«Qəm çəkmə könül, məclisə canan yenə gəldi…»

Bu misranı biz necə başa düşməliyik? Deyək ki, Əliağa Vahid beş-altı qədəşlə oturub vurur. Və birdən canan girir içəri. “Yenə gəldi” deməklə Vahid bildirir ki, canan belə məclislərin daimi iştirakçısı olub, ancaq arada nə baş veribsə, qısa fasilə verib. Təəssüf ki, şeirdən anlamaq olmur ki, məclisdə Vahidlə oturanların da cananları yanlarındadır ya elə cananla məclisdə oturmaq yalnız Vahidin imtiyazıdır.
“Bu qalibi-biruhə verən can yenə gəldi”.

Yəni canan gələn kimi ruhsuz Vahidə “can gəlir”.

Sonra:

“Bir neçə gün olmuşdu günüm tirə qəmindən”

Bu misra çox maraqlıdır, çünki əruz tələb edir ki, “neçə” sözündəki “e”ni uzadasan. “Bir neeeçə gün olmuşdu…” Ayrı cür olmaz.

“Ahəstə yığıb başına öz ləşkəri-zülfün”

Vahidin zülfsüz qəzəli çox azdır. Sözün hər cür mənasında Vahid zülfün əsiridir. Yəni Vahid bir növ fetişistdir, onun fetişi zülfdür, yəni qadın başının tük örtüyü.

“Ləşkər” sözü bizə Füzulinin “Söz” rədifli qəzəlindən tanışdır, “qoşun” deməkdir. İndi özünüz hökm verin: qadın saçları nə dərəcədə qoşuna bənzəyir? Qadınlar iki saç hörərdilər  — iki saçdan nə qoşun? Bəlkə məclisə gələn canan afrikalı gözəl imiş?
“Könlüm evini etməyə viran yenə gəldi”.

İki misra əvvəl deyirdi ki, ölübmüş, canan buna can verib, indi deyir “könül evini” xaraba qoyacaq…

“Yenə dedi Ocaqqqulunun axsaq eşşəyi!”

Bu, Cəfər Cabbarlıdandlr. Vahid isə yenə zülf deyir.

“Sal boynuma, canana dedim, həlqəyi zülfün”

Bayaq zülf ləşkər idi, indi oldu həlqə…

Aha! Qəzəldə bülbül olmalıdır. Al gəlsin, bu da bülbül:

“Qan ağlama, bülbül, dəxi gülzar həvəsində.
Əyyami-xəzan keçdi, gülüstan yenə gəldi.”

Bülbül xəzanı, yəni payızı harda görür? Bülbüllər avqustun ortalarından Afrikaya köçürlər…

Yenə zülf! Yenə zülf!

“Vahid, bilir aləm məni, ol zülfə əsirəm”….

A kişi, bilirik. Vallah, Bilirik…

Dəlöy-dəlöy… Uy aman…

05. 07. 2024, Samara