«Azadlıq» da Mirzə Cəlillə bağlı müzakiyəyə şərh

Asif Əfəndiyev bir dəfə yazmışdı ki, “dünyanı keçəl Həmzələr bürüyüb”. “Azadlıq”dakı müzakirələrdə iştirak edən professorlar, “yazarlar” indiki Azərbaycan filologiyasını, Azərbaycan ədəbiyyatını “keçəlhəmzələrin” bürüməyiindəndir.

“Tapançanı dirədi Mirzə Cəlilin keçəlinə” – bunun gerçəkdən deyildiyinə inanmaq çətindir, ancaq inanmağa məcbursan. Bu bazar ya hamam ifadələriylə danışan xanım hansı məktəbdə oxuyub? Axı söhbət küçə xuliqanından ya teleşou ulduzundan yox, təkcə “Kişmiş oyunu” hekayəsiylə nəsrimizi dünya nəsrinin ən yaxşı nümunələriylə bir səviyyəyə çatdırmış yazıçıdan və fövqəladə xidmətləri olan ictimai xadimdən gedir.

Ruslarda belə ifadə var: проскочить, пройти как блоха на собаке. Əlbəttə, bir az kobuddur, ancaq bundan yerinə düşənini xatırlamıram. Yəni bu o deməkdir ki, özünün irəli getmək, qapıdan keçmək, qalxmaq ümidi olmayan adamlar bunu irəli gedən ya getmiş, qapıdan keçmiş, qalxmış adamların adlarına öz adlarını qatmağa çalışırlar və bu yolda böhtan atmaqdan, ləkələməkdən də çəkinmirlər. Əylislini romanı onun çoxdan tərk etdiyi ədəbiyyat olimpinə qayıtmaq cəhdiydi. Adını ilk dəfə eşitdiyim Mehriban Vəzir də Mirzə Cəlil qalmaqalıyla özünü mənə və yəqin məndən də başqa beş-on adama tanıtdı. Bunu eləməyə nə var ki – ölkədə mənəvi avtoritetlər yoxsur, heç kim heç kəsdən utanmır, adamlarda qorxu hissi var, o da vicdan qorxusu deyil, polis qorxusudur. Mirzə Cəlil də ki, məlum səbəblərə görə Meriban Vəzirə cavab verə bilməz. Hərçənd bu fikirdəyəm ki, Mirzə Cəlil sağ olsaydı da, Mehriban Vəzir səviyyəsinə enib ona cavab verməzdi…

Оставьте комментарий