Архив | 15.11.2023

QURBAN MƏMMƏDLİ TƏZƏ QƏHRƏMANƏ TAPIB. «ÇÖRƏY»Ə «ƏKMƏK» DEYİR..

Nigar Ogeday

Qurban Məmmədli verilişləri üçün yeni qəhrəman  tapıb. Bu qəhrəman sifətdən və səsdən kişiyə oxşasa da, arvaddır. Adı da Nigar Ogeday. Düzüdür, arvada “qəhrəman” sözü bir az uyğun gəlmir. Başqa dillərdə qadən sözünün kişi və qadın formaları var, Məsələn, rusca: герой и героиня. İngiliscə hero və heroine. Bilmirəm, qadın qərəmana “qəhrəmanə” demək olarmı?

Bu qəhrəmanə arvadQurban Məmmədlinin verilişində türkcə danışmaq istəyir, anxaq bilinir ki, türk deyil, türk dilini də mükəmməl bilmir, söləri axtarır. Azərbaycanlını azərbaycanlılar üçün yayımlanan kanalında bu qəhrəmanənin niyə türkcə gücənərək danışmağı çox təəccüblüdür. Bu sirk nömrəsini ancaq azərbaycanlı arvaddan gözləmək olar. İnternetdə axtardım – azərbaycanlıdır, soyadı  — Abdullazadə. Azərbaycanda doğulub, Azərbaycanda yaşayıb. İndi Türkiyədədir, indi guya “çörık” sözünü unudub,”əkmək” deyir… Ay əkmək sənin dilini qurutsun! Məşədi İbad demişkən, “ağzına-ağzına” vurasan…

Öz dilində danış, ay arvad, gücənmə, xata çıxararsan…

İnternetdə bir türk saytında onun haqqında məlumat tapdım. Türkcə yaxşı başa düşmürəm, ona görə Quqllla çevirdim ruscaya.

++++++++++++++++

 azerbaycanlı olup türkiye‘de yaşayan, kendisine gazeteci diyen kadın.

lâfa gelince mangalda kül bırakmayan bir milliyetçi; icraata gelince her türlü diktatörü, hırsızı, yolsuzu güzelleyen bir kalemşor.

sırf savunduğu diktatörlerden birine eleştirel birkaç kelime ettim diye zamanında twitter‘da bana «fetöcü» deyip engellemiştir. bana… türkiye‘de gülencilerterör örgütü diyen ilk insanlardan birine.

+++++++++++++++++++++++++++++++

Женщина азербайджанского происхождения, проживающая в Турции и называющая себя журналисткой.

Националист, который не оставляет камня на камне, когда дело касается слов; Когда дело доходит до действия, он писатель, украшающий всевозможных диктаторов, воров и коррумпированных людей.

Однажды он заблокировал меня в Твиттере, назвав «членом ФЕТО» только потому, что я сказал несколько слов, критикующих одного из диктаторов, которых он поддерживал. Для меня… один из первых людей в Турции, кто назвал гюленистов террористической организацией.”

(Deyəsən, Quql da Nigarı kişiyə oxşatdı və üçüncü şəxs əvəzliyinin kişi formasını seçdi…)

_____________________

Yəni belə başa düşmək olar ki, bu arvad şər bardağıdır, tumançıxdıdır. Qurban Məmmədlinin belə mənfi qəhrəmanələri tapıb televizora çıxarmaqda çox böyük məharəti var.

Allah, deyəsən, bu dəyərli kişinin ağlını alıb. Dua eləyək ki, rəhm eləsin, qaytarıb qoysun yerinə….

Mirzə ƏLİL

15. 11. 2023, Samara

SABİR RÜSTƏMXANLIDAN VİP-MEYXANA

SABİR RÜSTƏMXANLI VİP

Üz tuturam səslənirəm  nazirə:

Yaxşı qulaq ver deputat Sabirə,

Yoxsa şikayət yazaram rəhbərə,

Səbrimi basdım hələlik, qıymadım,

VİP zal açılsın, keçəcək arvadım.

 + 

Ordeni parlar yarımın döşündə,

Qəmzəsi var, var  nazı ölmüşün də.
Qızıb cavanlıqda eşqə düşəndə

Mən ki onu gözyumulu almadım,

VİP zal açılsın, keçəcək arvadım.

 + 

Adi xanım bilmə onu, yerazdır,
Azəribaycanda ona tay azdır.
Yox savadı, amma başı tarazdır,
Olmasa o, mən qoyun otarardım,

VİP zal açılsın, keçəcək arvadım.

+

Düz otuz ildir vəkiləm millətə
Təyin ediblər məni bu xidmətə.

Xidmət ilə çatdı əlim sərvətə,
Çox da söylləm və batıbdır adım –

VİP zal açılsın, keçəcək arvadım.

Mirzə TƏBİL

15. 11. 2023, Samara

ÇİNGİZ ƏLƏKBƏRZADƏ. ALTINCI DUYĞU, AZƏRBAYCAN GÖYLƏRİNDƏ QADIN QATARI…

Çingiz Ələkbərzadə 2

ƏVVƏLİ BURDA:https://xeyrulla.com/2023/11/14/cingiz-elekberzade-haqqinda-padarli-esger-ve-pyezoalisqan/

Miryusif Manafovun musiqi məktəbində direktorluğu çox çəkmədi – uzağı beş ya altı ay. Çox sözlər danışırdılar. Guya orda elə iştah açıbmış ki, mebelə, musiqi alətlərinə girişibmiş…

Çingiz Ələkbərzadə özünün də müəllifi olduğu proyektin belə başa çatmasından heç nə yazmadı. Miryusif yenə əmək müəllimliyinə, özfəaliyyət teatrının rəhbərliyinə qayıtdı.

Mən Çingiz Ələkbərzadənin o vaxtlar cəmi bir hekayəsini oxumuşdum. “Ulduz” jurnalında çıxmış bu hekayənin adı, səhv etmirəmsə, “6-cı duyğu” idi. 60-cı illərin sonlarında 6-cı hiss, 6-cı duyğu idiomu intelligent jarqonuna dönmüşdü. Öz ata-anaları, övladları, bacı-qardaşları, ərləri ya arvadları ilə ünsiyyət qura bilməyən adamlar ağaclarla, heyvanlarla, yadplanetlilərlə kontakt axtarırdılar. Bu mövzuda yazanlar da çox idi. Gənc Azərbaycan yazıçısı niyə kənarda qalmalıydı? Cəlil Məmmədquluzadədən başqa kim orijinal süjet yaradıb ki? Bolqar yazıçısı Pavel Vejinovun “Baryer” povesti çıxan kimi Anar qələminə tüpürüb “Beşmərtəbəli…” yazdı, Vejinovda qadın yox olurdu, Anar da qəhrəmannı beşmərtəbənin yox mərtəbəsinə qaldırdı. Qarsia Markesdə qadın göyə çəkilirdi. Bizim cızmaqaraçılar da başladılar qadınları uçurtmağa. Azərbaycan nəsrinin göylərində qadınlar qatar-qatar uçurdular… Əslində Anarın “Mən, sən, o və telefon” hekayəsi də plagiatdır, çünki süjet macar pyesi əsasında Hollivudda 1940-cı ildə çəkilmiş filmdən götürülüb, baş rolda Ceyms Stüart oynayır. (Shop Around The Corner).

Maraqlıdır ki, Azərbaycanfilmdə 1935-ci ildə “Altıncı hiss” adlı lal film çəkilib, rejissor Mikail Mikailov, ssenari müəllifləri isəAleksey Kapler və İvan Tartakovskidir.

Çingiz Ələkbərzadənin kekayəsinin məzmunu yadımda deyil. O vaxt rus tənqidində belə termin işlənirdi: «рефлексирующий герой». Yəni süjet mənəvi böhran keçirən, öz alıminə qapılan, öz içini eşən qəhrəmanın düşüncələri, özünütəhlili əsasında qurulur. Çingizin hekayəsində də belə bir qəhrəman vardı. Deyəsən, təyyarə salonunda oturub içini eşir. Yaxında bir qadınla bir kişi qızğın mübahisə edirlər. Qadın deyir ki, hardasa baş vermiş təyyarə qəzasında adamlar ölüblər, kişi deyir yox. Qadın isteriya halındadır. Sonra qeyzindən ağlayır və durub Çingizin qəhrəmanının yanına gəlir: “Siz deyin, qəzada adamlar olublar?” Qəhrəman da cavab verir:” Olublar, olublar…”

Oxuyanda məi fikir götürmüşdü: axı müəllifin eyhamlarından bilinirdi ki, ölən olmayıb. Bəs niyə belə sonluq?

Bir də hansı tədbirdənsə gedirdik ya da tədbirdən qayıdırdıq. Çingiz Ələkbərzadə də bizim avtobusda idi. Yaxınlaşıb soruşdum: “Hörmətli Çingiz müəllim niyə…”

Çingiz Ələkbərzadə niyəsini asta səslə dedi…

Mənim on altı yaşım vardı… Kitablar da, adamlar da maraqlı idi. Nəinki Şekspirdən ya Füzulidən, hətta toy dəvətnaməsindən, açıqcaya yazılmış yeni il ya doğum günü təbrikindən təsirlənib ağlaya bilərdim, hələ məktubları demirəm… Özfəaliyyət teatrının rəhbəri olan lotu dostuna qoşulub Stalin dövründən qalmış sınıq-salxaq ZİS avtobusunda hansı şəhər tədbirinə gedən ya hardansa gələn, biabırçı “İşıq” qəztində günlərini, aylarını yubadan bu iri, koppuş cavan mənim üçün göy cisimləri qədər uzaq olan ədəbiyyat aləminin səlahiyyətli nümayəndəsi idi. Jül Renar gündəliyində yazır: “Adam hərdən elə bir ədəbiyyat ailəsi arzulayır ki, sevdiyi sətirlərin müəllifinə qardaş deyə bilsin”. Bunu da elə o vaxtlar oxumuşdum. Sonralar başa düşdüm ki, təklik böyük ədəbiyyatçı üçün yalnız qeyri-rəsmi status deyil, təklik – tale və həyat tərzidir…

13-15 noyabr 2023, Samara