Архив тегов | Robert Bernsin şeirləri

ROBERT BERNS. TARBOLTON QIZLARI

1.

Çıxsan o təpənin başına əgər,

Sevimli Peqqini görə bilərsən.

Atası tanınan yerli mülkədar,

Özü xanınqızdır o, həqiqətən.

2.

Sofi həm bədəncə, həm üzdən gözəl,
Gözəl bir cehizsə yoxudur hərçənd;

Gecə olmamısan onunla əgər,

Çatışmır bu işdə, demək, səriştən.

3.

Feylini ötürək, bir az el içək,

Sonra gedib salaq Misiyə nəzər:

Qara, qaraqabaq, həm də cinli tək,
Bəlkə də döşünə o yata bilər.

4.

Giriş bacısına, özü utansa,

Xoşuna bəlkə Jenni gələcək.

Əgər iddianı aşağı salsan,

Gözünə o, gözəl görünsün gərək.

5.

Təpə yamacını dolaşsan əgər,

Bessini xəbər al ordakılardan.
Sənə barmağıyla işarə elər,
Səninlə danışar incə, mehriban.

6.

Bütün kral Georq məmləkətində,

Beləcə sevimli gözəl çox deyil.

Bəlkə bu söz şübhə doğursa səndə,

Bil ki, Bessi özü bu sözü deyir.

ingiliscədən tərcümə

23.07. 2024, Samara

++++++++++++++++

ROBERT BURNS

The Tarbolton Lasses


1.
If ye gae up to yon hill-tap,
Ye’ll there see bonie Peggy:
She kens her father is a laird,
And she forsooth’s a leddy.


2.
There’s Sophy tight, a lassie bright,
Besides a handsome fortune:
Wha canna win her in a night
Has little art in courtin.

3.
Gae down by Faile, and taste the ale,
And tak a look o’ Mysie:
She’s dour and din, a deil within,
But aiblins she may please ye.


4.
If she be shy, her sister try,
Ye’ll maybe fancy Jenny:
If ye’ll dispense wi’ want o’ sense,
She kens hersel she’s bonie.


5.
As ye gae up by yon hillside,
Spier in for bonie Bessy:
She’ll give ye a beck, and bid ye light,
And handsomely address ye.


6.
There’s few sae bonie, nane sae guid
In a’ King George’s dominion:
If ye should doubt the truth of this,
It’s Bessy’s ain opinion.

ROBERT BERNS. ÜMİDSİZLİK

Robert Burns

1.

Ürəyimi üzən qəm və qayğıdır,

Çəkə bildiyimdən yüküm ağırdır.

Hərdən düşüəürəm mən çəkərək ah:

Həyat, yük imişsən sən üzən, yoran,

Yolunu getmək də deyilmiş asan,

Mənə, mənim kimi uğursuzlara!

Boylanıb arxaya baxıram əgər,

Canlanır səhnələr qəlb bulandıran,

Məni irəlidə gözləyir nələr! –

Bu məni qorxudur, düzü, indidən.

Yenə ümidsizlik, qayğılar yenə,
Acı taleyimi belə görürəm.

Mənim bu dərdlərim bəlkə tükənə,

Haçan ki, torpağa mən gömülərəm.

2.

Xoşbəxtdir,  kimin var məşğuliyyəti,

Fəna vurnuxmalar olub adəti,

Özgə fikirlərə düşmür heç zaman!

Alınmayanda da arzuladığı,

Səydən, çalışmaqdan fəqət razıdır,
Öz mükafatını qazanır insan.

Mənsə ümidini itirmiş kəsəm,

Bilmirəm məqsədim həyatda nədir,

Mənə qəm gətirir gələn hər gecəm,

Səhər elə gəlir, gün elə gedir.

Canfəşanlıq edib vurnuxaraq sən,
Unuda bilirsən nə ki qəmin var.

Məni narahatlıq gəmirir içdən,

Mənə puç görünür bütün planlar.

3.

Dünyada bəxtəvər tək yaşayandır,

Unudur hər şeyi yaşanan anda,

Tənha hücrəsinə çəkilib yaşar –

Mağara, hörülmüş ağac kökləri,

Əl uzadıb təzə meyvələr dərir,
Büllur quyusunda saf, sərin su var.

Bəlkə də fikrinə axşama sarı,

Gələr hərdən-hərdən, gözlənilmədən,

Uzağa aparan bəşər yolları

Gələr yuxu kimi, gedər də birdən;

Oyanar alqışla, şükrlə ruhu,
Fikri qanadlanıb uçar göylərə

Dolaşar məqədsiz, gözündə yuxu,

Dalar təntənəli səmanı seyrə.

4.

Heç zaman bir insan izi düşməyən,
Yeri məskən seçən zahid kimi mən,

Bu rol ifasına qabiləm əcəb;

Hər bəxtəvər andan yararlanasan,

Nəfəs dərib yenə yola varasan,

Göstərib ləyaqət hissi və ədəb.

Bu sevgi, bu sevinc, nəşələr ki, var,

Duyuram, dadıram dərin və kəskin.

Onlardan Tənhalıq vurğunu qaçar,

İstəsə — bəxtəvər olardı yəqin!

Eyni dərəcədə o, biganədir,
Bəşəri sevgiyə, həm də nifrətə,
Mən isə göz yaşı tökürəm indi,
Nankorun etdiyi bir xəyanətə.

5.

Hardadır keçən o günlər hardadır,

Hər rəqsin nə qədər nəşəsi vardı.

Nə qayğı bilirdik biz, günah nə də.

Hər şey xarablaşdı ötüncə zaman,

Neylədin – çəkəcək sorğuya vicdan,
Qəlbini ağrıdı özgə edən də.

Kolluqda oynaşan kətanquşu tək,

Qayğısız əylənən xırdaca elflər,

Yetkinlik eşqinə düşənlər gərək,
Yaxşıca bilələr öndə var nələr.

Öndə itkilər var, faciə də var,
Ömrün ağır olur yaşantıları.

Qəlbi qorxu dolar, göz yaşı axar,

Getdukcə bu Əsr qüruba sarı.

1786

İingiliscədən tərcümə

 ++++++++++++

 ROBERT BURNS

DESPONDENCY

1.
Oppress’d with grief, oppress’d with care,
A burden more then I can bear,
I set me down and sigh;
O life! thou art a galling load,
Along a rough, a weary road,
To wretches such as I!
Dim-backward, as I cast my view,
What sick’ning scenes appear!
What sorrows yet may pierce me thro’,
Too justly I may fear!
Still caring, despairing,
Must be my bitter doom;
My woes here shall close ne’er
But with the closing tomb!
Читать далее

ROBERT BERNS. QOCA ROB MORRİS

Bax, o düzəndə qoca Rob Morrisin mülkü var,
Yaxşı kişilərə o həm ağsaqqal, hən kral.

Qızılı sandıq dolu, qaramalın sayı yox,

Əziz bir qızı qızı var ki, əzizdir mənə də çox.

2.

Gözəl may səhəri tək saf və gözəldir o qız,

Təzə samanın üstdə keçən gecə tək ləziz,

Çəməndə quzular tək o, şən və qayğısızdır,

Gözümün işığı tək ürəyimə  əzizdir.

3.

Ancaq varisdir o qız, qoca Robin – mülkədar,

Atamınsa koması, bir də kiçik bağı var!

Mənim kimi adaxlı boş yerə ümid elər,
Yaram ağır, tezliklə yəqin ölümüm gələr.

4.

Sevinc gətirmir mənə gələn günün heç biri,
Yuxusuz keçirirəm nə vaxtdan gecələri.

Ürküdülmüş ruh kimi tənha dolaşıram mən,

Sanki partlar ürəyim, hər dəfə ah çəkərkən.

5.

Aşağı dərəcədən o qız da olaydı kaş ki,

Onda gülümsəyərdi məni görəndə bəlkə!
Ah, necə həzz alaraq yazardım bu barədə,
İndisə söz tamıram açıb deməyə dərdi.

ingiliscədən tərcümə

20. 07. 2024, Samara

++++++++++++++++++

ROBERT BURNS

Auld Rob Morris

1.
There’s Auld Rob Morris that wons in yon glen,
He’s the king o’ guid fellows and wale of auld men:
He has gowd in his coffers, he has owsen and kine,
And ae bonie lassie, his dautie and mine.
Читать далее

ROBERT BERNS. SƏRSƏRİ VİLLİ

1.

Gah burda, gah ordasan, veyil, sərsəri Villi,

Gah burda, gah ordasan,  ancaq evdə deyilsən!

Qollarım arasına qayıt, mənim sevimlim,
Qayıt, inandır məni, elə həmin Villisən.

2.

Qış küləyi əsirdi ayrılsnda səninlə,

Gözlərimi yaşardan amma külək deyildi.

İndi yay gəlib artıq, dön geri sən də, Villi,
Təbiətə yay gəlib, yay mənə sənsən indi.

3.

Yuxu mağaranızda dincəlin, qasırğalar –

Aşiq həyəcanlanar vəhşi vıyıltılardan.

Oyan, briz, qayığa yardım olsun dalğalar,

Ağuşuma qayıtsın yenə sevdiyim oğlan.

4.

Vəfasızsa o ancaq, Nennini unudubsa,

Sən ey nəhəng okean, aramızda qal yenə!

Bəlkə  bir də görmərəm, ölərkən heç olmasa,

İnanım  Villim  mənim məxsusdur  yalnız mənə!

ingiliscədən tərcümə

19. 07. 2024, Samara

++++++++++++

ROBERT BURNS

Wandering Willie

1.
Here awa, there awa, wandering Willie,
Here awa, there awa, haud awa hame!
Come to my bosom, my ae only dearie,
And tell me thou bring’st me my Willie the same.
Читать далее

ROBERT BERNS. MƏN AZA DA RAZIYAM

Robert Burns

1.

Əgər azsa, razıyam, çoxsa – sevinirəm mən,

Mənə yaxın gəlirsə haçan Qayğı və Qüssə,
Yaxşı şillələyiəm onları yol üstdəkən,

Pivə içib deyirəm qədim şotland nəğməsi. Читать далее

ŞOTLANDLARIN KRALİÇASI MERİ ÜÇÜN AĞI

Robert Burns

1.

Yamyaşıl donunu  Təbiət asıb,

Çiçəklənənən hər bir ağacdan indi.

Ağappaq elə bil mələfə atıb,

Otlu düzən boyu qızçiçəyindən.

Büllür bulaqları günəş güldürür,
Lacivərd göylər də sevinc içində

Fəqət zindana ki, kim gömülübdür,

Güldürər nə günəş, çiçəklər nə də.

2.

Səhəri oyadıb süzür torağay

Hələ şeh parıldar qanadlarında,

Gündüz qaratoyuq elə oxuyar,
Ucalar meşədə xoş əks-səda.

Oxuyub dincəlir mürgülü günlər,

Nəğməsi zəngindir birəbitdənin,

Xoşbəxtsən – azdadlıq, sevgi var əgər,

Köləlik deyilsə əgər qismətin.

3.

Zanbaq çiçəkləyir çay qırağında,

Açır novruzgülü yamacda, odur.

Düzəndə yemişan qönçə çağında,

Göyəmlər hələ ki, ağappaq durur.

Gəzər, tapıb yeyər nə arzularsa,

Şotland diyarında adi maralı,

Mənsə, Şotlandiya kraliçası,
Önümdə görürəm bu divarları.

4.

Mənə tabe idi gözə Fransa,
O vaxtlar necə də bəxtəvər idim.

Yuxudan durardım hər səhər asan,

Yuxuya qayğısız gecə gedərdim.

Və Şotlaniyanın sultanıyam mən,
Burda xəyantkar az deyil fəqət.

Taleyim asılı yadellilərdən,

Mənim əzablarım çəyin ki, bitə.

5.

Ey məkrli qadın, indi qulaq as,

Mənə həm bacısan, həm də ki, düşmən.

Hələ qılıncını itilər qisas,

Deşər ürəyini tiyəsi hökmən!

Yəqin ömür boyu bilməmisən sən,
Qan qadın döşündə necə hönkürər.

Mərhəmətli qadın baxışı bəzən,
Yaraya məlhəm tək damcılar tökər.

 

6.

Oğul! Oğul! Nəcib ulduzlar yəqin,
Sənin taleyinə işıq saçacaq.

Qızıl  tək parlasın hakimiyyətin,
Əfsus, parlamadı mənimki ancaq.

Tanrı hifz eləsin düşmənlərimdən,

Salsın qəlblərinə ya da ki, şəfqət.
Harda förüşsən dostlarımla sən,

Onlara həmişə məni xatırlat!

 

7.

Ah, oğul! Tezliklə görmərəm yəqin

Necə güməş doğur, açılır səhər.

Necə sığalıyla payız yelinin,
Qızıl qarğıdalı zəmisi titrər.

Ölümün indi dar mənzilindəyəm,
Qoy aşsın
hiddəti  həddini qışın,

Yaz gələr, çiçəklə bəzənər aləm,

Qəbrimin üstdə də qoy onlar açsın.

ingiliscədən tərcümə

 04-05. 06. 2024, Samara

QEYD: Bu tərcüməni iyunun 4-də başladım, 5-də bitirdim. İyunun 6-da bloqa qoyacaqdım. Gecə saat təxminən 2-də evdə yanğın başladı, bircə pasportumu götürüb qaçdım… Kömpüter məhv oldu, ancaq bərk diski soydaşımız Quliyev Anar Elxan oğlu bərpa edə bildi — ona dərin minnətdarlığımı bildirirəm.

ROBERT BURNS

Lament On Mary Queen Of Scots

 

1.
Now Nature hangs her mantle green
On every blooming tree,
And spreads her sheets o’ daisies white
Out o’er the grassy lea;
Now Phoebus cheers the crystal streams,
And glads the azure skies:
But nought can glad the weary wight
That fast in durance lies.
Читать далее

ROBERT BERNS. NƏDİR AXI GÜNAHIM…

Robert Burns

1.

Varmı bir günahım? Günahım nədir?

Nədir suçum? Məni axı özü çağırdı!

Gəl, sağım yeinə gedək deyirdi,

Üzümə baxaraq yol qırağında.

Görəndə yox məndə bu işə cürət,

Gözümün içinə qorxağam dedi.

Bu halda nə Kilsə, nə də ki, Dövlət,
Hirsimi yatırda bilərdi indi.

2.

İtələyib güclə saldı  içəri,

Buyurdu olmasın gərək səs-səmir.

Dedi qaraqabaq və çox sərt əri,

Yoxdur evdə, uzaq bir səfərdədir.

Mən onu öpərək əzizləyərkən,

Matah tamahında olmuşam deyən,

Yerimdə olasan özün gərək sən,
Onda deyərsən ki, günahkaram mən.

3.

Bəlkə düşünərək bu iş ayıbdır,

Onu rədd edəydim qətiyyətlə mən?

O halda bəs şübhə yaranmazdımı,

Xalq içində mənim kişiliyimdən?

Tutub saçlarından sürüyür əri,

Üzünü göyərdir, həm də qanadır,

Əgər belə bir ev uzağa gedir,
Sizcə, neyləməli onun arvadı?

4.

Tünd göy gözlərini sildim onun mən,

Və lənət də dedim zalım alçağa,

Unuda bilmərəm ölən günəcən,

Necə şirin idi onun dodağı.

 Bazar ertəsində başladı bu iş,
Çıxdım ikinci gün mən ancaq ordan,

Gedirdim ki, vuram içim yanmamış,

Villinin yanında doyunca konyak.

 

ingiliscədən tərcümə

15-16.07. 2024, Samara

++++++++++++++

ROBERT BURNS

Had I The Wyte.


1.
Had I the wyte? had I the wyte?
Had I the wyte? she bade me!
She watch’d me by the hie-gate side,
And up the loan she shaw’d me;
And when I wadna venture in,
A coward loon she ca’d me!
Had Kirk and State been in the gate,
I’d lighted when she bade me.
Читать далее

ROBERT BERNS. SATDI MİLLƏTİNİ BİR OVUC RƏZİL…

Robert Burns

Şotland şöhrətimiz, sənə əlvida,
Şanın tanınandı, şanın qədimdi;

Hərbi şərəfiylə tarixə adı

Həkk olunan Şotland, əlvida indi.

Salvay qumlarını Sark aşıb axır,

Okeana doğru Tvid tələsir.

İndi vilayətə ingilis baxır,

Bizi belə satdı bir ovuc rəzil.

+

Əsrlərlə sürdü müharibələr,

Məkrlə, küc ilə yurd əyilmədi,

Yağıdan muzd alan bir neçə nəfər,

Diz üstə çökdürüb ölkəni indi.

Millət güvənirsə qeyrətə əgər,
İngilis poladı qorxulu deyil.
İngilis qızılı alaraq nəmər,

Satdı millətini bir ovuc rəzil.

+

Xəyanət yoluyla ölkə yenilən

Günü heç görməzdim, savaşa girib,
Sadiq Vallas ilə, Bryus ilə mən,
Ölərdim, döyüşdə başımı verib!

Çatınca ömrümün axır saatı,

Mənim bəyanatım dəyişən deyil:

 “Qızılıyla bizi ingilis aldı” —

Satdı millətini bir ovuc rəzil!

 

İingiliscədən tərcümə

13-14. 07. 2024, Samara

+++++++++++++++++++

ROBERT BURNS

A Parcel of Rogues in a Nation

 

Fareweel to a’ our Scottish fame,

Fareweel our ancient glory;

Fareweel ev’n to the Scottish name,

Sae famed in martial story!

Now Sark rins over Solway sands,

And Tweed rins to the ocean,

To mark where England’s province stands—

Such a parcel of rogues in a nation! Читать далее

ROBERT BERNS. “HAZIRAM GƏLMƏYƏ, FİT ÇAL, OĞLANIM…”

Robert Burns

Hazıram gəlməyə, fit çal, oğlanım!

Hazıram gəlməyə, fit çal, oğlanım!

Beyninə cin vura ata-ananmın,

Yenə də gələrəm, fit çal, oğlanIm!

1.

Bizə gəlsən, həyətə sən çox ehtiyatla gir,

Qayıt geri, dal pələd görsən aralı deyil.

Yan-yörənə də boylan, gör gəlirmi səs-səmir,

Elə gəl – məndən ötrü gəlməmisən elə bil,

Elə gəl – məndən ötrü gəlməmisən elə bil.

2.

Kilsədə ya bazarda, harda sən məni görsən,

Elə keç ki, desinlər vecinə deyiləm mən;

Ancaq qara gözünlə oğrun bax mənə hərdən.

Elə bax, ayrısına baxırsan elə bil sən,
Elə bax, ayrısına baxırsan elə bil sən!

3.

And-aman et həmişə, işin yoxdur mənimlə,

Qoyma məhəl də bəzən gözəlliyimə belə;

Başqasıyla qonuşsan, qonuş zarafa ilə,

Qorxuram səni məndən o yayındıra bilə,

Qorxuram səni məndən o yayındıra bilə!

ingiliscədən tərcümə

13.07. 2024, Samara

+++++++++++++++++

ROBERT BURNS

O, Whistle An’ I’ll Come To Ye My Lad

Chorus
O, whistle an’ I’ll come to ye, my lad!
O, whistle an’ I’ll come to ye, my lad!
Tho’ father an’ mother an’ a’ should gae mad,
O, whistle an’ I’ll come to ye, my lad! Читать далее

ROBERT BERNS. QALAYÇININ İKİNCİ NƏĞMƏSİ

Robert Burns

Şəndim yun darağına diş itiləyən zaman,

Qaşıq hazır olanda şənlənirdim eləcə

Şəndim, ah, zəhmətimlə təzələnəndə çaydan,
Və Ketimi öpürdüm işimi bitirincə.

Çəkic döyəcləməklə bütün günüm keçirdi,

Bütün günü oxuyur, fit də çalırdım hərdən.

Bütün gecə mənimlə yarım qol-boyun idi,
Kralın özü kimi xoşbəxtdim gecələr mən.

+

Taleyim acı gəldi, qazancımı yığaraq,

Bessiyə evlənən tək qapazaltıya döndüm.

Şükr o saata ki, gizlədi onu torpaq,

Üstündə oxuyan quş bəxtəvər olsun görüm.

Mənim Ketim, gəl, səni bağrıma basım yenə,

Yenə qol-boyun olaq, yenə də öpüşək, gəl.

Sərxoş olum ya ayıq, bunu deyirəm sənə,
Şükr, yenə qayıdar, nə olmuşdusa əvvəl.

1785

ingiliscədən tərcümə

12. 07. 2024, Samara

+++++++++++++++

ROBERT BURNS

The Caird’s Second Song


O, Merry Hae I Been

O merry hae I been teethin’ a heckle,

          An’ merry has I been shapin’ a spoon;

O merry hae I been cloutin’ a kettle,

          An’ kissin’ my Katie when a’ was done.

O a’ the lang day I ca’ at my hammer,

          An’ a’ the lang day I whistle and sing,

A’ the lang night I cuddle my kimmer,

          An’ a’ the lang night am as happy’s a King.
Читать далее