Yəqin on milyon nəfər yaşayır bu şəhərdə,
Evlərdə yaşayan var, bəziləri yaşayır dəlmə-deşikdə hərçənd.
Burda bir yer tapılmaz, bizə ancaq, əzizim, burda bir yer tapılmaz,
—
Ölkəmiz axı vardı bizim də bir zamanlar, o idi bizə vətən,
Xəritəyə nəzər sal, özün görə bilərsən.
Ora gedə bilmərik, əzizim, indi ora gedə bilmərik ancaq.
—
Kənd qəbiristanın həyətində ucalır qocaman qaraçöhrə,
Çiçəklyir yenidən yaz gələndə hər dəfə:
Köhnə pasport yaramır, köhnə pasportla indi getmək olmaz, əzizim.
—
Masaya bərk çırparaq əlini dedi konsul:
“Rəsmən ölüsünüz siz yoxdursa pasportunuz”,
Bizsə diriyik hələ, əzizim, diriyik biz.
—
Getmişdim komitəyə; stul təklif edərək,
Ədəblə buyurdular bir il sonra biz gələk.
Bəs bu gün hara gedək, əzizim, bu gün hara gedək biz axı indi?
—
Yığıncağa da getdim; qalxıb dedi spiker:
Bizim çörəyimizi oğurlayarlar onlar, bura buraxsaq əgər.
O səndən danışırdı, o məndən danışırdl, o bizdən danışırdı.
—
Mənə elə gəlirdi başım üstdə bu zaman gurlayır ildırımlar.
Bu, Hitlerdi car çəkib Avropada deyrdi: “Onlar ölməlidirlər”.
Ah, əzizim, o bizi nəzərində tuturdu, o bizdən danışırdı.
—
Pudel gördüm, yaxası sancaqlı jaketi var,
Gördüm qapı açıldı, güdüb duran pişiyi içəri buraxdılar.
Alman yəhudiləri deyildi onlar axı, yəhudi deyildilər.
—
Körfəzə sarı getdim, durdum su qrağında,
Gördüm balıqlar üzür, elə bil azaddılar,
Cəmi on fut aralı, əzizim, on fut cəmi:
—
Girib meşəni gəzdim, görürdüm ağaclara sığınıb orda quşlar,
Siyasətçi tanımır onlar, ona görə də azad oxumağa həvəs var.
Bəşər cinsi deillər, onlar, əzizm, axı, onlar bəşər deyillər.
—
Bina gördüm yuxuda, min idi mərtəbəsi,.
Min qapısı var idi, min idi pəncərəsi:
Heç birisi, əzizim, ancaq bizim deyildi
—
Dayanmışdım düzəndə, qar da yağırdı bu vaxt,
On min əsgər gedirdi gah qabağa, dala gah.
Sənlə məni, əzizm, axtarırdılar onlar, bizi axtarırdılar.
Mart 1939
ingiliscədən tərcümə
03-04. 06. 202, Samara
+++++++++
W H Auden
Refugee Blues
Say this city has ten million souls,
Some are living in mansions, some are living in holes:
Yet there’s no place for us, my dear, yet there’s no place for us.
Once we had a country and we thought it fair,
Look in the atlas and you’ll find it there:
We cannot go there now, my dear, we cannot go there now.
In the village churchyard there grows an old yew,
Every spring it blossoms anew:
Old passports can’t do that, my dear, old passports can’t do that.
The consul banged the table and said,
«If you’ve got no passport you’re officially dead»: Читать далее
xeyrulla xayal 