Kotanla onu yuvasından qaldırarkən, noyabr 1785

 

Xırda, hamar, büzük və ürkək heyvan,

Axı nədir səni belə qorxudan?

Niyə tələsirsən qaçmağa burdan,

Baxmadan arxana sən?

Dalınca düşmərəm vurmağa ziyan,

Bu qatil kotanla mən.

+

Hegemonluğuyla, heyf ki, insan,

Pozub təbiətdə birliyi çoxdan.

Və məni qarşında gördüyün zaman,

Qorxaraq titrəyirsən.
Hərçənd taleyimiz eynidir, inan,
Sən tək öləriyəm mən.

+

Oğurluq edirsən vaxtaşırı sən,

Nə olsun? Sən axı yaşamalısan!

İyirmi dörd dərzdən əgər aparsan

Bir qıça – nə olar ki?

Şükrlü olardım qalanıyla mən,

Görməzdim ki, var itki.

+

Xırdaca evin də daha virandır,

Zəif divarları külək dağıdır.

Eybi yox, təzəsi tikilər indi,

Qalın və yaşıl otdan!

Soyuq dekabrın küləyi öndə,

O, sərt, acıdır yaman!

+

Gördün çılpaq və boş tarlaları sən,
Və yorucu qışı tələsib gələn.

Rahatca burada, külək əsərkən,

Dedin daldalanarsan.

Fəlakət! Çataraq yuvaya birdən,

 Dağıtdı onu kotan.

+

Yarpaqdan, qıçadan xırdaca qalaq

Vurmağa min zəhmət çəkmisən, qoçaq!

İndisə yığdığın məhv olub ancaq,

Nə əmlak, nə də ev var,

Qışda qar yağacaq, çamır olacaq,

Və qırovlu şaxtalar.

+

Fəqət tək deyilsən heç də sən, Siçan,

Gələcəyi görmək deyildir asan.

Necə plan cıza siçan ya insan,

Çıxır çox vaxt tərsinə.

Sevinc əvəzinə bizəsə qalan,

Ağrı və dərddir yenə!

+

Yenə bəxtəvərsən mənə baxanda,

Sənin müsibətin tək bu zamanda.

Mənsə, ah! Keçmişə nəzər salanda,

Bürüyür məni qüssə,

Gələcək günü də düşünən anda,

Qorxuram hökmən nəsə!

 

ingiliscədən tərcümə

30.06-01. 2024. Samara

===========

Robert BURNS

To A Mouse.
On turning her up in her nest with the plough, November 1785.

 

Wee, sleekit, cowrin, tim’rous beastie,
O, what a panic’s in thy breastie!
Thou need na start awa sae hasty
Wi bickering brattle!
I wad be laith to rin an’ chase thee,
Wi’ murdering pattle.I’m truly sorry man’s dominion
Has broken Nature’s social union,
An’ justifies that ill opinion
Which makes thee startle
At me, thy poor, earth born companion
An’ fellow mortal!

 

I doubt na, whyles, but thou may thieve;
What then? poor beastie, thou maun live!
A daimen icker in a thrave
‘S a sma’ request;
I’ll get a blessin wi’ the lave,
An’ never miss’t.

 

Thy wee-bit housie, too, in ruin!
It’s silly wa’s the win’s are strewin!
An’ naething, now, to big a new ane,
O’ foggage green!
An’ bleak December’s win’s ensuin,
Baith snell an’ keen!

Thou saw the fields laid bare an’ waste,
An’ weary winter comin fast,
An’ cozie here, beneath the blast,
Thou thought to dwell,
Till crash! the cruel coulter past
Out thro’ thy cell.

You saw the fields laid bare and wasted,
And weary winter coming fast,
And cozy here, beneath the blast,
You thought to dwell,
Till crash! the cruel plough past
Out through your cell.

That wee bit heap o’ leaves an’ stibble,
Has cost thee monie a weary nibble!
Now thou’s turned out, for a’ thy trouble,
But house or hald,
To thole the winter’s sleety dribble,
An’ cranreuch cauld.

But Mousie, thou art no thy lane,
In proving foresight may be vain:
The best laid schemes o’ mice an’ men
Gang aft agley,
An’ lea’e us nought but grief an’ pain,
For promis’d joy!

 

 

But Mouse, you are not alone,
In proving foresight may be vain:
The best laid schemes of mice and men
Go often askew,
And leaves us nothing but grief and pain,
For promised joy!

Still thou are blest, compared wi’ me!
The present only toucheth thee:
But och! I backward cast my e’e,
On prospects drear!
An’ forward, tho’ I canna see,
I guess an’ fear!

Still you are blest, compared with me!
The present only touches you:
But oh! I backward cast my eye,
On prospects dreary!
And forward, though I cannot see,
I guess and fear!