Архивы

ROBERT BERNS. AH, MƏNİM NENNİM

Robert Burns

Təpələr dalında Stinçar axır,

Keçib mamırlıqdan, süpürgəlikdən.

Artıq qış günəşi qüruba yaxın,

Nənniylə görüşə tələsirəm mən.

2.

Qərb yeli işləyir iliyə qədər,

Gecə çox qaranlıq, yağışlıdır həm.

Yaxşı pledim var; təpəni keçər,
Nenniylə görüşə mən tələsərəm.

3.

Nennim məlahətli, gənc və mehriban,

Adam tovlamağa hiyləgər deyil.

Görüm ki, dilindən olsun o insan,
Nennidən uydurma və böhtan deyir.

4.

Ürəyi təmizdir, üzü gözəldir,

Qənirsizdir həm də tərbiyəsində.

Sevimli Nennimdən gözəl deyildir,
Çiçək ki, açılır şehin içində.

5.

Bir kənd uşağıyam mənsə sadəcə,
Məni tanıyanlar çox deyil elə.
Doğrusu, mən bunu almıram vecə,

Bəsimdir tək Nennim üzümə gülə.

6.

Mənim bütün varım məvacibimdir,

Onu ehtiyatla xərcləyəm gərək.

Dünyanın sərvəti vecimə deyil,

Mənim sərvətim var çünki Nenni tək.

7.

Yalnız inəklərdir, qoyunlar ya da

Qəlbini oxşayan qoca fermerin.

Kefim kök mənimsə kotan dalında,

Bircə qayğım vardır, o da ki, Nenni.

8.

Vecimə almıram gün necə keçə,

Göylərdən nə gələ, ona qaneyəm.
Qayğım var mənim bu həyatda bircə:

Yaşayım və sevim mənim Nennimi.

 

ingiliscədən tərcümə

  1. 07. 2024, Samara

+++++++++++++

ROBERT BURNS

My Nanie, O

 

1.
Behind yon hills where Stinchar flows
‘Mang moors an’ mosses many, O,
The wintry sun the day has clos’d,
And I’ll awa to Nanie, O.
Читать далее

ŞOTLANDLARIN KRALİÇASI MERİ ÜÇÜN AĞI

Robert Burns

1.

Yamyaşıl donunu  Təbiət asıb,

Çiçəklənənən hər bir ağacdan indi.

Ağappaq elə bil mələfə atıb,

Otlu düzən boyu qızçiçəyindən.

Büllür bulaqları günəş güldürür,
Lacivərd göylər də sevinc içində

Fəqət zindana ki, kim gömülübdür,

Güldürər nə günəş, çiçəklər nə də.

2.

Səhəri oyadıb süzür torağay

Hələ şeh parıldar qanadlarında,

Gündüz qaratoyuq elə oxuyar,
Ucalar meşədə xoş əks-səda.

Oxuyub dincəlir mürgülü günlər,

Nəğməsi zəngindir birəbitdənin,

Xoşbəxtsən – azdadlıq, sevgi var əgər,

Köləlik deyilsə əgər qismətin.

3.

Zanbaq çiçəkləyir çay qırağında,

Açır novruzgülü yamacda, odur.

Düzəndə yemişan qönçə çağında,

Göyəmlər hələ ki, ağappaq durur.

Gəzər, tapıb yeyər nə arzularsa,

Şotland diyarında adi maralı,

Mənsə, Şotlandiya kraliçası,
Önümdə görürəm bu divarları.

4.

Mənə tabe idi gözə Fransa,
O vaxtlar necə də bəxtəvər idim.

Yuxudan durardım hər səhər asan,

Yuxuya qayğısız gecə gedərdim.

Və Şotlaniyanın sultanıyam mən,
Burda xəyantkar az deyil fəqət.

Taleyim asılı yadellilərdən,

Mənim əzablarım çəyin ki, bitə.

5.

Ey məkrli qadın, indi qulaq as,

Mənə həm bacısan, həm də ki, düşmən.

Hələ qılıncını itilər qisas,

Deşər ürəyini tiyəsi hökmən!

Yəqin ömür boyu bilməmisən sən,
Qan qadın döşündə necə hönkürər.

Mərhəmətli qadın baxışı bəzən,
Yaraya məlhəm tək damcılar tökər.

 

6.

Oğul! Oğul! Nəcib ulduzlar yəqin,
Sənin taleyinə işıq saçacaq.

Qızıl  tək parlasın hakimiyyətin,
Əfsus, parlamadı mənimki ancaq.

Tanrı hifz eləsin düşmənlərimdən,

Salsın qəlblərinə ya da ki, şəfqət.
Harda förüşsən dostlarımla sən,

Onlara həmişə məni xatırlat!

 

7.

Ah, oğul! Tezliklə görmərəm yəqin

Necə güməş doğur, açılır səhər.

Necə sığalıyla payız yelinin,
Qızıl qarğıdalı zəmisi titrər.

Ölümün indi dar mənzilindəyəm,
Qoy aşsın
hiddəti  həddini qışın,

Yaz gələr, çiçəklə bəzənər aləm,

Qəbrimin üstdə də qoy onlar açsın.

ingiliscədən tərcümə

 04-05. 06. 2024, Samara

QEYD: Bu tərcüməni iyunun 4-də başladım, 5-də bitirdim. İyunun 6-da bloqa qoyacaqdım. Gecə saat təxminən 2-də evdə yanğın başladı, bircə pasportumu götürüb qaçdım… Kömpüter məhv oldu, ancaq bərk diski soydaşımız Quliyev Anar Elxan oğlu bərpa edə bildi — ona dərin minnətdarlığımı bildirirəm.

ROBERT BURNS

Lament On Mary Queen Of Scots

 

1.
Now Nature hangs her mantle green
On every blooming tree,
And spreads her sheets o’ daisies white
Out o’er the grassy lea;
Now Phoebus cheers the crystal streams,
And glads the azure skies:
But nought can glad the weary wight
That fast in durance lies.
Читать далее

ROBERT BERNS. NƏDİR AXI GÜNAHIM…

Robert Burns

1.

Varmı bir günahım? Günahım nədir?

Nədir suçum? Məni axı özü çağırdı!

Gəl, sağım yeinə gedək deyirdi,

Üzümə baxaraq yol qırağında.

Görəndə yox məndə bu işə cürət,

Gözümün içinə qorxağam dedi.

Bu halda nə Kilsə, nə də ki, Dövlət,
Hirsimi yatırda bilərdi indi.

2.

İtələyib güclə saldı  içəri,

Buyurdu olmasın gərək səs-səmir.

Dedi qaraqabaq və çox sərt əri,

Yoxdur evdə, uzaq bir səfərdədir.

Mən onu öpərək əzizləyərkən,

Matah tamahında olmuşam deyən,

Yerimdə olasan özün gərək sən,
Onda deyərsən ki, günahkaram mən.

3.

Bəlkə düşünərək bu iş ayıbdır,

Onu rədd edəydim qətiyyətlə mən?

O halda bəs şübhə yaranmazdımı,

Xalq içində mənim kişiliyimdən?

Tutub saçlarından sürüyür əri,

Üzünü göyərdir, həm də qanadır,

Əgər belə bir ev uzağa gedir,
Sizcə, neyləməli onun arvadı?

4.

Tünd göy gözlərini sildim onun mən,

Və lənət də dedim zalım alçağa,

Unuda bilmərəm ölən günəcən,

Necə şirin idi onun dodağı.

 Bazar ertəsində başladı bu iş,
Çıxdım ikinci gün mən ancaq ordan,

Gedirdim ki, vuram içim yanmamış,

Villinin yanında doyunca konyak.

 

ingiliscədən tərcümə

15-16.07. 2024, Samara

++++++++++++++

ROBERT BURNS

Had I The Wyte.


1.
Had I the wyte? had I the wyte?
Had I the wyte? she bade me!
She watch’d me by the hie-gate side,
And up the loan she shaw’d me;
And when I wadna venture in,
A coward loon she ca’d me!
Had Kirk and State been in the gate,
I’d lighted when she bade me.
Читать далее

ROBERT BERNS. SATDI MİLLƏTİNİ BİR OVUC RƏZİL…

Robert Burns

Şotland şöhrətimiz, sənə əlvida,
Şanın tanınandı, şanın qədimdi;

Hərbi şərəfiylə tarixə adı

Həkk olunan Şotland, əlvida indi.

Salvay qumlarını Sark aşıb axır,

Okeana doğru Tvid tələsir.

İndi vilayətə ingilis baxır,

Bizi belə satdı bir ovuc rəzil.

+

Əsrlərlə sürdü müharibələr,

Məkrlə, küc ilə yurd əyilmədi,

Yağıdan muzd alan bir neçə nəfər,

Diz üstə çökdürüb ölkəni indi.

Millət güvənirsə qeyrətə əgər,
İngilis poladı qorxulu deyil.
İngilis qızılı alaraq nəmər,

Satdı millətini bir ovuc rəzil.

+

Xəyanət yoluyla ölkə yenilən

Günü heç görməzdim, savaşa girib,
Sadiq Vallas ilə, Bryus ilə mən,
Ölərdim, döyüşdə başımı verib!

Çatınca ömrümün axır saatı,

Mənim bəyanatım dəyişən deyil:

 “Qızılıyla bizi ingilis aldı” —

Satdı millətini bir ovuc rəzil!

 

İingiliscədən tərcümə

13-14. 07. 2024, Samara

+++++++++++++++++++

ROBERT BURNS

A Parcel of Rogues in a Nation

 

Fareweel to a’ our Scottish fame,

Fareweel our ancient glory;

Fareweel ev’n to the Scottish name,

Sae famed in martial story!

Now Sark rins over Solway sands,

And Tweed rins to the ocean,

To mark where England’s province stands—

Such a parcel of rogues in a nation! Читать далее

ROBERT BERNS. “HAZIRAM GƏLMƏYƏ, FİT ÇAL, OĞLANIM…”

Robert Burns

Hazıram gəlməyə, fit çal, oğlanım!

Hazıram gəlməyə, fit çal, oğlanım!

Beyninə cin vura ata-ananmın,

Yenə də gələrəm, fit çal, oğlanIm!

1.

Bizə gəlsən, həyətə sən çox ehtiyatla gir,

Qayıt geri, dal pələd görsən aralı deyil.

Yan-yörənə də boylan, gör gəlirmi səs-səmir,

Elə gəl – məndən ötrü gəlməmisən elə bil,

Elə gəl – məndən ötrü gəlməmisən elə bil.

2.

Kilsədə ya bazarda, harda sən məni görsən,

Elə keç ki, desinlər vecinə deyiləm mən;

Ancaq qara gözünlə oğrun bax mənə hərdən.

Elə bax, ayrısına baxırsan elə bil sən,
Elə bax, ayrısına baxırsan elə bil sən!

3.

And-aman et həmişə, işin yoxdur mənimlə,

Qoyma məhəl də bəzən gözəlliyimə belə;

Başqasıyla qonuşsan, qonuş zarafa ilə,

Qorxuram səni məndən o yayındıra bilə,

Qorxuram səni məndən o yayındıra bilə!

ingiliscədən tərcümə

13.07. 2024, Samara

+++++++++++++++++

ROBERT BURNS

O, Whistle An’ I’ll Come To Ye My Lad

Chorus
O, whistle an’ I’ll come to ye, my lad!
O, whistle an’ I’ll come to ye, my lad!
Tho’ father an’ mother an’ a’ should gae mad,
O, whistle an’ I’ll come to ye, my lad! Читать далее

ROBERT BERNS. QALAYÇININ İKİNCİ NƏĞMƏSİ

Robert Burns

Şəndim yun darağına diş itiləyən zaman,

Qaşıq hazır olanda şənlənirdim eləcə

Şəndim, ah, zəhmətimlə təzələnəndə çaydan,
Və Ketimi öpürdüm işimi bitirincə.

Çəkic döyəcləməklə bütün günüm keçirdi,

Bütün günü oxuyur, fit də çalırdım hərdən.

Bütün gecə mənimlə yarım qol-boyun idi,
Kralın özü kimi xoşbəxtdim gecələr mən.

+

Taleyim acı gəldi, qazancımı yığaraq,

Bessiyə evlənən tək qapazaltıya döndüm.

Şükr o saata ki, gizlədi onu torpaq,

Üstündə oxuyan quş bəxtəvər olsun görüm.

Mənim Ketim, gəl, səni bağrıma basım yenə,

Yenə qol-boyun olaq, yenə də öpüşək, gəl.

Sərxoş olum ya ayıq, bunu deyirəm sənə,
Şükr, yenə qayıdar, nə olmuşdusa əvvəl.

1785

ingiliscədən tərcümə

12. 07. 2024, Samara

+++++++++++++++

ROBERT BURNS

The Caird’s Second Song


O, Merry Hae I Been

O merry hae I been teethin’ a heckle,

          An’ merry has I been shapin’ a spoon;

O merry hae I been cloutin’ a kettle,

          An’ kissin’ my Katie when a’ was done.

O a’ the lang day I ca’ at my hammer,

          An’ a’ the lang day I whistle and sing,

A’ the lang night I cuddle my kimmer,

          An’ a’ the lang night am as happy’s a King.
Читать далее

ROBERT BURNS. TƏKƏBBÜRLÜ TİBBİ

Robert Burns

Xor

Tibbi, yadımdadır mənə baxırdın,

Necə təkəbbürlə sən utanmadan!

Bilirdim səbəbi kasıblığımdı,

Vecimə deyildi ancaq heç zaman.

1.

Dünən səni gördüm süpürgəlikdə,

Şütüdün, demədən bircə kəlmə də.

Kasıba başını yellədin, hərçənd,
Bu mənim vecimə deyil tük qədər.

2.

Son bazar günündə evə gedərkən,
Çıxdın yol üstündə qarşıma birdən,

Boylandın, başınla salamladın sən,

Vecimə deyildi amma tük qədər.

3.

Düşünə bilərsən,  yox buna şübhəm,
Zəngin adamlara çünki  bələdəm,

Mən sarı tərpətsən başını, o dəm,
Gərək mən özümü sayam bəxtəvər.

4.

O kəs dərdə düşsün, belə rəzilsə!

Hərçənd pul kisəsi onun təmizsə,

Tamaha düşərək dalınca gəzsə,

Təkəbbürlü., kübar qadının əgər.

5.

Nə qədər ağıllı olsa da oğlan,

Zəifdirsə sarı zibil sarıdan,

Yolu dəyişərsən, onu saymadan,

Quru cavabınsa onu incidər.

6.

Varsa ancaq onun əgər sərvəti,

Bağlanarsan ona əbədi, qəti,

Ancaq öyrənməyə gələndə, çətin

Sənin mal-qarana çox üstün gələr.

7.

Tibbi, açım sənə bu həqiqəti:

Səni gözəl edir ata sərvəti.

Sən kasıb olsaydın, necə mən indi,

Sənə təkcə şeytan verərdi dəyər.

8.

Bir qız tanıyıram parkdan o yanda,

Mənə o, əzizdir sadə donunda,

Səndən – öz gözündə səni ucaldan,

Qızılın və pulun ola nə qədər.

ingiliscədən tərcümə

11-12.07. 2024, Samara

++++++++++++++++

ROBERT BURNS

O Tibbie, I Hae Seen The Day

 

Chorus
O Tibbie, I hae seen the day,
Ye wadna been sae shy!
For laik o’ gear ye lightly me,
But, trowth, I care na by.
Читать далее

ROBERT BERNS. VİLLİ UESTL

Robert Burns

1.

Tvid çayı üstdə Linkumdoddidə,
Villi Uestlin mənzili vardı.

O, gözəl peşəkar toxucu idi,

Arabir yumaq da oğurlayırdı.
Arvadı həm qara, həm qaraqabaq,
Qaraçı Meyjinin qızı, deyəsən.

Bir qara qəpik də vermərəm ancaq,
Villinin arvadı kimisinə mən.

2.

Yox gözünün biri, təkcə biri var,

Pişik gözü kimi onun rəngisə.

Beş çürük dişi var kötükdən savay,

Dəyirmançını da kar edər səsi.

Əsl saqqalı var, əsl bığı da,
Ucu çənəsinə burnunun çatır.

Villinin arvadı kimi arvada,

Biq qara qəpik də versən, hayıfdır.

3.

Ayaqlar əyridir, zaydır omba da,
Gödəkdir qıçının biri bir qarış.

Burcudur özünü sola, gah sağa,
Qabağa on-on beş addım atmamış.

Hələ sinəsində vardır uru da.

Çiyninin üstdə də vardır eynisi.

Villinin arvadı kimi arvada,

Çox olar, bir qara qəpik də versən.

4.

Əl-üzünü yuyar pəncələriylə.

Ocaq qırağında qoca pişiklər,

Arvadsa təmizkar deyildir belə,

Kirli corabıyla üzünü silər.

Yekə yumruqları peyin səbəti,

Gölü bulandırar yuyulsa üzü:

Villinin arvadı kimi arvadın,

Heç qəpik də deyil, deyilsə düzü.

ingilis dilindən tərcümə

10-11.07. 2024, Samara

+++++++++++++

ROBERT BURNS

WILLIE WASTLE

1.

Willie Wastle dwalt on Tweed,
The spot they ca’d it Linkumdoddie.
Willie was a wabster guid
Could stown a clue wi’ onie bodie.
(Note:- stown a clue translates to stow a clew means
He had a wife was dour and din,
O, Tinkler Maidgeie was her mither!
Sic a wife as Willie had,
I wad na gie a button for her.2.
She has an e’e (she has but ane),
The cat has twa the very colour,
Five rusty teeth, forbye a stump,
A clapper-tongue wad deave a miller;
A whiskin beard about her mou,
Her nose and chin they threaten ither:
Sic a wife as Willie had,
I wad na gie a button for her Читать далее

ROBERT BERNS. CEHİZLİ QIZ

Robert Burns

      XOR

Cehizli qızlardan indi danışaq
Cehizli qızlardan indi danışaq
Cehizli qızlardan indi danışaq
Sarı gineyadır maraqlı ancaq!

1.

Gözəlliyin uzaq et məni cadularından,

İncə gözələ özün can de və eşit də can.

Cazibəsi hektarla olan qız istəyirəm.
Qurulu ferması da onu
n gərək ola həm.

2.

Gözəllik bir çiçəkdir səhər çağı açılan,
Nə qədər tez açılsa, eləcə də tez solan;

Yaşıl təpələrinsə cilvəsi ovsunlayar,
Hər yaz onları bəzər sevimli ağ qoyunlar.

3.

Nadir  Gözəllik belə, nəşə gətirə necə,
Pisini vurar hökmən, sənə məxsus olunca;

Ancaq Georq əksli şirin qızıl gözəlllər,

Nə qədər çox saxlasan, əziz olur o qədər.

ingiliscədən tərcümə

08-09.07.2024, Samara

+++++++++++

ROBERT BURNS

A Lass Wi’ A Tocher


Chorus
Then hey for a lass wi’ a tocher,
Then hey for a lass wi’ a tocher,
Then hey for a lass wi’ a tocher,
The nice yellow guineas for me!
Читать далее

ROBERT BERNS. ƏSGƏRİN QAYITMAĞI

Robert Burns

1.

Bitdi müharibə, dəyişdi həyat,

Çoxdan arzulanan Sülh yenə gəldi.

Fəqət yas tuturdu nə qədər arvad,

Gör nə qədər uşaq atasız idi.
Getdim düşərgədən — sıradan çıxıb,

Zaman keçirmişəm orda nə qədər!

Həqir dal çantama nəyim var yığıb,

Gedirdim – kasıb və şərəfli əsgər.

2.

Sadiq, təmiz ürək sinəmdə vurur,

Oğurluq şeyə əl vurmamışam mən.

Doğma Şotlandiya önümdə durur,

Gedirəm yolumu sevincək və şən.

Koyl sahilləri düşürdü yada,

Mən yenə Nensimi də xatırlayırdım.

Gənclikdə arzu və həvəs oyadan,

Necə də ovsunlu gülüşü vardı.

3.

Sevimli düzənə gəlib yetişdim,

Burda gəncliyimi şən keçirmişəm.

Dəyirman, göyəmlik necə tanışdır! –

Burda Nensi ilə çox görüşmüşəm.

Əziz sevgilimdir yolumu güdən,
Durub anasının evi yanında.

Çevirdim üzümü görəndə birdən,
Gözümün selimi gizlədim ondan.

4.

Dəyişmiş səsimlə söylədim: “Gözəl!

Gözəlsən gəlişan çiçəyi tək sən,

Gör necə, gör necə olar bəxtəvər,

O insan ki, onu seçib sevərsən!

Pul kisəm yüngüldür, yolum uzaqdır ,

Sakinin olardım böyük həvəslə.

Xidmət eləmişəm krala, yurda,

Sən özün əsgərə mərhəmət elə.

5.

Dərin fikirliydi onun nəzəri,

Özü daha gözəl həmişəkindən.
Söylədi: “Bir zaman sevdim əsgəri,

Unuda bilmərəm bir də onu mən.

Bu sadə evimiz, nə varsa bizdə,
Sən özününkü bil bu gündən belə;

Nişanın, kokardan mənə əzizdir,

Özün buna görə əzizsən elə!”

6.

Baxdı, qızılgül tək o qızararaq,
Sonra zanbaq kimi ağardı birdən,

Və ağladı, məni qucaqlayaraq:

“Mənim əziz Villim deyilsənmi sən?”

“And olsun göyləri yaradan kəsə,
O kəs ki, göndərib sevgini nemət,

Villiyəm! Və sevgi həqiqidirsə,

Sevənlər vüsala yetər, nəhayət!

7.

Yurda qayıdıram, hərb bitib artıq,

Görürəm vəfalı, həminkisən sən.
Sevgidə zənginik, çox da kasıbıq,

Bir də ayrılmarıq bir-birimizdən.”

Dedi: “Qızıl qalıb mənə babamdan,

Səliqə-səhmanlı ferma həmçinin!

Yerin var göz üstdə, qəhrəman oğlan,

Xoş gəldin, vəfalı əsgərim mənim!”

Qızıl həvəsiylə tacir əlləşir,

Fermersə çalışır təsərrüfatda;

Döyüş şöhrətidir muzdu əsgərin,

Bütün sərvəti də şərəfdə, adda.

Soyuq baxma igid, kasıb əsgərə,

Yad və özgə sayma onu heç zaman.

O qalxıb özünü qabağa verər,

Ölkəyə thlükə yaranan andan.

1793

ingiliscədən tərcümə

07-08.07. 2024, Samara

++++++++++++

 ROBERT BURNS

The Soldier’s Return.

1.
When wild War’s deadly blast was blawn,
And gentle Peace returning,
Wi’ monie a sweet babe fatherless
And monie a widow mourning,
I left the lines and tented field,
Where lang I’d been a lodger,
My humble knapsack a’ my wealth,
A poor and honest sodger.
Читать далее