Zalım nəğmə! Gör mənimlə neylədin,
Nə çəkdirdin nəfəsinlə qəlbimə.
Ürəyimdə elə əsdi, göynədi,
Səhərəcən bir bu nəğmə, bu nəğmə.
Dil-dil ötən əzablara qatılmaq,
Yuxuların nəşəsindən şirindi.
Arzuya bax – ölümlərə atılmaq!
Ürəyimə sinəm də dar göründü.
Səhər oldu, söndü odu şərqinin,
Susdu nəğmə, ruh sükuta büründü.
Nurlu, dərin guşəsində qəlbimin,
Bircə sənin təbəssümün görünür.
(İN A VALE)
Cavandım, bir düzdə yaşardıq. Yaxın
Dumanlı bataqlıq dinirdi gecə.
Gələr, bilirdim ki, bir ağüz xanım,
Qaldırıb qamışa ilişən donun,
Mənim pəncərəmdən işıq düşüncə.
Vardı bataqlıqda neçə cür çiçək,
Çöhrəsi ayrıydı hər çiçəyinsə.
Bayırda zülməti sızıb keçərək,
Çiçəklər girərdi otağa tək-tək,
Burda hər birinin öz yeri, səsi.
Hər gecə dumanla gəlirdi onlar,
Söz-söhbət gətirib özləri ilə,
Keçən əhvalatlar, indi olanlar –
Tənha adamdasa elə təşnə var,
Dinləyir ulduzlar öləziyincə.
Sonra ağırlaşıb şehlə, tələsir,
Onlar qayıdırdı. O özgə yerdi.
Orda quş doğulur uçuş həvəsli,
Orda çiçək bitir ətir nəfəsli,
Orda quşla çiçək eyni və birdir.
Beləcə öyrəndim niyə çiçəyin,
Ətri var, quşunki niyə nəğmədir.
Sadəcə soruşun, hər şeyi deyim.
Orda yaşadığım, yox, nahaq deyil,
Səhərəcən nəğmə dinləməyim də.
COME İN
Mən meşəyə çatan anda,
Ötürdü qaratoyuq.
Həndəvərim toranlıqdı,
İçdə işıq ucu yox.
Oxusa da bu zülmətdə,
Asan deyil silkinə
Gecə gözü budaq üstdə,
Rahatlaya yerini.
Günbatarda yanan-sönən,
Bu son zəif şölələr.
Daha bir quş nəğməsinə,
Can verməyə bəs elər.
Osip MANDELŞTAM
Отравлен хлеб, воздух выпит
Çörək zəhərli, hava tünd, kəsif
Asan işdirmi sağaltmaq yaranı!
Bəlkə heç Misrə satılmış Yusif,
Belə qüssəylə üzməmişdi canı.
Gecə ulduzlu, yol gedir bədəvi,
Dərin xəyala at belində dalır.
Qanlı çağlar ki ötübdür əbədi,
Bədəvi qoşduğu dastanda qalar.
Çox elə fəhm istəmir biləsən,
Oxluğu kim itirdi qumlarda.
Kim at dəyişdi, — indi hadisələr,
Çıxır artıq üzə dumanlardan.
Və əgər nəğməni oxutsa həvəs
Və, nəhayət, nəfəs haqdansa.
Dağıdar hər şeyi – bunlar itməz:
Bir müğənni və bir ulduzlu səma.
1913
tərc.: 21.10.1987
xeyrulla xayal 