Архив тегов | sevgi şeirləri

ROBERT BERNS. SƏRSƏRİ VİLLİ

1.

Gah burda, gah ordasan, veyil, sərsəri Villi,

Gah burda, gah ordasan,  ancaq evdə deyilsən!

Qollarım arasına qayıt, mənim sevimlim,
Qayıt, inandır məni, elə həmin Villisən.

2.

Qış küləyi əsirdi ayrılsnda səninlə,

Gözlərimi yaşardan amma külək deyildi.

İndi yay gəlib artıq, dön geri sən də, Villi,
Təbiətə yay gəlib, yay mənə sənsən indi.

3.

Yuxu mağaranızda dincəlin, qasırğalar –

Aşiq həyəcanlanar vəhşi vıyıltılardan.

Oyan, briz, qayığa yardım olsun dalğalar,

Ağuşuma qayıtsın yenə sevdiyim oğlan.

4.

Vəfasızsa o ancaq, Nennini unudubsa,

Sən ey nəhəng okean, aramızda qal yenə!

Bəlkə  bir də görmərəm, ölərkən heç olmasa,

İnanım  Villim  mənim məxsusdur  yalnız mənə!

ingiliscədən tərcümə

19. 07. 2024, Samara

++++++++++++

ROBERT BURNS

Wandering Willie

1.
Here awa, there awa, wandering Willie,
Here awa, there awa, haud awa hame!
Come to my bosom, my ae only dearie,
And tell me thou bring’st me my Willie the same.
Читать далее

ROBERT BERNS. AH, MƏNİM NENNİM

Robert Burns

Təpələr dalında Stinçar axır,

Keçib mamırlıqdan, süpürgəlikdən.

Artıq qış günəşi qüruba yaxın,

Nənniylə görüşə tələsirəm mən.

2.

Qərb yeli işləyir iliyə qədər,

Gecə çox qaranlıq, yağışlıdır həm.

Yaxşı pledim var; təpəni keçər,
Nenniylə görüşə mən tələsərəm.

3.

Nennim məlahətli, gənc və mehriban,

Adam tovlamağa hiyləgər deyil.

Görüm ki, dilindən olsun o insan,
Nennidən uydurma və böhtan deyir.

4.

Ürəyi təmizdir, üzü gözəldir,

Qənirsizdir həm də tərbiyəsində.

Sevimli Nennimdən gözəl deyildir,
Çiçək ki, açılır şehin içində.

5.

Bir kənd uşağıyam mənsə sadəcə,
Məni tanıyanlar çox deyil elə.
Doğrusu, mən bunu almıram vecə,

Bəsimdir tək Nennim üzümə gülə.

6.

Mənim bütün varım məvacibimdir,

Onu ehtiyatla xərcləyəm gərək.

Dünyanın sərvəti vecimə deyil,

Mənim sərvətim var çünki Nenni tək.

7.

Yalnız inəklərdir, qoyunlar ya da

Qəlbini oxşayan qoca fermerin.

Kefim kök mənimsə kotan dalında,

Bircə qayğım vardır, o da ki, Nenni.

8.

Vecimə almıram gün necə keçə,

Göylərdən nə gələ, ona qaneyəm.
Qayğım var mənim bu həyatda bircə:

Yaşayım və sevim mənim Nennimi.

 

ingiliscədən tərcümə

  1. 07. 2024, Samara

+++++++++++++

ROBERT BURNS

My Nanie, O

 

1.
Behind yon hills where Stinchar flows
‘Mang moors an’ mosses many, O,
The wintry sun the day has clos’d,
And I’ll awa to Nanie, O.
Читать далее

ROBERT BERNS. NƏDİR AXI GÜNAHIM…

Robert Burns

1.

Varmı bir günahım? Günahım nədir?

Nədir suçum? Məni axı özü çağırdı!

Gəl, sağım yeinə gedək deyirdi,

Üzümə baxaraq yol qırağında.

Görəndə yox məndə bu işə cürət,

Gözümün içinə qorxağam dedi.

Bu halda nə Kilsə, nə də ki, Dövlət,
Hirsimi yatırda bilərdi indi.

2.

İtələyib güclə saldı  içəri,

Buyurdu olmasın gərək səs-səmir.

Dedi qaraqabaq və çox sərt əri,

Yoxdur evdə, uzaq bir səfərdədir.

Mən onu öpərək əzizləyərkən,

Matah tamahında olmuşam deyən,

Yerimdə olasan özün gərək sən,
Onda deyərsən ki, günahkaram mən.

3.

Bəlkə düşünərək bu iş ayıbdır,

Onu rədd edəydim qətiyyətlə mən?

O halda bəs şübhə yaranmazdımı,

Xalq içində mənim kişiliyimdən?

Tutub saçlarından sürüyür əri,

Üzünü göyərdir, həm də qanadır,

Əgər belə bir ev uzağa gedir,
Sizcə, neyləməli onun arvadı?

4.

Tünd göy gözlərini sildim onun mən,

Və lənət də dedim zalım alçağa,

Unuda bilmərəm ölən günəcən,

Necə şirin idi onun dodağı.

 Bazar ertəsində başladı bu iş,
Çıxdım ikinci gün mən ancaq ordan,

Gedirdim ki, vuram içim yanmamış,

Villinin yanında doyunca konyak.

 

ingiliscədən tərcümə

15-16.07. 2024, Samara

++++++++++++++

ROBERT BURNS

Had I The Wyte.


1.
Had I the wyte? had I the wyte?
Had I the wyte? she bade me!
She watch’d me by the hie-gate side,
And up the loan she shaw’d me;
And when I wadna venture in,
A coward loon she ca’d me!
Had Kirk and State been in the gate,
I’d lighted when she bade me.
Читать далее

ROBERT BERNS. “HAZIRAM GƏLMƏYƏ, FİT ÇAL, OĞLANIM…”

Robert Burns

Hazıram gəlməyə, fit çal, oğlanım!

Hazıram gəlməyə, fit çal, oğlanım!

Beyninə cin vura ata-ananmın,

Yenə də gələrəm, fit çal, oğlanIm!

1.

Bizə gəlsən, həyətə sən çox ehtiyatla gir,

Qayıt geri, dal pələd görsən aralı deyil.

Yan-yörənə də boylan, gör gəlirmi səs-səmir,

Elə gəl – məndən ötrü gəlməmisən elə bil,

Elə gəl – məndən ötrü gəlməmisən elə bil.

2.

Kilsədə ya bazarda, harda sən məni görsən,

Elə keç ki, desinlər vecinə deyiləm mən;

Ancaq qara gözünlə oğrun bax mənə hərdən.

Elə bax, ayrısına baxırsan elə bil sən,
Elə bax, ayrısına baxırsan elə bil sən!

3.

And-aman et həmişə, işin yoxdur mənimlə,

Qoyma məhəl də bəzən gözəlliyimə belə;

Başqasıyla qonuşsan, qonuş zarafa ilə,

Qorxuram səni məndən o yayındıra bilə,

Qorxuram səni məndən o yayındıra bilə!

ingiliscədən tərcümə

13.07. 2024, Samara

+++++++++++++++++

ROBERT BURNS

O, Whistle An’ I’ll Come To Ye My Lad

Chorus
O, whistle an’ I’ll come to ye, my lad!
O, whistle an’ I’ll come to ye, my lad!
Tho’ father an’ mother an’ a’ should gae mad,
O, whistle an’ I’ll come to ye, my lad! Читать далее

ROBERT BERNS. KƏND QIZI

Robert Burns

1.

Yayda ot biçini başa çatınca,

Qarğıdalı hələ zəmidə yaşıl,
Ağappaq çiçəkdir örüşdə yonca,

Xəlvət hər bucaqda qızıgül açır —

Deyir süd damında sevimli Bessi:

“Ərə gesəcəyım, vermişəm qərar”.

Bu dəm eşidilir qarının səsi:

“Yaxşı məsləhətin nə ziyanı var?”

2.

Az deyil, əlbəttə, sevənlər səni,

Ancaq sən cavansan, bilirsən özün.

Gözlə, seç ağılla sən eləsini,
Yaxşı ev-eşiyi, mətbəxi olsun.
Biri elə Joni, Baski-Qlendən,

Ambarı, tövləsi onun doludur.

Götür, əziz cücəm, sən onu məndən,

Kişi varlıdırsa, canı odludur.

3.

“Az danış o Joni Baski-Qlendən,

O, milçək qədər də gözümdə deyil.

Sevdiyi tarladır, bir də mal-heyvan,

Məni sevə bilməz belə adam, bil.

Robinin baxışı mehriban, qəşəng,

Ürəkdən vurulub, bilirəm, mənə.

Bircə baxışıni  mən dəyişmərəm,
Coninin özünə və sərvətinə”.

4.

“Başıboş qızcığaz, həyat — savaşdır,

Bütün ömür boyu çəkişmələr var.

Ancaq dolu əlli savaşı udur,

Ac qarına döyüş fəlakət olar.

Kimsə qızırqanır, kimsə xərcləyir,

İradə sahibi olmalı insan.

Qəşəng balam, pivə bişirəndə bil,

Bunu içəcəcəksən sonra özün sən.”

5.

“Ah,  mənə pul torpaq qazandıracaq,

Pulla almaq olar qoyun, qaramal.

Qızıla, gümüşə alınmaz ancaq,

Məhəbbət ki, incə ürəkdə yaşar.

Biz kasıb olarıq, Robi ilə mən,

Yüngüldür, asandır sevginin yükü.

Sevgidir əminlik, sevinc gətirən,

Kraliçalarda başqa nə var ki?”

 

ingiliscədən tərcümə

07. 07. 2024, Samara

++++++++++++

Robert BURNS

Country Lassie

1.
In simmer, when the hay was mawn
And corn wav’d green in ilka field,
While claver blooms white o’er the ley,
And roses blaw in ilka bield,
Blythe Bessie in the milking shiel
Says:- ‘ I’ll be wed, come o’t what will!’
Out spake a dame in wrinkled eild:-
‘ O’ guid advisement comes nae ill.’
Читать далее

VAHİDİN GÜLMƏLİ QƏZƏLLƏRİ: «NƏ QƏDƏR EŞQİMİZ, EY GÜL, BELƏ PÜNHAN OLACAQ…»

Əliağa Vahid

Vahidin bəzi qəzəlləri sualla başlayır:

“Nə qədər eşqimiz , ey gül, belə pünhan olacaq?”

Yəni şair deyir ki, eşqimiz haçanacan gizli qalacaq, çünki “aşikar eyləməyincə” “ürəyi qan olacaq”.

Əliağa Vahidin yadından çlıxlb ki, başqa bir qəzəlində tamam ayrı söz demişdi:

“Etibar olmaz özün göstərən aşiqlərdə,
Əhsən ol aşiqə cananını pünhanı sevir!”

Məsələ burasındadr ki, Vahidin qəzəllərinə nəinki sevgi şeiri, hətta şeir demək çətindir. Bu qəzəllərin  çoxu müğənnilərin sifarişi ilə, “dılöy-dəlöylə” oxumaq üçün yazılıb. Ona görə də bu mətnlərdə hansısa gerçək yaşantıların, ürək ağrılarının, konkret sevgi tarixinin ifadəsini axtarmaq mənasızdır. Vahid qafiyə seçir və illərlə işlətdiyi trafaretləri götürüb gedir qafiyənin dalınca.

“Nə zaman vəslinə bəs yetməyə imkan olacaq?”
Abır-həyada yer üzündə birincilərdən olan millətimizdə bu “imkan olacaq” ifadəsi necə başa düşülməlidir? Aşid “vəslə yetməyə” imkan axtarırsa, canan ismətli gözəl deyil, bəlkə də qədim peşə sahibidir…

Vəslə yetmək istəyirsən? Göndər elçini? Nec yəni “imkan”? Qızı otelə ya manatlıq evə aparmaq istəyirsən?

Sonra gül-bülbül cəfəngiyatı gəlir:

“Bəs haçan rəhm edəcək bülbülü — biçarəyə gül?”

Heç haçan! Bülbül harda, gül harda?
“Nə qədər bəs o fəğirin işi əfğan olacaq?”

Bülbülə heç olmasa bir dəfə qulaq asmış və bülbülü sərçədən ayıra bilən hər kəs bilir ki, bülbül “fəğan” eləmir, bülbül şən nəğmələr deyir, bülbülün nəğməsi xəstəyə dərmandır….

Bu beytə baxaq:

“Eşqdən başqa nə dərd olsa yenə çarəsi var,
Ayrılıq dərdinə, bilməm necə dərman olacaq?”

1-ci misrada dedi ki, eşqdən başqa hər dərdə çarə var. Deməli, ayrılığıa da. 2-ci misrada deyir ayrılığa çarə yoxdur.

Mən Vahidin içkili yazdığını iddia eləmirəm, ancaq təkid edirəm ki, o lotu-potu üçün, avam kütlə üçün yazıb və basməmmədi yazıb.

“Öz xoşumla o qarə zülfə əsir oldum özüm…”

Yenə zülfə əsir oldu! “Özüm oldum…” Öz xoşuyla – bu necə olur?

“Hələ Vahid , meyə meyl eyləmə , qoy gəlsin o gül,
Yarsız yerdə mey içmək bizə nöqsan olacaq.”

Aha! Məclisə canan gələcək! İçki məclisinə! Birinci beytdə deyirdi ki, “eşqimiz haçanacan gizli qalacaq.» İndi məlum olur ki, cananla içki məclisləri qurur və yəqin ki, hər ikisi xirtdəyəcən vurur…

Kül bizim başımıza…

Bu mətnləri poeziya sayan insanların xəstə olduğuna kiminsə şübhəsi var? Mənim – yoxdur!

07. 06. 2024, Samara

ROBERT BERNS. ÖTƏN MAY BİR ADAXLI…

Robert Burns

1.

Ötən may bir adaxlı gəldi bizim düzənə,

“Dəli tək sevir məni” deyərək içdi and da.

Söylədim “zəhləm gedir kişilərdən” mən ona:

Lənət şeytana, niyə axı mənə inandı,

Niyə, lənət şeytana, mənə axı inandı!

2.

Qara gözlərimdəki oxlardan söz açaraq,

And içdi  sevgi dərdi üzüb öldürər onu.

Dedim ki, ölür ölsün, bir ayrısıyçın ancaq

Tanrı, keç günahımdan, yalan deyirdim bunu,

Tanrı qoy bağışlasın, yalan deyirdim bunu.

3.

Dedi təsərrüfatı var səliqəli, qaydalı,

Hazırdır toy eləyə lap elə günü sabah.

Mənsə gizlətdim məni bunlar maraqlandırır,

Düşündüm hərçənd çətin ondan yaxşısı gəlsin,

Ancaq düşündüm çətin ondan yaxşısı gəlsin.

4.

İndi görün nə oldu! İki həftə keçmədən,

(Şeytanın iştirakı olub bu işdə hökmən!)

Əmiqızım Besslə o, ara düzəltdi birdən.

Nənə, gör ona necə nifrət eləyirəm mən –

Əmim qızına necə nifrət eləyirəm mən!

5.

Sığallanıb yaxşıca gələn həftəsə ancaq,

Getdim mən Dlaqanroka, mal-heyvan bazarına.

Vəfasız sevgilimi  gördüm mən ora çatcaq,

Canıma yanğı düşdü orda baxanda ona,

Ruh görürdüm elə bil baxan zaman mən ona.

6.

Sol çiynim üstdən ancaq saldım ona mən nəzər,

Qonşular deməsinlər üzlüyəm, utanmazam.

Adaxlı sıçrayırdı, içkili adam sayaq.

And içdi ki, təkcə mən qəlbi istəyən qızam.

And-aman etdi tək mən qəlbi istəyən qızam.

7.

Əmiqızımdan sual verdim ədəblə ona,

Açılıbmı, nəhayət, dedim, kar qulaqları,

Ayaqqabı tapırmı əyri ayaqlarına?

İlahi, dizi üstdə, o necə də yalvarir –

Düşərək disi üstdə, ah, necə də yalvarır!

8.

Tanrıya and verdi ki, ona ərə gedim mən,

Onu öldürəcəyəm, yoxsa salıb azara;

Qurtarmaq xatirinə zavallını ölümdən,
Gərək ona gedəm mən lap elə günü sabah —

Ona getməliyəmlap elə günü sabah!

1795

ingiliscədən tərcümə

04.07. 2024, Samara

++++++++++++

ROBERT BURNS

Last May A Braw Wooer

1.
Last May a braw wooer cam down the lang glen,
And sair wi’ his love he did deave me.
I said there was naething I hated like men:
The deuce gae wi’ him to believe me, believe me —
The deuce gae wi’ him to believe me!
Читать далее

ROBERT BERNS. İCAZƏ VER GİRİM BU GECƏLİYƏ    

Robert Burns

XOR

Ah, icazə ver ki, bir gecəliyə,

Bircə gecəliyə, bu gecəliyə.

Ah, icazə ver ki, girim içəri,

Bircə gecəliyə, bu gecəliyə!

1.

Əzizim, sən bəlkə yatırsan artıq,
Bəlkə də oyaqsan, danış ki, bilim.

Bağlanıb sevgiylə əlim-ayağım,

Həsrətindəyəm, aç qapını, gəlim.

2.

Çöldə qış küləyi, islanıb əynim,

Göydə ulduzlar da sönübdür yəqin!

Rəhm elə, qıçlarım üzülür mənim,

Qoru bu qar-yağışdan məni, gözəlim.

3.

Qışın sərt küləyi məni döyəclər,

Yıxılsan, haraya gəlməz bir nəfər.

Bütün dərdlərimə səsəb, ey gözəl,
Sənin ürəyinin soyuqluğudur.

                  QIZIN CAVABI

                  XOR

Sənə deməliyəm bu bircə gecə,

Bax, bu bircə gecə, bu bircə gecə,

Bütün gecələr də elə beləcə,
Qoymaram içəri səni, əzizim.

1.

Küləkdən, yağışdan nağıllar demə,

Soyuqürək deyib məni qınama.

Gəldiyin yolla da geri dön yenə,

Qoymaram içəri səni, əzizim.

2.

Zülmət saatlarda vıyıldar külək,

Sərsəri islanar iliyinədək —

Bu nədir? Vəfasız kişiyə aldanıb ürək,
Verən qız bəs nələr çəkir əzizim?

3.

Çəməni bəzəyən ən qəşəng çiçək,

İndi tapdalanıb rəzil alaq tək —

Adi qızdan sən dərs alasan gərək,

Daha özünündür qərar, əzizim.

4.

Qəlbini yay günü alan quş indi,

Zalım bir ovçunun qənimətidir,

“Onunla taleyim mənim eynidir” –

Səfeh qadın sənə deyər, əzizim.

1795

ingiliscədən tərcümə

02-03. 07. 2024, Samara

++++++++++++++++

ROBERT BURNS

O, Let Me In This Ae Night

Chorus
O, let me in this ae night,
This ae, ae, ae night!
O, let me in this ae night,
And rise, and let me in! Читать далее

ROBERT BERNS. MƏNİM ZAVALLI EŞQİM          

      Robert Burns    

XOR

Yanımda olaydın, sevgilim, indi,

Yanımda, yanımda, yanımda ancaq.

Məni, mehribanım, sevindirərdin,

Nəfəsi nəfəsə qarışdıraraq.

            1.

Gəzirəm uzaqda mən indi sənsiz,

Ah, zavallı eşqim, gedib dincliyim,

Səndən çox uzağam, tale amansız,

Ən çox da taledir gileyləndiyim.

             2.

Yığıb qış səması qaşqabağını,

Qönçə ümidləri soyuq sarsıdır.

Yeganə mənzilim, sığınacağım,

Eşqim, qollarıının arasındadır.

               3.

Dostluq soyuyaraq dəyişən zaman,

Tale oxlarını zəhərlər yəqin.

Sadiq ürəyini qırmayım, aman,
Söylə ki, bu tale mənimdir, eşqim.

             4.

Fəqət ötüb keçər qüssəli anlar,

Ümid ver ki, yenə biz görüşərik

Tək bu xoş təsəlli şüası ancaq,
Yansın başın üstdə, Xloris, eşqim.

 

ingiliscədən tərcümə

25-26.06. 2024, Samara

+++++++++++

Robert BURNS

Forlorn My Love

 

Chorus

O, wert thou, love, but near me,
But near, near, near me,
How kindly thou would cheer me,
And mingle sighs with mine, love!


1.
Forlorn my love, no comfort near,
Far, far from thee I wander here;
Far, far from thee, the fate severe,
At which I most repine, love.

 


2.
Around me scowls a wintry sky,
Blasting each bud of hope and joy,
And shelter, shade, nor home have I
Save in these arms of thine, love.


3.
Cold, alter’d friendship’s cruel part,
To poison Fortune’s ruthless dart!
Let me not break thy faithful heart,
And say that fate is mine, love!

 


4.
But, dreary tho’ the moments fleet,
O, let me think we yet shall meet!
That only ray of solace sweet
Can on thy Chloris shine, love!

ROBERT BERNS. “KİMDİR ORDA MƏNİM QAPIMI DÖYƏN?”

Robert Burns

“Kimdir orda mənim qapımı döyən?”

“Əlbəttə ki, Findley, kim olar ayrı?”

“Çıx get, orda gərək olmayasan sən!”

“Yox, yox, olam gərək!” Findley söyləyir.

“Qapımı kəsmisən niyə oğru tək?”

“Gəl özün bax niyə”, — söylədi Findley.

“Gecə istəyirsən xata törətmək?”

“Yəqin törədərəm”, — söylədi Findley.

 +

“Durub səni birdən buraxsam əgər?”

“Aç qapını girim”, — söylədi Findley.

“Yatmağa qoymazsan səhərə qədər”.
“Qoymaram yatasan”, – söylədi Findley.

“Mənim mənzilimdə qalsan əgər sən”;

“Qoy qalım yanında”, — söylədi Findley.

“Qorxuram qalasan sübhə qədər sən”;

“Yəqin ki, qalaram”, — söylədi Findley.

 +

“Bu gecəni burda qalsan əgər sən;”

“Yəqin qalacağam”, — söylədi Findley.

“Qorxuram bu yolla yenə gələsən”.

“Əlbəttə, gələrəm”, söylədi Findley.

“Baş verər bu evimdə nələr o zaman!”

“Çoc gözəl, baş versin”, söylədi Findley.

“Sirri saxlayasan gərək sonacan!”

“Yəqin saxlayaram”, — sölədi Findley.

ingiliscədən tərcümə

22.06. 2024, Samara

 ++++++++++++++

ROBERT BURNS


Wha Is That at My Bower-door?

 

WHA is that at my bower door?

  O wha is it but Findlay?

Then gae your gate, ye’se nae be here!

  Indeed maun I, quo’ Findlay.

What mak ye sae like a thief?

  O come and see, quo’ Findlay;

Before the morn ye’ll work mischief;

  Indeed will I, quo’ Findlay. Читать далее