Архив тегов | Robert Bernsin şeirləri

ROBERT BERNS. VİLLİ UESTL

Июл11

Robert Burns

1.

Tvid çayı üstdə Linkumdoddidə,
Villi Uestlin mənzili vardı.

O, gözəl peşəkar toxucu idi,

Arabir yumaq da oğurlayırdı.
Arvadı həm qara, həm qaraqabaq,
Qaraçı Meyjinin qızı, deyəsən.

Bir qara qəpik də vermərəm ancaq,
Villinin arvadı kimisinə mən.

2.

Yox gözünün biri, təkcə biri var,

Pişik gözü kimi onun rəngisə.

Beş çürük dişi var kötükdən savay,

Dəyirmançını da kar edər səsi.

Əsl saqqalı var, əsl bığı da,
Ucu çənəsinə burnunun çatır.

Villinin arvadı kimi arvada,

Biq qara qəpik də versən, hayıfdır.

3.

Ayaqlar əyridir, zaydır omba da,
Gödəkdir qıçının biri bir qarış.

Burcudur özünü sola, gah sağa,
Qabağa on-on beş addım atmamış.

Hələ sinəsində vardır uru da.

Çiyninin üstdə də vardır eynisi.

Villinin arvadı kimi arvada,

Çox olar, bir qara qəpik də versən.

4.

Əl-üzünü yuyar pəncələriylə.

Ocaq qırağında qoca pişiklər,

Arvadsa təmizkar deyildir belə,

Kirli corabıyla üzünü silər.

Yekə yumruqları peyin səbəti,

Gölü bulandırar yuyulsa üzü:

Villinin arvadı kimi arvadın,

Heç qəpik də deyil, deyilsə düzü.

ingilis dilindən tərcümə

10-11.07. 2024, Samara

+++++++++++++

ROBERT BURNS

WILLIE WASTLE

1.

Willie Wastle dwalt on Tweed,
The spot they ca’d it Linkumdoddie.
Willie was a wabster guid
Could stown a clue wi’ onie bodie.
(Note:- stown a clue translates to stow a clew means
He had a wife was dour and din,
O, Tinkler Maidgeie was her mither!
Sic a wife as Willie had,
I wad na gie a button for her.2.
She has an e’e (she has but ane),
The cat has twa the very colour,
Five rusty teeth, forbye a stump,
A clapper-tongue wad deave a miller;
A whiskin beard about her mou,
Her nose and chin they threaten ither:
Sic a wife as Willie had,
I wad na gie a button for her Читать далее →

ROBERT BERNS. ƏSGƏRİN QAYITMAĞI

Июл9

Robert Burns

1.

Bitdi müharibə, dəyişdi həyat,

Çoxdan arzulanan Sülh yenə gəldi.

Fəqət yas tuturdu nə qədər arvad,

Gör nə qədər uşaq atasız idi.
Getdim düşərgədən — sıradan çıxıb,

Zaman keçirmişəm orda nə qədər!

Həqir dal çantama nəyim var yığıb,

Gedirdim – kasıb və şərəfli əsgər.

2.

Sadiq, təmiz ürək sinəmdə vurur,

Oğurluq şeyə əl vurmamışam mən.

Doğma Şotlandiya önümdə durur,

Gedirəm yolumu sevincək və şən.

Koyl sahilləri düşürdü yada,

Mən yenə Nensimi də xatırlayırdım.

Gənclikdə arzu və həvəs oyadan,

Necə də ovsunlu gülüşü vardı.

3.

Sevimli düzənə gəlib yetişdim,

Burda gəncliyimi şən keçirmişəm.

Dəyirman, göyəmlik necə tanışdır! –

Burda Nensi ilə çox görüşmüşəm.

Əziz sevgilimdir yolumu güdən,
Durub anasının evi yanında.

Çevirdim üzümü görəndə birdən,
Gözümün selimi gizlədim ondan.

4.

Dəyişmiş səsimlə söylədim: “Gözəl!

Gözəlsən gəlişan çiçəyi tək sən,

Gör necə, gör necə olar bəxtəvər,

O insan ki, onu seçib sevərsən!

Pul kisəm yüngüldür, yolum uzaqdır ,

Sakinin olardım böyük həvəslə.

Xidmət eləmişəm krala, yurda,

Sən özün əsgərə mərhəmət elə.

5.

Dərin fikirliydi onun nəzəri,

Özü daha gözəl həmişəkindən.
Söylədi: “Bir zaman sevdim əsgəri,

Unuda bilmərəm bir də onu mən.

Bu sadə evimiz, nə varsa bizdə,
Sən özününkü bil bu gündən belə;

Nişanın, kokardan mənə əzizdir,

Özün buna görə əzizsən elə!”

6.

Baxdı, qızılgül tək o qızararaq,
Sonra zanbaq kimi ağardı birdən,

Və ağladı, məni qucaqlayaraq:

“Mənim əziz Villim deyilsənmi sən?”

“And olsun göyləri yaradan kəsə,
O kəs ki, göndərib sevgini nemət,

Villiyəm! Və sevgi həqiqidirsə,

Sevənlər vüsala yetər, nəhayət!

7.

Yurda qayıdıram, hərb bitib artıq,

Görürəm vəfalı, həminkisən sən.
Sevgidə zənginik, çox da kasıbıq,

Bir də ayrılmarıq bir-birimizdən.”

Dedi: “Qızıl qalıb mənə babamdan,

Səliqə-səhmanlı ferma həmçinin!

Yerin var göz üstdə, qəhrəman oğlan,

Xoş gəldin, vəfalı əsgərim mənim!”

Qızıl həvəsiylə tacir əlləşir,

Fermersə çalışır təsərrüfatda;

Döyüş şöhrətidir muzdu əsgərin,

Bütün sərvəti də şərəfdə, adda.

Soyuq baxma igid, kasıb əsgərə,

Yad və özgə sayma onu heç zaman.

O qalxıb özünü qabağa verər,

Ölkəyə thlükə yaranan andan.

1793

ingiliscədən tərcümə

07-08.07. 2024, Samara

++++++++++++

 ROBERT BURNS

The Soldier’s Return.

1.
When wild War’s deadly blast was blawn,
And gentle Peace returning,
Wi’ monie a sweet babe fatherless
And monie a widow mourning,
I left the lines and tented field,
Where lang I’d been a lodger,
My humble knapsack a’ my wealth,
A poor and honest sodger. Читать далее →

ROBERT BERNS. KƏND QIZI

Июл8

Robert Burns

1.

Yayda ot biçini başa çatınca,

Qarğıdalı hələ zəmidə yaşıl,
Ağappaq çiçəkdir örüşdə yonca,

Xəlvət hər bucaqda qızıgül açır —

Deyir süd damında sevimli Bessi:

“Ərə gesəcəyım, vermişəm qərar”.

Bu dəm eşidilir qarının səsi:

“Yaxşı məsləhətin nə ziyanı var?”

2.

Az deyil, əlbəttə, sevənlər səni,

Ancaq sən cavansan, bilirsən özün.

Gözlə, seç ağılla sən eləsini,
Yaxşı ev-eşiyi, mətbəxi olsun.
Biri elə Joni, Baski-Qlendən,

Ambarı, tövləsi onun doludur.

Götür, əziz cücəm, sən onu məndən,

Kişi varlıdırsa, canı odludur.

3.

“Az danış o Joni Baski-Qlendən,

O, milçək qədər də gözümdə deyil.

Sevdiyi tarladır, bir də mal-heyvan,

Məni sevə bilməz belə adam, bil.

Robinin baxışı mehriban, qəşəng,

Ürəkdən vurulub, bilirəm, mənə.

Bircə baxışıni  mən dəyişmərəm,
Coninin özünə və sərvətinə”.

4.

“Başıboş qızcığaz, həyat — savaşdır,

Bütün ömür boyu çəkişmələr var.

Ancaq dolu əlli savaşı udur,

Ac qarına döyüş fəlakət olar.

Kimsə qızırqanır, kimsə xərcləyir,

İradə sahibi olmalı insan.

Qəşəng balam, pivə bişirəndə bil,

Bunu içəcəcəksən sonra özün sən.”

5.

“Ah,  mənə pul torpaq qazandıracaq,

Pulla almaq olar qoyun, qaramal.

Qızıla, gümüşə alınmaz ancaq,

Məhəbbət ki, incə ürəkdə yaşar.

Biz kasıb olarıq, Robi ilə mən,

Yüngüldür, asandır sevginin yükü.

Sevgidir əminlik, sevinc gətirən,

Kraliçalarda başqa nə var ki?”

 

ingiliscədən tərcümə

07. 07. 2024, Samara

++++++++++++

Robert BURNS

Country Lassie

1.
In simmer, when the hay was mawn
And corn wav’d green in ilka field,
While claver blooms white o’er the ley,
And roses blaw in ilka bield,
Blythe Bessie in the milking shiel
Says:- ‘ I’ll be wed, come o’t what will!’
Out spake a dame in wrinkled eild:-
‘ O’ guid advisement comes nae ill.’ Читать далее →

ROBERT BERNS. ROBERT RUSSONUN ÖLÜMÜNƏ ELEGİYA

Июл5

Robert Burns

1.

Robin son mənzildə dincəlir artıq,

Bitdi nəğmə demək, qafiyəbazlıq.

Ac baxışlarıyla soyuq Kasıblıq,

Qorxutmaz onu daha;

Təlaşdan, qayğıdan sarsılmaz yazıq,

Yatar əbədi rahat.

2.

Onu az narahat bunlar edərdi,

Hərçənd vaxtaşırı əzirdilər də.

Endirirdi Tale ya Şans zərbə də,

Qısa müddətə ancaq.

O da şeir qoşub məzələnirdi,
Hökmən qalib çıxaraq.

3.

Onun səriştəsi kənd işinəydi,
Güclü sayılırdı, davamlı həm də,

Ancaq fərqi çoxdu kənd kişisindən,

Buna əmindi özü.

Ona alim ya da mirzə desəydin,

Görərdin gülür gözü.

 ++++++++++++

ROBERT BURNS

Elegy On The Death Of Robert Ruisseaux

1.
Now, Robin lies in his last lair,
He’ll gabble rhyme, nor sing nae mair;
Cauld Poverty wi’ hungry stare
Nae mair shall fear him;
Nor anxious Fear, nor cankert Care,
E’er mair come near him. Читать далее →

ROBERT BERNS. ÖTƏN MAY BİR ADAXLI…

Июл4

Robert Burns

1.

Ötən may bir adaxlı gəldi bizim düzənə,

“Dəli tək sevir məni” deyərək içdi and da.

Söylədim “zəhləm gedir kişilərdən” mən ona:

Lənət şeytana, niyə axı mənə inandı,

Niyə, lənət şeytana, mənə axı inandı!

2.

Qara gözlərimdəki oxlardan söz açaraq,

And içdi  sevgi dərdi üzüb öldürər onu.

Dedim ki, ölür ölsün, bir ayrısıyçın ancaq

Tanrı, keç günahımdan, yalan deyirdim bunu,

Tanrı qoy bağışlasın, yalan deyirdim bunu.

3.

Dedi təsərrüfatı var səliqəli, qaydalı,

Hazırdır toy eləyə lap elə günü sabah.

Mənsə gizlətdim məni bunlar maraqlandırır,

Düşündüm hərçənd çətin ondan yaxşısı gəlsin,

Ancaq düşündüm çətin ondan yaxşısı gəlsin.

4.

İndi görün nə oldu! İki həftə keçmədən,

(Şeytanın iştirakı olub bu işdə hökmən!)

Əmiqızım Besslə o, ara düzəltdi birdən.

Nənə, gör ona necə nifrət eləyirəm mən –

Əmim qızına necə nifrət eləyirəm mən!

5.

Sığallanıb yaxşıca gələn həftəsə ancaq,

Getdim mən Dlaqanroka, mal-heyvan bazarına.

Vəfasız sevgilimi  gördüm mən ora çatcaq,

Canıma yanğı düşdü orda baxanda ona,

Ruh görürdüm elə bil baxan zaman mən ona.

6.

Sol çiynim üstdən ancaq saldım ona mən nəzər,

Qonşular deməsinlər üzlüyəm, utanmazam.

Adaxlı sıçrayırdı, içkili adam sayaq.

And içdi ki, təkcə mən qəlbi istəyən qızam.

And-aman etdi tək mən qəlbi istəyən qızam.

7.

Əmiqızımdan sual verdim ədəblə ona,

Açılıbmı, nəhayət, dedim, kar qulaqları,

Ayaqqabı tapırmı əyri ayaqlarına?

İlahi, dizi üstdə, o necə də yalvarir –

Düşərək disi üstdə, ah, necə də yalvarır!

8.

Tanrıya and verdi ki, ona ərə gedim mən,

Onu öldürəcəyəm, yoxsa salıb azara;

Qurtarmaq xatirinə zavallını ölümdən,
Gərək ona gedəm mən lap elə günü sabah —

Ona getməliyəmlap elə günü sabah!

1795

ingiliscədən tərcümə

04.07. 2024, Samara

++++++++++++

ROBERT BURNS

Last May A Braw Wooer

1.
Last May a braw wooer cam down the lang glen,
And sair wi’ his love he did deave me.
I said there was naething I hated like men:
The deuce gae wi’ him to believe me, believe me —
The deuce gae wi’ him to believe me! Читать далее →

ROBERT BERNS. İCAZƏ VER GİRİM BU GECƏLİYƏ    

Июл3

Robert Burns

XOR

Ah, icazə ver ki, bir gecəliyə,

Bircə gecəliyə, bu gecəliyə.

Ah, icazə ver ki, girim içəri,

Bircə gecəliyə, bu gecəliyə!

1.

Əzizim, sən bəlkə yatırsan artıq,
Bəlkə də oyaqsan, danış ki, bilim.

Bağlanıb sevgiylə əlim-ayağım,

Həsrətindəyəm, aç qapını, gəlim.

2.

Çöldə qış küləyi, islanıb əynim,

Göydə ulduzlar da sönübdür yəqin!

Rəhm elə, qıçlarım üzülür mənim,

Qoru bu qar-yağışdan məni, gözəlim.

3.

Qışın sərt küləyi məni döyəclər,

Yıxılsan, haraya gəlməz bir nəfər.

Bütün dərdlərimə səsəb, ey gözəl,
Sənin ürəyinin soyuqluğudur.

                  QIZIN CAVABI

                  XOR

Sənə deməliyəm bu bircə gecə,

Bax, bu bircə gecə, bu bircə gecə,

Bütün gecələr də elə beləcə,
Qoymaram içəri səni, əzizim.

1.

Küləkdən, yağışdan nağıllar demə,

Soyuqürək deyib məni qınama.

Gəldiyin yolla da geri dön yenə,

Qoymaram içəri səni, əzizim.

2.

Zülmət saatlarda vıyıldar külək,

Sərsəri islanar iliyinədək —

Bu nədir? Vəfasız kişiyə aldanıb ürək,
Verən qız bəs nələr çəkir əzizim?

3.

Çəməni bəzəyən ən qəşəng çiçək,

İndi tapdalanıb rəzil alaq tək —

Adi qızdan sən dərs alasan gərək,

Daha özünündür qərar, əzizim.

4.

Qəlbini yay günü alan quş indi,

Zalım bir ovçunun qənimətidir,

“Onunla taleyim mənim eynidir” –

Səfeh qadın sənə deyər, əzizim.

1795

ingiliscədən tərcümə

02-03. 07. 2024, Samara

++++++++++++++++

ROBERT BURNS

O, Let Me In This Ae Night

Chorus
O, let me in this ae night,
This ae, ae, ae night!
O, let me in this ae night,
And rise, and let me in! Читать далее →

ROBERT BURNS. ÇÖL SİÇANINA

Июл1

Robert Burns

Kotanla onu yuvasından qaldırarkən, noyabr 1785

 

Xırda, hamar, büzük və ürkək heyvan,

Axı nədir səni belə qorxudan?

Niyə tələsirsən qaçmağa burdan,

Baxmadan arxana sən?

Dalınca düşmərəm vurmağa ziyan,

Bu qatil kotanla mən.

+

Hegemonluğuyla, heyf ki, insan,

Pozub təbiətdə birliyi çoxdan.

Və məni qarşında gördüyün zaman,

Qorxaraq titrəyirsən.
Hərçənd taleyimiz eynidir, inan,
Sən tək öləriyəm mən.

+

Oğurluq edirsən vaxtaşırı sən,

Nə olsun? Sən axı yaşamalısan!

İyirmi dörd dərzdən əgər aparsan

Bir qıça – nə olar ki?

Şükrlü olardım qalanıyla mən,

Görməzdim ki, var itki.

+

Xırdaca evin də daha virandır,

Zəif divarları külək dağıdır.

Eybi yox, təzəsi tikilər indi,

Qalın və yaşıl otdan!

Soyuq dekabrın küləyi öndə,

O, sərt, acıdır yaman!

+

Gördün çılpaq və boş tarlaları sən,
Və yorucu qışı tələsib gələn.

Rahatca burada, külək əsərkən,

Dedin daldalanarsan.

Fəlakət! Çataraq yuvaya birdən,

 Dağıtdı onu kotan.

+

Yarpaqdan, qıçadan xırdaca qalaq

Vurmağa min zəhmət çəkmisən, qoçaq!

İndisə yığdığın məhv olub ancaq,

Nə əmlak, nə də ev var,

Qışda qar yağacaq, çamır olacaq,

Və qırovlu şaxtalar.

+

Fəqət tək deyilsən heç də sən, Siçan,

Gələcəyi görmək deyildir asan.

Necə plan cıza siçan ya insan,

Çıxır çox vaxt tərsinə.

Sevinc əvəzinə bizəsə qalan,

Ağrı və dərddir yenə!

+

Yenə bəxtəvərsən mənə baxanda,

Sənin müsibətin tək bu zamanda.

Mənsə, ah! Keçmişə nəzər salanda,

Bürüyür məni qüssə,

Gələcək günü də düşünən anda,

Qorxuram hökmən nəsə!

 

ingiliscədən tərcümə

30.06-01. 2024. Samara

===========

Robert BURNS

To A Mouse.
On turning her up in her nest with the plough, November 1785.

 

Wee, sleekit, cowrin, tim’rous beastie,
O, what a panic’s in thy breastie!
Thou need na start awa sae hasty
Wi bickering brattle!
I wad be laith to rin an’ chase thee,
Wi’ murdering pattle. Читать далее →

ROBERT BERNS. KOTANIIN AĞZIYLA KƏSİLƏN QIZÇİÇƏYİNƏ. 1 APREL 1786

Июн30

Robert Burns

1.

Xırda, zirvəsi al, sadəcə çiçək,

Önümə çıxaydın pis anda gərək.

Toz-torpaq içində məcburam qıram,

İncə saplağını mən.

Daha mənlik deyil sənə qıymayam,

Hərçənd sən bir incisən.

2.

Bu, qonşun torağay, mehriban qəşəng,

Deyil ki, səninlə hər görüşərkən,

Çilli sinəsiylə səni əyərdi,

Şehli torpağa,

Süzərdi, allanan şərqə gedərdi,

Sübhü salamlamağa.

3.

Üşütdü şaxtalı şimal küləyi,

Sənin erkən, həqir körpəliyini,

Sənsə qorxmayaraq fırtınalrdan,

Gülümsədin sevinclə.

Ana torpaq üstdə boylanan andan

Kövrəkdin o vaxt hələ.

4.

Bağ çiçəklərini qorumağa var,

Uca meşələr və uca divarlar.

Sənın təsadüfi müdafiənsə,

Ya daşdır ya kəsəkdir.

Biçilmiş lüt çölə bəzək idin sən,

Görünməzdin və təkdin.

 

5.

Sısqa örtüyünə orda bürünüb,

Günəşə yönəldinqarlı qış günü.

Sadə görkəminlə başını yerdən,
Qaldırırdın həqir sən.

Ancaq kotan ağzı dağıdar indiŞ

Yıxılarsan yerə sən.

6.

Sadəlövh qızın da taleyi belə,

Ucqar kölgəlikdə boy atan çiçək!

Kimə könül verir, xəyanət görür,

Atılır aldanaraq,

Torpağa atılır, torpağa dönür,

O gözəl də sən sayaq.

7.

Seçilmir şairin taleyi bundan,

Yanır coşqun həyat okeanında!

Nə səriştəsi var, nə biliyi var,

Baş aça xəritədən.

Külək şiddətiylə coşar dalğalar,

Və Şairi qərq edər.

8.

Taleyi belədir kim əzab çəkir,

Açılmır bəladan başı kimin ki.

Kim ki, təkəbbürdən, məkrdən ya da,

Səfalət içindədir,
Qalmır Göydən özgə bir dayağı da,

Tmam məhv olub gedir!

 

Bu qızçiçəyinə yas tutan insan,

Bu tale sənindir, fərqi yox, inan;

Gavahın hazırdır, yaz çağı ömrün,
Həyat çiçəkləyərkən,

Şumlayır, səni də torpağa gömür,

Tozsan özün indi sən!

 

İngiliscədən tərcümə

  1. 06. 2024, Samara

+++++++++++++++

ROBERT BURNS

To A Mountain Daisy.
On Turning One Down With The Plough. In April 1786

1.
Wee, modest, crimson-tipped flow’r,
Thou’s met me in an evil hour;
For I maun crush amang the stoure
Thy slender stem:
To spare thee now is past my pow’r,
Thou bonie gem. Читать далее →

ROBERT BERNS. MƏNİM ZAVALLI EŞQİM          

Июн27

      Robert Burns    

XOR

Yanımda olaydın, sevgilim, indi,

Yanımda, yanımda, yanımda ancaq.

Məni, mehribanım, sevindirərdin,

Nəfəsi nəfəsə qarışdıraraq.

            1.

Gəzirəm uzaqda mən indi sənsiz,

Ah, zavallı eşqim, gedib dincliyim,

Səndən çox uzağam, tale amansız,

Ən çox da taledir gileyləndiyim.

             2.

Yığıb qış səması qaşqabağını,

Qönçə ümidləri soyuq sarsıdır.

Yeganə mənzilim, sığınacağım,

Eşqim, qollarıının arasındadır.

               3.

Dostluq soyuyaraq dəyişən zaman,

Tale oxlarını zəhərlər yəqin.

Sadiq ürəyini qırmayım, aman,
Söylə ki, bu tale mənimdir, eşqim.

             4.

Fəqət ötüb keçər qüssəli anlar,

Ümid ver ki, yenə biz görüşərik

Tək bu xoş təsəlli şüası ancaq,
Yansın başın üstdə, Xloris, eşqim.

 

ingiliscədən tərcümə

25-26.06. 2024, Samara

+++++++++++

Robert BURNS

Forlorn My Love

 

Chorus

O, wert thou, love, but near me,
But near, near, near me,
How kindly thou would cheer me,
And mingle sighs with mine, love!


1.
Forlorn my love, no comfort near,
Far, far from thee I wander here;
Far, far from thee, the fate severe,
At which I most repine, love.

 


2.
Around me scowls a wintry sky,
Blasting each bud of hope and joy,
And shelter, shade, nor home have I
Save in these arms of thine, love.


3.
Cold, alter’d friendship’s cruel part,
To poison Fortune’s ruthless dart!
Let me not break thy faithful heart,
And say that fate is mine, love!

 


4.
But, dreary tho’ the moments fleet,
O, let me think we yet shall meet!
That only ray of solace sweet
Can on thy Chloris shine, love!

ROBERT BERNS. ÜRƏYİM ÜZÜLÜR KİMDƏN ÖTRÜSƏ…

Июн25

Robert Burns

Ürəyim üzülür – nə deyim, necə?

Ürəyim üzülür kimdən ötrüsə!

O kəsin xətrinə qışda mən gecə,

Yataqdan duraram, qapıma gəlsə.

Ah, mən o kimsənin xətrinə ancaq,

İnanın o kəsin xətrinə ancaq,

Gəzib-dolaşardım bütün dünyanı,

Ürəyim üzülür – bəs o kəs hanı?

2.

Sən ey təmiz eşqin dayağı Qüvvə,

Göstər o kəsə də şirin təbəssüm.

Onu uzaqlaşdır təhlükədən və,
Mənim sağ-salamat yanıma gəlsin!

Ah, mən o kimsənin xətrinə ancaq,

İnanın, o kəsin xətrinə ancaq,

Nələri etməzdim? Hər şey edərdim,

Ah, mənim o kəsdir yeganə dərdim!

 

ingiliscədən tərcümə

23.06. 2024, Samara

QEYD: Şeirin orijinalı qafiyəsizdir

+++++++++++++++++

Robert BURNS

For The Sake O’ Somebody
1.
My heart is sair — I dare na tell —
My heart is sair for Somebody:
I could wake a winter night
For the sake o’ Somebody.
O-hon! for Somebody!
O-hey! for Somebody!
I could range the world around
For the sake o’ Somebody.

Читать далее →