Архив тегов | qardaş haqqında şeir

CON KİTS. QARDAŞIM CORCA

john keats

Çoxlu möcüzə gördüm bu günün ərzində mən,

Öpüb qurutdu günəş səhərin gözlərində

Yığılan gilələri; göy üzü bəzənirdi,

Qürub buludlarının qızılı rənglərindən; —

+
Ənginliyi sarsıdan mavi-yaşıl okean,

Qayalar, mağaralar, qorxular və ümid də,

Gələcək olanları, keçmişi, indini də,
Onun sirli  səsini eşidən düşünməlidir hökmən.

+

Bunu sənə yazanda, əziz Corc,  elə indi,

İpək pərdə dalından Sintiya elə ürkək,

Baxırdı ki, deyərdin onun toy gecəsidir.

+

Bayram təntənəsinə  qatılır çəkinərək.

Fəqət itirərəmsə ünsiyyəti səninlə,
Möcüzə tək dəniz, göy görünərdimi belə?

1816

ingiliscədən tərcümə

29-30. 2024, Samara

++++++++++++++++++

JOHN KEATS

TO MY BROTHER GEORGE

MANY the wonders I this day have seen:
The sun, when first he kist away the tears
That fill’d the eyes of morn; — the laurel’d peers  
Who from the feathery gold of evening lean;- Читать далее

«SÜLEYMAN OLAN YERƏ DEYƏRDİM MƏNİ GÖNDƏR…»

    Süleymanın xatirəsinə

Bir əsr ötdü, qardaş —

Gör haçandır  sən gedən!

Elə çoxalıb ki, yaş,

Düzü, utanıram mən…

 + 

Getmirəm daha yurda,

Məmə köçüb gedəndən.

Kənd hələ yadımdadır,

Unudulubdur Vətən.

 +

Avtovağzala çatıb,
Avtobusdan düşərkən,

Məni qarşılasaydın,

Gələrdim yenə bəlkə.

 +

Orda məni axtarır

Bəlkə ölüm mələyi,

Kimsə qalmayıb axı,

Yerimi bilib deyə.

 +

Düşüb qarabaqara,
İzimə, gəlsə əgər,

Süleyman olan yerə,
Deyərəm məni göndər…

 

11.02. 2023, Samara

“O QÜVVƏ Kİ, VARDI SƏNİN QOLUNDA…”

                     Süleymanın xatirəsinə

O qüvvə ki, vardı sənin qolunda,
Yerlə-göylə gərək sən əlləşəydin,

Ömrünü keçirdin sükan dalında,

Məsafələr yaxın, marşrut eyni.

 +

Baş alıb uzağa gedə bilərdin,

İqlimlər, ölkələr dəyişərək sən.

Ancaq yaxınlarda var-gəl elərdin,
Qızır, qaralırdı qanın hikkədən.

 +

Salyan, bu zəhrmar havalı şəhər.

Səni ovsunlayb əsir elədi,

Kiçikləri zağar, böyükləri şər,

Eyhamı fitnədir, sözü tələdir.

 +

Çörəyi şübhəli, suyu azarlı,

Yeyən əzab çəkir, içən ağrıyır.

Dağ kimi kişilər sarsılıb qalır,

Vurub kabab üstdən yerli arağı.

 +

Səndə bir dünyalıq enerji vardı,
Çarpışa bilərdin yerlə-göylə sən.

Ömrünün fəzası, heyf ki, dardı,
Elə özünkünə dəyirdi zərbən.

 +

Şəklin heç oxşamır qəbir daşında,
Boynuna qalstuk taxıblar hələ.

Qızğındın, coşandın sən, əlləşəndin,
Qardaş, aran yoxdu belə bəzəklə…

 

05. 12. 2022, Samara

ƏGRƏGLƏ SƏGRƏGİN BİR-BİRİNİ TANIYIB DEDİKLƏRİ

Uşun qoca oğlu Səgərin boyu

 

Səhər çağı durdum qardaş üçün mnən,

Ağ-boz atlar yordum qardaş üçün mən,

Kafər, qalanızda, de, varmı dustaq,
Qurban qara başım sana, de ancaq!

BÖYÜK QARDAŞI ƏGRƏGİN DEDİYİ:

 

Ağzın qadasını alım, a qardaş!
Şirin dilin üçün ölüm, a qardaş!

Yurdunu soruşsam, haradı o yer?

Dövran azdırarsa, ümidin nədir?

Bayraqdar sayılan bəs hansı xandır?

Yağıyla qovğada kim vurur öndə?

İgid, atan kimdir? Bizdə eyibdir,
Ərdən ad gizləmək, de, adın nədir?

DAHA SONRA DEDİYİ:

Bəlkə sarvanısan dəvələrimin?

Bəlkə çobanısan qoyunlarımın?

Bəlkə atlarımın ilxıçısan sən?

Bəlkə qulluğumda həqir nökərsən?

Mən gedən gün körpə qardaşımmısan?

DeŞ igit,qurbandır bu başım sənə!

SƏGRƏGİN BÖYÜK QARDAŞINA DEDİYİ:


Qara bəxt azdırsa – ümid – Tanrıdır,
Bayraqdar xanınsa adı Bayındr.

Öndə Salur Qazan gedər qovğada,
Adı atamınsa Uşun qacadır.

Mənim öz adımı soryuşsan – Səgrək,

Bir qardaşım varmış, adısa Əgrəg.

DAHA SONRA DEDİYİ:


İlxıçın olaram ilxını güdəm,

Dəvəni tapşırsan, sarvanınam həm.

Körpəcə gördüyün qardaşınam mən.

BÖYÜK QARDAŞ ƏGRƏGİN DEDİYİ:

Ağzın qadasını alım, a qardaş!

Şirin dilin üçün ölüm, a qardaş!

Qardaş sər ər oldun, sən igid oldun!

Qərib qardaşının dalınca gəldin!

 

24-25. 04. 2021, Samara

ƏGRƏG ADLI QARDAŞININ OLDUĞUNU BİLƏNDƏ SƏGRƏGİN ANASINA DEDİYİ

Uşun qoca oğlu Səgrəg boyu

Qalxıb səhər durdum, ana, yerimdən,
Qara yallı Qazlı atıma mindim,

Sürdüm Ala dağın ətəyinəcən.
Gördüm Qalın Oğuz igidlərindən,
Bir məclis qurulub, getdim ora mən.

Atlı çapar gəldi yeyib-içərkən,

Dedi: «Əgrəg adlı igid əsirdi,
Tanrı yol açıbdır, qayıdır indi.

Hamı qabağına tələsib gedir”.

Ana, mən də gedim? Məsləhət nədir?

19.04. 2021, Samara

ÜÇİLLİK ƏSGƏR

Qardaşlarım Sefulla və Süleymanın xatirəsinə

 

Bəxtinə üçillik düşən əsgərin,

Əsrə bərabərdi gedib gəlməyi.

Yaxına getmirdi – Sibir, Saxalin,
Ural, Maqnitaqorsk, ya Almaniya.

 

 

Ayrılıq çəkməkdən üzülüb gedir,

Ana qocalırdı, elə ata da.
Ancaq bu üç ildə bəziləri də,
Uşağın sayını artırırdılar…

 

 

 

Məktublar gedirdi uzaq hissəyə,
Yazırdı əsgərə hər qələm tutan.
Atadan məsləhət, öyüd, tövsiyə,
Ananın məktubu əsgər ağladan…

 

 

 

Ordu paltarında çəkilən şəkil,
Hökmən asılırdı yuxarı başda.

Əsgər suvaq vurur, bəlkə yol çəkir,
Baxır, generala ana oxşadır.

 

 

 

Bacısı böyüyüb, gəlir elçilər,
Qardaş gəlməyincə toy yubanacaq.

Olsa yaxınlardan öləni əgər,

Əsgərə yazmırlar: “darıxar uşaq”…

 

 

 

Pay gedir əsgərə evdən arabir,

Qoz-fındıq, mürəbbə, yun corab gedir.

Xəlvətə çəkilib kürüdən dadar,

Xanlar konyakını içər komandir.

 

 

 

Qurbanlıq quzu da boy atmağında,

Ailə üzvünə çevrilib indi.

İsnişib hamıya, sevir hamı da,

Bilmir ancaq onu gözləyən nədir…

 

 

Aşır son aylarda həyəcan həddən,
Nə götürüb-qoyur, bilmir heç ana.

Şəklinə göz dikib ağlayır hərdən,

Pul verir seyidə, dua yazana.

 

 

 

Saralır ağacda, heyva üzülür,

Sarsıdır gələni, gedəni iyi.

Tənəkdə torbaya salınıb üzüm –

Beləcə saxlanır əsgərin payı…

 

 

 

Nəhayət, yetişir soyuq dekabr,
Qışqırıq qəfildən kəndi bürüyür.

Muştuluq istəyən uşaqlar qaçır,

“Verərəm!” deyərək ana yüyürür.

 

 

 

Gəlir tay-tuşunun əhatəsində,
İyirmi iki yaşlı üçillik əsgər.

Ordu yerişiylə gəlir, səsində,
Amma titrəyiş var, dodağı əsər…

 

 

 

 

Hamı qucaqlaşır, hamı qol-bouyn,
Mələdib kəsirlər  qurbanı tezcə.

Qazanlar asılır, iç qovurulur,

Ziyafət çox uzun çəkər bu gecə…

 

 

 

Hələ bitməyəcək bir həftə məzə,
Hələ xala, bibi qonaqlığı var.

Salyana yollanar, dolanar, gəzər,
Tində dostlarıyla qızlara baxar…

 

 

 

Yetişər, nəhayət, bu bayram sona,
Ordu diş tozunun necə dibidir.
Unudular fırça, səhər idmanı,

Daha qayıtmısan – hərbin indidir…

 

19-20. 11. 2019, Samara

DÜNYADAN GETDİYİN ON İKİ İLDİR…

SÜLEYMANLA.jpg

Süleymanın xatirəsinə…

 

Dünyadan getdiyin on iki ildir…

Ağac əkilsəydi qəbrinin üstdə,

Elə ucalardı, kölgəsi indi,
Qonşu məzarlara bəlkə də bəsdi.

 

 

Seyrəlir, çəkilib gedir duman tək,

Sənin xatirənsə on iki ildə,

Üzülür sevgini yaşadan ürək,

Soyuyur, toxtayır incidilən də.

 

 

Özünə yüz il də çətin bəs elər,
Xurma kölgəsində, su qırağında,
Mələk qanadıyla sığal çəkilə,
Gedə mindən biri ağrılarından.

11.02. 2019

Samara

ƏZİZ SALMANIN DOĞUM GÜNÜNƏ

Yaşasaydın, bəlkə kənddə qalardın,

Yurda varis idin, sonbeşik idin.

Oğul-uşağın da yəqin olardı,

Əlbəttə, sən mənim tayım deyildin…

 

Bəlkə də gedərdin sən də mənim tək,

Daha ali məqsəd amma seçərdin.

Uzaqdan görərdim səni zirvə tək,

Mən dayanan yerdə məni keçərdin.

 

Dədə yurdumuzda payızdır indi,

Xırdaca qəbrinə leysan ələnər.

Ən uzaq yerdəsən sən əlli ildir,

Ən uca yerdəsən o vaxtdan elə…

 

16.10.16

Samara

 

OYNAR-GÜLƏR BALAN ÖLDÜ…

                  ANAMIN XATİRƏSAİNƏ

 

Oynar-gülər balan öldü,

Çörək zəhər, su haram.

Deyirdin ki, “Salman öldü,

Daha mən də qalmaram”.

 

 

Öz xoşunla gəlməmişdin,

Öz  xoşinla gedəsən — 

Sinən dağlı, gözün yaşlı,
Dözdün yarım əsrə sən.
 

 

Kim çıxardı bu qərarı,

Niyə belə yazıldı…

Bəlkə məsum uşaqlara,

Azdır əsrin yası da…

 

05-08.08 – 2016 SAMARA

 

HƏR YAZIMI BƏYƏNƏN…

HACINIIN XATİRƏSİNƏ

Hər yazımı bəyənən,

Əzbərləyən Hacıydın.

Yazıma “əsər” deyən,

Yeganə oxucuydun.

 

Danışsaydım hər nədən,

Susub qulaq asardın.

Təkcə səndin kəsməyən,

Sözümü yarısında.

 

Təkcə sən məni yekə,

Bir sənətkar sayırdın.

Sənin gözündə bəlkə,

Mən ağıl dəryasıydım.

 

Dünyaya gəlmişlərin,

Ən həqiri indi mən.

Sənin qiymətin imiş,

Məni ucaldan demə.

 

Yoxsan – yox oxuyanım,

Eşidənim yox daha.

Sən yoxsan, ən yaxınım,

Mənə səndən uzaqdır…

 

07.01.2016 Samara