                   Сладко пахнет белый керосин.

 

 

Mətbəxdə oturaq, baş-başa verək,

Kerosin ətrini sinəyə çəkək.

 

 Kömbə çörək də var,  iti bıçaq da,
Doldur primusu qapağınacan.

 

Ya da kəndir gətir yekə bir topa,

Gecə səhərəcən səbət toxuyaq.

 

Sonra da vağzala çıxıb gedək ki,

Axtaran olsa da, tapmasın heç kim.

 

Yanvar 1931

Ruscadan tərcümə

08.11. 16

 

 

OSİP MANDELŞTAM. LENİNQRAD

Ноя7

OSİP MANDELŞTAM

                                        (1891-1938)

                LENİNQRAD

               Я вернулся в мой город, знакомый до слёз,
              До прожилок, до детских припухлых желёз…

 

Şəhərimə dönmüşəm, necə tanış, doğmadır,

Körpəyə lap döndərər, körpə kimi ağladır.

 

İndi ki qayıtmısan, tələs, gözüyumulu,

Sahil fənərlərinin sən palıq piyini ud.

 

Bu dekabr günü də sənə yaxşıca tanış,
Yumurtanın sarısı sanki qətrana axmış.

 

Peterburq! Hələ ölmək arzusunda deyiləm,
Telefon nömrələrim səndə qalır, bilirəm.

 

Peterburq! Yaddaşımda neçə ünvanın qalır,

Onlarda ölənlərin səsi yəqin tapılar.

 

Mən qara pilləlkəndə yaşayıram, beynimi,

Suvaqdan qoparılmış zəngin səsi iynələr.

 

Əziz qonaqları mən gözləyirəm gecələr,
Yuxuma qapıdakı zəncirin səsi gələr.

 

Dekabr 1930

 

Ruscadan tərcümə

07.11.2016

Samara

 

ONKOLOJİ ŞÖBƏ

Ноя5

               xərçəngdən ölmüş əzizlərimin

                          xatirəsinə

 

Kim deyib oyundur həyat? Şekspir?

Mahirdi, əlbəttə söz oynatmağa,

İngilis dühası. Hansı oyun? Sirk?

Teatr? Serial – baş aldatmağa?

 

Bəlkə adi qumar ya bəlkə şahmat?

Depüt, mittelşpil və endşpil?

Hansı oyuna da bənzəsə həyat,

Əslində o heç də oyun deyildir…

 

Hanı qaydaları, oyunsa əgər? 

Əgər teatrsa,  rejissoru kim?

Kimdi ağ xalatda gedib-gələnlər?

Onlar həkimdilər? Yoxsa ki, hakim?

 

Dünya teatrdlr — ingilis deyib —

Guya aktyoruq hər birimiz də.

Səhnəyə buranın nəyi bənzəyir?

Oyundur? Axı yox rəqibimiz də…

 

Əgər faciəsə, kimdi yazanı?

Hanı qaydaları, oyunsa əgər?

Əgər teatrsa, rejissor hanı?

Və kimdir ağ xalat geyib gəzənlər…

 

05.11.16

Samara