Архивы

HERMAN HESSE. QƏRAR

Сен24

Daha mən bu toranda dolaşmaq istəmirəm,
Burda cavab tapmıram bircə suala da mən.
İstəyirəm, nəhayət, çıxıb gedəm bu yerdən,

Tərk edəm bu dəhşəti və rahat nəfəs dərəm.

—

Girib-çıxmaq olubdur günlərlə mənim peşəm.

Ev axtarıb dolaşıq bir dəhlizdə azmışam,

İşıq axtaran zaman zülmətə göz açmışam.

Qaranlıq bir otaqda dustaq uşaq kimiyəm.

—

Uzaq bir parıltını mən elə bil görürəm,
Qaranlıqlar yarılır, göz önümdə işıq var.
Qorxularım yoxalır, torpaq məni aparar,

İşığa yetişərəm, ona qovuşaram həm.

1903
almancadan tərcümə

21-24.09.2021, Samara

Entschluss 

Ich will nicht laenger in dem Dunkel tasten,

das meinen Fragen keine Antwort hat;

Ich will mich endlich still von dieser Statt

des Grauens trennen und auch einmal rasten.

Читать далее →

HENRİX HEYNE. XƏBƏRDARLIQ

Авг6

Bu nə kitablardır nəşr eləyirsən?!

Əziz dost, başını itirmisən sən!

Sən əgər şöhrət və pul istəyirsən,
Belini ikiqat gərək əyəsən.

—

Məsləhət görməzdim sənə heç zaman,

Belə danışasan sən əhalidən,

Belə danışasan sən ruhanidən,

Bir də ki, iqtidar  adamlarından.

—

Dostum, təhlükə var sənin işində!
Axı iqtidarın əli uzundur,
Axı ruhaninin dili uzundur

Uzundur qulağı əhalinin də!

almancadan tərcümə
06.08. 2021, Samara

Warnung
Solche Bücher läßt du drucken!
Theurer Freund, du bist verloren!
Willst du Geld und Ehre haben,
Mußt du dich gehörig ducken.

Читать далее →

HENRİX HEYNE. «ÜRƏKDƏN BİR QIZI SEVİR BİR OĞLAN…»

Авг3

Ürəkdən bir qızı sevir bir cavan,

Başqa bir oğlanı o qızsa sevir;

Başqa qızı sevir o başqa oğlan

Elə bu qıza da oğlan evlənir.

—

Gedir birinci qız, acığa düşüb,

Yolunun üstünə qəfildən çıxan,
Xoşuna birinci gələn kişiyə.

Kişisə, əfsus ki, kasıbmış yaman.

—

Köhnə əhvalatdır bu danışılan,
Yenə təzə qalır həmişə ancaq.

Kimin ki, haçan ki, gələr başına,
Onun ürəyini parçalayacaq.

almancadan tərcümə

03.08. 2020, Samara

======================

Ein Jüngling liebt ein Mädchen,

Die hat einen andern erwählt;

Der andre liebt eine andre,

Und hat sich mit dieser vermählt.

—

Читать далее →

FRİDRİX ŞİLLER. ÜMİD

Авг2

Fridrix Şiller. Ümid

(1759-1805)

Nə qədər insanın gözəl gələcək,
Həmişə fikrində, arzusundadır.

Xoşbəxt, qızıl məqsəd təqib edərək,

Qaçır, pusqu qurur  kişi, həm qadın.
Qocalır bu dünya, yenə gəncləşir,

Xoş gün ümidiylə insan əlləşir.

—

Yolçu ayağına ümid qüvvədir,

Uşağa sevinci bəxş edən mələk.

Sehrli şöləsi gəncə vəd edir,

Ahılla torpağa gömülməyəcək.

Üzülüb tabuta əgər girsə də,
Ümid bayraq taxar tabutun üstə.

—

Bir səfeh, havalı başda yaranan,

O, boş, aldadıcı xülya deyildir,

Ürəkdə doğulur, hayqırır “varam”:

Ali məqsəd üçün yarandıq, deyir.

Və nə söyləyirsə içindəki səs,

Ümid dolu qəlbi aldada bilməz.

Almancadan tərcümə

01-02. 08. 2021, Samara

========================
Friedrich Schiller

Hoffnung

Es reden und träumen die Menschen viel
Von bessern künftigen Tagen;
Nach einem glücklichen, goldenen Ziel
Sieht man sie rennen und jagen.
Die Welt wird alt und wird wieder jung,
Doch der Mensch hofft immer Verbesserung.

Читать далее →

HENRİX HEYNE. «GÖZƏL BALIQÇI QIZ…»

Июл31

Qayığını sahilə,
Gözəl balıqçı qız, çək,

Ver mənimlə əl-ələ,
Oğrun-oğrun öpüşək.

—

Başını qoy sinəmə,
Əbəsdir bu qorxmağın.

Hər gün dənizə bəs sən,
Çıxırsan ki arxayın.

—

Sinəm dənizə bənzər,
Min hala düşməyi var.

Gözəl, nadir incilər,
Onun dibində yatar.

Almancadan tərcümə

30. 07. 2020, Samara

================

Du schönes Fischermädchen,

Treibe den Kahn ans Land;

Komm zu mir und setze dich nieder,

Wir kosen Hand in Hand.

Читать далее →

HEHRİX HEYNE. «ÖLÜM — GECƏDİR SƏRİN…»

Июл30

Ölüm – gecədir sərin,
Həyat — yandırıcı gün,

Odundan canım üzgün,
Torandır, yuxum gəlir,

—

Ağac var başım üstdə,
Nəğməli bülbülüylə.

Sevgidən ötər elə,

Yatsam da, eşidərəm.

1823-1824

Almancadan tərcümə

29. 07. 2020, Samara

++++++++++++++++++

Der Tod das ist die kühle Nacht,
Das Leben ist der schwüle Tag.    Schwüle — знойный
Es dunkelt schon, mich schläfert,
Der Tag hat mich müd’ gemacht.

Читать далее →

HENRİX HEYNE. «ƏGƏR SƏNİ QADIN ATSA HAÇANSA…»

Июл29

Əgər səni qadın atsa haçansa,
Sən də başqasını tez tapıb görüş.

Şəhərdən çıxmağın yaxşıdır daha,

Çantanı dalına atıb yola düş.

—
Gələrsən bir mavi göl qırağına,
Sular söyüdlərin çevrəsindədir.

Otur bir az ağla ayrılığına,

Unut xiffəyinin səbəbi nədir.

—

Dağa dırmanmağa etsən əgər cəhd,
Ağrıyar, inlərsən üzülərək sən.

Fəth etsən qayalı zirvəni fəqət,
Qartal qıyyaları eşidəcəksən.

—

Qartala dönərsən orda özün də
Elə bil təzədən doğulmusan sən.

Dəyişər keçmişin sənin gözündə,

Görərsən çox şey də itirməmisən.

1852

Almancadan tərcümə

28.07. 2021, Samara

==================

Wenn dich ein Weib verraten hat,
So liebe flink eine Andre;
Noch besser wär es, du ließest die Stadt –
Schnüre den Ranzen und wandre!

Читать далее →

HENRİX HEYNE. «BİR DƏFƏ OTURUB ÇAY İÇİRDİLƏR…»

Июл28

Bir dəfə oturub çay içirdilər,
Sevgidən gedirdi söhbət əsasən.

Kişilər hamısı estet idilər,
Ürəyi incəydi hər qadınınsa.

—

Söyləyir inamla arıq müşavir:

Sevgi platonik olmalı, məncə,

Müşavir arvadı buna irişir,
Hərçənd ah çəkərək deyir: “Bəs necə…”

—

Ruhani ağzını geniş açaraq,

Deyir: “Sevgi gərək kopud olmaya,

Ondan ziyan gəlir bədənə ancaq”.

Subay qız astadan deyir: “Ah, niyə?”.

—

Qrafinya deyir  fikirli, üzgün:

“Məhəbbət əslində bir ehtirasdır”.

Sonra fikirli də isti çay süzür,

Fincanı uzadır barona sarı.

 

—

Boş qalan yer vardı süfrə başında

Sənin yerin idi, əzizim, o da,

Olsaydın, ən yaxşı sən danışardın,
Elə öz sevgindən, gözəlim, orda.

 

        Almancadan tərcümə

27.07. 2020, Samara

================

 Sie saßen und tranken am Theetisch,
Und sprachen von Liebe viel.
Die Herren, die waren ästhetisch,
Die Damen von zartem Gefühl.

—

Die Liebe muß seyn platonisch,
Der dürre Hofrath sprach.
Die Hofräthin lächelt ironisch,
Und dennoch seufzet sie: Ach!

—

 Der Domherr öffnet den Mund weit:

Die Liebe sey nicht zu roh,
Sie schadet sonst der Gesundheit.
Das Fräulein lispelt: wie so?

—

Die Gräfin spricht wehmüthig:
Die Liebe ist eine Passion!

Und präsentiret gütig
Die Tasse dem Herren Baron.

Am Tische war noch ein Plätzchen;
Mein Liebchen, da hast du gefehlt.
Du hättest so hübsch, mein Schätzchen,

Von deiner Liebe erzählt.

HENRİX HEYNE. «ÇOXDU SEVGİMİZDƏ DUYĞU VƏ HƏVƏS…»

Июл27

Çoxdu sevgimizdə duyğu və həvəs,

Yola da gedirdik çox gözəl hərçənd.

Oynardıq “Ər-arvad” oyunu tez-tez,
Nə döymək olardı, dalaşmaq  nə də.
Birgə keçirərdik günü gülüşlə,
Başa çatdırardıq şirin öpüşlə.

Uşaq həvəsinə uyub bir dəfə,
Gizlənpaç oynayan gördülər bizi.

Yaxşıca gazləndik yaxşıca yerdə,
Bir daha tapmarıq bir-birimizi.

almancadan tərcümə

24. 07. 2021, Samara

=================

Wir haben viel für einander gefühlt,
Und dennoch uns gar vortrefflich vertragen.
Wir haben oft „Mann und Frau“ gespielt
Und dennoch uns nicht gerauft und geschlagen.

Wir haben zusammen gejauchzt und gescherzt,

Und zärtlich uns geküßt und geherzt.
Wir haben am Ende, aus kindischer Lust,
„Verstecken“ gespielt in Wäldern und Gründen,
Und haben uns so zu verstecken gewußt,

Daß wir uns nimmermehr wiederfinden.

HENRİX HEYNE. «VƏ ARVADIM OLSAN SƏN MƏNİM ƏGƏR…»

Июл24

Və arvadım olsan sən mənim əgər,
Çoxu az qalar ki, həsəddən ölə.

Kefdə, əyləncədə günlərin keçər,
Həzz nə qədər desən, sevinc də elə.

—

Əgər əsib-coşsan ya da deyinsən,
Səbrimi basaraq dözərəm həqir.

Ancaq hər şeirimə tərif deməsən,
Səni yubanmadan boşayaram, bil.

almancadan tərcümə

22.07. 2020, Samara

Und bist du erst mein eh’lich Weib,
Dann bist du zu beneiden,
Dann lebst du in lauter Zeitvertreib,
In lauter Plaisir und Freuden.

Читать далее →