Архив тегов | ölüm haqqında şeirlər

VLADİMİR KORNİLOV. UZUNÖMÜRLÜLÜK

(1928 — 2002)

Öləsi deyiləm mən bu əsrdə —

Hər hoqqadan çıxar, üzümə salar,

Sürünüb gedərəm, qoymaram hərçənd,

Bu əsrdə mənim meyidim qala.

 +

İyirmi birinci – tam mənə yaddır,

Krematoriyaya bənzəri də var.

Hərçənd ürəyimə o heç də yatmır,

Məndən dəri, sümük hədiyyə alar.

 +

Bu sısqa qismətdən qurd tək ularsan,

Yaşamaq istəyi var ancaq  hələ.

Sürünə-sürünə olsa da, imkan

Ver çatım iki min birinci ilə.

+

Deyil ölümsüzlük mən kimilərçin,

Pıçıltıyla deyim ona görə də:

Ümid bağlamıram rəhminə sənin,

Ölmək istəmirəm iyirmincidə.

+

Qanımı təzələ, qüvvə də ver sən,

Uzunömürlülük, Donor, ver indi!

Onsuz da hər şeyi buraxdım əldən,

 Axı mən onsuz da cavan ölmədim.

1973

ruscadan tərcümə

05. 03. 2025, Samara

++++++++++++++++++++++++

ВЛАДИМИР КОРНИЛОВ

ДОЛГОЛЕТИЕ

 

В этом веке я не помру.

Так ли, этак – упрямо, тупо

Дотащусь, но зато ему

Своего не подсуну трупа. Читать далее

CORC BAYRON. MALTADA BİR ALBOMA YAZILMIŞ MİSRALAR

Soyuq qəbir daşı üstdə necə ki,

Bir adı görüb durar yol keçən insan,

Mənim adım düşər yadına bəlkə,

Tənha bu vərəqə baxdığın zaman,

 +

Bəlkə də neçə il ötüb keçəndə,
Gözlərin sataşsa əgər adıma,
Deyərsən: “Həyatdan o köçüb indi,

Burda dəfn edilib ürəyi amma”.

 

ingiliscədən tərcümə

03. 02. 2025, Samara

++++++++++++++++++++

GEORGE BYRON

Lines written in an album, at Malta

As o’er cold sepulchral stone
Some name arrests the passer-by:
Thus, when thou view’st this page alone,
May mine attract the pensive eye!
Читать далее

RADYARD KİPLİNQ. RUBİKONU KEÇMƏK

Gecə sükutunu pozur qışqırıq

Ağ üz çevrilibdir divara sarı

Qalxar ağrı bir an, sonrasa artıq,
Çıxmısan yadından sən insanların.

 +

Niyə əlləşirik ağır və hədər?

Titrəyən, öüşü şirin dodaqlar,

Bizi dar ağuşda sıxan ağ əllər

Soyuyar, yaddaşda təması qalar.

 +

Yaslılar yas tutub dağılışarlar —

(Qırıq həlqələri bərkidirik biz)

Ölülər qəlblərdə bir az yaşarlar,

Ölü sonra yenə ölüdür, əfsus).

 +

Alov gah parıldar, gah öləziyər,

Xatirə eləcə gəlir və gedir —

İnsan gözlərinin işığında qərq,

Dərd çəkilən zaman o özü dərddir.

1882

ingiliscədən tərcümə

08-09. 11. 2024, Samara

QEYD:

Bu şeiri Kiplinq on beş yaşında yazıb və ilk sevgilisi Flo Garrardla münasibiti ilə bağlıdır.

Endryu Rezerford şeirin adının (Rubikonu keçmək) şeirin məzmunu ilə bağlanmadığını deyir, şeirdə təbii ölüm prosesi təsvir olunur, «Rubikon» isə ani qəbul ediln qəti addım mənasındadır.

+++++++++++++++

RUDYARD KİPLİNG

Crossing the Rubicon

 

A cry in the silent night,

  A white face turned to the wall,

A pang and then in the minds of men

   Forgotten—and this is all—

 

 

For this are we labouring?

  Red lips that have pulsed and kissed,

White arms that clasp and cling

  Grow cold and are not missed—

 

The mourners mourn and depart—

  (Piece we the broken chain)

The dead one lives awhile in our heart,

  Alas, and is dead again–

 

For as flame that flickers and flies,

  Our memory comes and goes—

Drowned in the light of human eyes,

  And a woe in the time of woes.

 

RADYARD KIPLING. MAVİ QIZILGÜLLƏR

RADYARD KİPLİNQ

Qızılgüllər dərdim həm al, həm də ağ,

Dedim sevgilimə yəqin xoş gələr.

Yarım heç birini almadı ancaq,
Mavi qızılgüllər, dedi, mənə dər.

 +

Dünyanı dolaşdım yarısınacan,
Onlar bitən yeri tapmadım yenə.

Hədər axtarışdan üzülən zaman,

Dünyanın yarısı gülürdü mənə.

 +

Evə dönüb gəldim qış dönəmində,
Şıltaq sevgilimsə yox idi artıq.

Sonuncu nəfəsdə, Ölüm gələndə,

Gözləri mavi gül yəqin axtarıb.

 +

Yəqin ətrafında qəbrinin indi,

Qəlbindən keçəni tapa bilərdi.

Mənim axtarışım, əfsus, hədərdi —

Ağ və al qızılgül daha gözəldir!

1887

ingiliscədən tərcümə

03.11. 2024, Samara

+++++++++++++++++

RUDYARD KİPLİNQ

BLUE ROSES

Roses red and roses white

Plucked I for my love’s delight.

She would none of all my posies—

Bade me gather her blue roses. Читать далее

ROBERT BERNS. QLENRİDDELLİ ROBERT RİDDELİN ÖLÜMÜNƏ SONET

Robert Burns

Oxumayın bir daha, lütfən, müğənni quşla

Sizin diskantınızdan ürəyiç sızıldayır.
Şənlənən, şənləndirən yaşıl donlu ilk Bahar,

İndi mənə daha xoş qışdakı vıyıltılar.

 +

Valeh edə bilərmi rəngləriniz, çiçəklər? —
Siz bitən torpaq altda axı dost yatır indi.

Necə nəğmə dinləyim, səslənirsə o əgər,

Vaxtsız gedən Riddelin qəbri həndəvərində.

 +

Neynək, quşlar, oxuyun, ancaq qəmli nəğmələr.
Oxuyun qəbir üstdə, ruhları ovundurun,

Ləyaqətli şəxs idi, yoxdur ona bərabər,

Qaranlıq dar otaqdır indi mənzili onun.

 +

Bahar, başqalarını sevinclə salamla sən,
Mən isə ayrılmaram itki xatirəsindən.

1794

ingiliscədən tərcümə

01.08. 2024, Samara

+++++++++++++++++

ROBERT BURNS


Sonnet on the Death of Robert Riddel, Esq. of Glenriddel

 

No more ye warblers of the wood-no more!

  Nor pour your descant, grating on my soul;

  Thou young-eyed Spring, gay in thy verdant stole,

More welcome were to me grim Winter’s wildest roar. Читать далее

SERGEY YESENİN. «BİZ DƏ YAVAŞ-YAVAŞ GEDİRİK ARTIQ…»

Yesenin_Sergey

Biz də yavaş-yavaş gedirik artıq,

Əminlik və nemət olan ölkəyə.

Bəlkə mən də yığıb sovxalarımı,

Gərək hazırlaşam yola düşməyə.

 +

Ah, mənim sevimli tozağaclarım!

Düzənin qumları! Torpaq, həm də sən!

Qüssəmi gizlədə bilmirəm artıq,
Bu qədər gedəni öndə görərkən.

 +

Sevdim həddən artlq bu dünyada mən,

Ruhu canlandıran nələr varsa həm.

Suyun gül üzünə gözü dikilən,
Ağcaqovaqlara salam deyirəm.

 +

Sakit anlarımda çox düşünmüşəm,
Çoxlu nəğmə qoşdum mən öz içimdə.

Və bu qaşqabaqlı yer üzündə mən,
Xoşbəxtəm ki, vardım, yaşardım həm də.

 +

Xoşbəxtəm, öpmüşəm  qadınları mən,

Ot üstdə ağnayıb gülləri əzdim.

Deyildim mən heyvan döyən, incidən,

Kiçik qardaş kimi onlar əzizdi.

 +

Gül açmır ağaclar orda, bilirəm,
Qu boyunlu çovdar nə cingildəyər.

Görüb kütləsini gedənlərin mən,

Onunçun titrərəm, ürəyim əsər.

 + 

Olmaz o ölkədə, yəqin bilirəm,
Qızılı toranda yanan zəmi də.
Ona görə indi  dünyada mənlə,
Yaşayan insanlar mənə əzizdir.

1924

ruscadan tərcümə

29. 03. 2024, Samara

++++++++++++

 

Сергей ЕСЕНИН

 

Мы теперь уходим понемногу
В ту страну, где тишь и благодать.
Может быть, и скоро мне в дорогу
Бренные пожитки собирать.
Читать далее

ANNA AXMATOVA. «UZAQ BİR SƏSDƏDİR SANKİ QULAĞIM…»

Anna_Axmatova

       M.M. Zoşşenkoya

 Uzaq bir səsdədir sanki qulağım,
Heç kim, heç nə yoxdur həndəvərdəsə.

Siz indi bu qara, nəcib torpağa,

Onun bədənini endirərsiniz.

Nə ağlar söyüdlə, nə qranitlə,
Kölgələnə bilər bu yüngül cəsəd.

Dəniz küləkləri tələsib gələr,
Ağlayıb ona yas tutmağa fəqət.

1958

ruscadan tərcümə

09. 03. 2024, Samara
+++++++++++

Анна АХМАТОВА

            М. М. 3ощенко

Словно дальнему голосу внемлю,
А вокруг ничего, никого.
В эту черную добрую землю
Вы положите тело его.
Читать далее

ANNA AXMATOVA. DURUB CƏNNƏTİN AĞ ASTANASINDA

AKHMATOVA

Durub cənnətin ağ astanasında

Qanrılıb qışqırdın: “Səni gözlərəm!”

Vəsiyyət elədin son nəfəsində,
Həm xeyirxah olum, yoxsul olum həm.

 + 

Haçan ki, şəffafdır üzü göyləri ,

Cingiltili səslə qanad çalaraq,

Görür son tikəmi necə bölürəm,
Çıxıb qabağıma kimsə əl açcaq.

 +

Elə ki, döyüşdən çıxanlar kimi,

Buludlar üzürlər bələnib qana,

Eşidir o mənim dualarımı,
Çatır sevgi dolu sözlərim ona.

iyul 2921

ruscadan tərcümə: 08. 02. 2024, Samara

+++++++++

Анна АХАМАТОВА

На пороге белом рая,
Оглянувшись, крикнул: «Жду!»
Завещал мне, умирая,
Благостность и нищету.
Читать далее

ANNA AXMATOVA. YESENİNİN XATİRƏSİNƏ

AKHMATOVA

 Getmək olar sadəcə, həyatı tərk edərək,

Düşüncəsiz, ağrısız,  yanmaq olar sonacan.

Ömrü belə işıqlı ölümlə sona vermək,

Rusiya şairinin qisməti deyil ancaq,

 + 

Quş qanadlı ruhuna yəqin qurğuşun elə,
Açar hüdudlarını göylərin, çatmamış vaxt.

Ya xırıltılı dəhşət qıllı pəncələriylə,
Ürəyi süngər kimi sıxar, çıxınca həyat.

 

1925

ruscadan tərcümə

04. 02. 2024, Samara

Tərcüməçinin qeydi: rus şairlərinin cavan ölməsi – dueld, .intihar və c. — əslində Puşkin və Lermontovun dueldə ölümündən sonra yaranmış sterotipdir. Rus şairlərinin də hər yaşda ölənləri var. Puşkinin müasiri Tyütçev 73 yaşında ölüb, Afanasi Fet daha çox yaşayıb. Axmatova özü 76 yaşında ölüb. Ancaq stereotiplərlə mübarizədən qalib çıxmaq olmaz, bu stereotip çoxdan arxetipə, saysız şeirlərin. nəsr, dram əsərlərinin mövzusuna çevrilib….

Ancaq məsələnin nə yerdə olduğunu bilməyə dəyər. Füzuli deyiri: “Aldanma ki, şair sözü, əlbəttə, yalandır…”

+====================

Анна Ахматова

Памяти ЕСЕНИНА

Так просто можно жизнь покинуть эту,
Бездумно и безбольно догореть.
Но не дано Российскому поэту
Такою светлой смертью умереть.
Читать далее

MARİNA TSVETAYEVA. EPİTAFİYA

cvetaeva

Yaz otuyla örtülü torpaq altda yatanın,

Bəd fikir, günahını bağışla, Tanrı indi!

Gəlmə idi, azardan üzüldü onun canı,

O, uşaq gülüşünü, mələkləri sevirdi.

+

Ali qüvvəni hərçənd yenməyə çalışardı,

Ağappaq yasəməndə əzmədi ulduzları,
Zərif, incə uşaqdı  bütün günahlarında,

Elə buna görə sən bağışla onu, Tanrı!

1910-cu illər

ruscadan tərcümə

02. 02. 2024, Samara

++++++++++++++

Марина Цветаева

Эпитафий

Тому, кто здесь лежит под травкой вешней,
Прости, Господь, злой помысел и грех!
Он был больной, измученный, нездешний,
Он ангелов любил и детский смех.

Читать далее