Архив тегов | Tsvetayevanın şeirləri

MARİNA TSVETAYEVA. ASYA ÜÇÜN

Янв28

cvetaeva

Sən xoşuma gəlirsən: elə cavansan ki, sən,
Yatmırsan yarım ayda bir gecən yarı da.

Hansı şəhərlərdə ki, baxıb dalınca kimsə,

Xəritədə yerləri həmişə yadındadır.

 +

Kitab dalınca kitab yazırsan, kitab ancaq,

Oxumursan, gözəlsən yorğun, halsız olanda.

Tanrı səndən əlifba dərsi alan bir uşaq,
Onda qalmış Kant ola, Şellinqlə Nitsşe ya da.

 +

Sənin şıltaqlığındır sənə bütün bu aləm,

Bizm dünyamızsa heç olmamış səndən əvvəl.

Və başının üstündə heç nə olmamışdır, həm

İndi də yoxdur heç nə — vardır ancaq bu göylər.

1915

ruscadan tərcümə

28. 01. 2024, Samara

Qeyd: Asya – Marina Tsvetayevanın bacısı Anastasiya Tsvetayeva, yazıçı, memuarçı. Stalin dövründə uzun illər türmədə, həbs düşərgələrində və sürgündə olub.

+++++++++++++++

Марина ЦВЕТАЕВА

АСЕ

Ты мне нравишься: ты так молода,
Что в полмесяца не спишь и полночи,
Что на карте знаешь те города,
Где глядели тебе вслед чьи-то очи. Читать далее →

MARİNA TSVETAYEVA: «ALOVLU BACILAR, CƏHƏNNƏMLİKİK…»

Янв27

cvetaeva

Alovlu bacılar, cəhənnəmlikik,

Orda qaynar qətran içərik hökmən.

Tanrıya alqışlar çox da deyirik,
Hər alqış qopsa da ürəyimizdən.

+
Cəhrə arxasında, beşik başında,

Gecə otursaq da mürgü vurmadan.

Yapıncı altında qaçırılan da

Biz idik, kolazla aparılan da.

 +

Don geyərək zərif Çin ipəyindən,
Biz idik səhərdən gözəl bəzənən.

Cənnət nəğmələri biz idik deyən,

Çöldəcə, ocağın başında bəzən.

 + 

Səhlənkar dərzidən nə ummaq olar? –

Tikə ya tikməyə -dağılacaqdır! –

Bizdik rəqqasələr, tütək çalanlar,

Biz bütün dünyanın xanımlarıydıq!

 +

Cıındırla örtərdik aybımızı gah,
Saçımız bürclərə gah sarılırdı.

Bizdik türmələrdə, kefxanalrda,
Unudan göylərə içilən andı.

 + 

Əhdi bada verdik —  cənnətin alma
Bağını ulduzlar bəzəyən zaman.

Lütfkar bacılar! Əziz bacılar,
Bizə cəhənnəmdir, bilin, yazılan!

Noyabr 1915

26-27. 01. 2024, Samara

ruscadan tərcümə

+++++++++++++

 Марина ЦВЕТАЕВА

«Быть в аду нам, сестры пылкие…»

 

Быть в аду нам, сестры пылкие,
Пить нам адскую смолу, —
Нам, что каждою-то жилкою
Пели Господу хвалу!

Читать далее →

MARİNA TSVETAYEVA. İOSİF

Дек21

Saraya yollandı firon vəziri,

Boyat, kifli çörək qul qabağında.

Çırpdı gənc xanımı əyanın yerə,

Mücrünü sındırdı darıxdığından

+
Boynunu dişılədi göyərçinlərim,

Kəniz çimdikləndi – bu da qüssədən!

Alaraq ovcuna əsmər əlini,
Çəkdi xanım cavan köləni brdən.

+
— Niyə kədərliir gözlərin belə?

Şah şərabı çoxdur zirzəmilərdə.

Zavallı cavansa: yuxu yozuram,

Xidmət eləyirəm ağama həm də.

 +

— Öz xanımını da əyləndir indi!

Bürküdür, ağamız hələ uzaqda.

— O ağanın mən ki, xidmətindəyəm,

İri gözü görür harda olsa da.

 +

Keşik köpəkləri durmadan hürür,

Badam bağlarının sərindir yeli.

Çəkişən, bəhs edən səslərin küyü,

Yataq otaqğından əyanın gəlir.

 +

— Qorudum ağamın xəzinəsini,

— Xəzinə və arvad bir deyil, kölə

— Onun almazısan. Öz ağasının,
Almazına tamah kim sala bilər?

 +

İosifin bəhsi! Yaqub elə bil,
Tanrının özüylə əlbəyaxadır.

Udur – təbəssümlə — qıyı, gizlədir,

Firon arvadının cavan arvadı

 

27 avqust 1917

ruscadan tərcümə

21.12. 2023, Samara

++++++++++++

Марина Цветаева

ИОСИФ

 

Царедворец ушёл во дворец.
Раб согнулся над коркою чёрствой.
Изломала — от скуки — ларец
Молодая жена царедворца. Читать далее →

MARİNA TSVETAYEVA. «MƏNƏ XOŞDUR YAŞAMAQ NÜMUNƏVİ VƏ SADƏ…»

Дек9

cvetaeva

 Mənə xoşdur yaşamaq nümunəvi və sadə:

Əqrəb ya təqvimə, günəşə ya bənzəmək.

Zahid olmaq, saxlamaq həm də sərv kimi qəddi,

Və müdrik olmaq: Allah yaradan hər canlı tək.

 +

Biləm: ruh – arxadaşım, ruh mənə rəhbərdir həm,

Baxış və şüa kimi, məruzəsiz də girmək.

Yazdığım tək yaşamaq: nümunəvi və yığcam,

Tanrı buyuran kimi, dostlar bəyənməyən tək.

1919

ruscadan tərcümə

09. 12. 2023, Samara

 ++++++++++++

 Марина ЦВЕТАЕВА 

Я счастлива жить образцово и просто…

Я счастлива жить образцово и просто:
Как солнце — как маятник — как календарь.
Быть светской пустынницей стройного роста,
Премудрой — как всякая Божия тварь.

Читать далее →

MARİNA TSVETAYEVA. DEKABR AXŞAMI

Дек8

Biz hələ çox cavanıq ki, bağışlana bizdəki

Sehrləri yox edən.

Çox qocayıq, onunçun  hər birimiz qəm çəkir,
O buradan gedəndən!

 +

Axşam şəfəqi kimi o qala qızarırdı,

Böyükdü – dünya kimi, qədimdi- külək kimi.

Padşah sayıla bilən atanın qızlarıydıq,

Biz şahzadə kimiydik.

 +

Ata – sehrkar idi, ağsaqqal, acıqlı həm,

Sarıdıq onu, biz də acıqlandıq elə ki.

Yığışıb əyilərək kül üstündə hər axşam,

Cadugərlik edərdik.

 +

Buynuzdan biz içirdik qanını cəld maralın,

Nəzərdən keçirirdik qəlbləri zərrəbinlə,

Sevginin olduğuna inana bilənləri,

Gülüb salırdıq ələ.

 +

Gəldi axşam bir dəfə zülmətdən sıyrılaraq,

Şahzadə — üzündə qəm, boz idi əynindəki.

İnamsız danışırdı, amma bizsə onu, ah,
İnamla dinləyirdik.

 +

Pəncərədə dekabr danı sökülmədəydi,
Üfüqlər allanırdı ürkək işıqla hələ.

O, rahat yuxudaydı, o, fərqində deyildi,

Nələr çəkirdik, nələr!

 +

Biz hələ çox cavanıq unudulsun bizdəki,
Sehrləri dağıdan.

Düşmərik indi elə incə eşqə də, çünki

Çox qocayıq biz daha!

1906-1920

 

ruscadan tərcümə

08. 12. 2023, Samara

 +++++++++++++++

Марина ЦВЕТАЕВА

Декабрьская сказка

 

Мы слишком молоды, чтобы простить
Тому, кто в нас развеял чары.
Но, чтоб о нем, ушедшем, не грустить,
Мы слишком стары!

Читать далее →

MARİNA TSVETAYEVA. “QOYUNA ÇEVRİLİN – YOX MƏNƏ DƏXLİ…”

Мар26

marina

Tanrı xatirinə!

Gedin qoyun olun – yox mənə dəxli!

Dolaşın sürüylə ya da naxırla.

Hamı bir şəkildə və bir fikirdə

Uyun Stalinə Hitlerə ya da

Torpağa sərilsin ölü bədənlər,
Ulduz formasında ya svastika.

23 iyun 1934

ruscadan tərcümə

26.03. 2022, Samara

===========

МАРИНА ЦВЕТАЕВА

А Бог с вами!

Будьте овцами!

Ходите стадами, стаями

Без меты, без мысли собственной

Вслед Гитлеру или Сталину

Являйте из тел распластанных

Звезду или свасты крюки.

23 июня 1934

Marina Tsvetayeva. “GÜNƏŞ – TƏK, ANCAQ BÜTÜN ŞƏHƏRLƏRİ O GƏZƏR…”

Фев25

marina

Günəş – tək, ancaq bütün şəhərləri o gəzər,

Günəş – mənimdir. Onu vermərəm mən heç kəsə.

—

Heç kəsə və heç zaman! Bir an da, bir şölə də,

Qoy məhv olsun şəhərlər aramsız gecələrdə.

—

 Əllərimə alaram! – Qoy hərlənməsin daha,

Əllərim, dodaqlarım  ürəyim də yansa da!

—

Düşərəm izinə mən, zülmət gecədə itsə —
Mənim günəşim! Səni vermərəm mən heç kəsə!

1919

ruscadan tərcümə

23.02. 2022, Samara

++++++++++++

Марина Цветаева

Солнце — одно, а шагает по всем городам.

Солнце — мое. Я его никому не отдам.

—

Ни на час, ни на луч, ни на взгляд.— Никому. Никогда!

Пусть погибают в бессменной ночи города!

—

В руки возьму!— Чтоб не смело вертеться в кругу!

Пусть себе руки, и губы, и сердце сожгу!

—

В вечную ночь пропадет,— погонюсь по следам…

Солнце мое! Я тебя никому не отдам!

Март 1919

MARİNA TSVETAYEVA. «SİZ HƏM UNUTQANSINIZ…»

Фев24

marina

Siz həm unutqansınız, siz həm də unudulmaz,

Öz təbəssümünüzə, ah, necə bənzərsiniz!

Yenə deyimmi? – Qızıl səhərdən gözəlsiniz!

Yenə deyimmi? – Sizə kainatda tay olmaz!
Eşqin özünə cavan hərbi əsirsiniz siz,

Siz Çellini əlindən çıxan və yaranan vaz!

—

Dost, icazə verin mən,  köhnə dəb ilə sizə,
İncələrdən də incə məhəbbətimdən deyim.

Sizi sevirəm. Dinir sobada yelin qıyı.

Dirsəklənib baxaraq yanıb-qızaran közə,

Sevirəm sizi. Safdır, məsumdur mənim eşqim,

Xırda uşaqlar kimi bunu deyirəm üzə.

—

Hər şey keçər, dost! Sıxır gicgahları ovuclar

Həyat bir gün açacaq! – Gənc əsir, vaxt olacaq,
Eşq sizi buraxacaq, mənim səsimsə ancaq,

İlhamla qanadlanıb dünyaya çəkəcək car

Ki, haçansa dünyada yaşamış bir bəxtiyar —
Özü unutqandısa, o unudumayacaq.

1918

ruscadan tərcümə

22.02. 2022, Samara

++++++++++++++

МАРИНА ЦВЕТАЕВА

Вы столь забывчивы, сколь незабвенны.
— Ах, Вы похожи на улыбку Вашу! —
Сказать еще? — Златого утра краше!
Сказать еще? — Один во всей вселенной!
Самой Любви младой военнопленный,
Рукой Челлини ваянная чаша.

—

Друг, разрешите мне на лад старинный
Сказать любовь, нежнейшую на свете.
Я Вас люблю. — В камине воет ветер.
Облокотясь — уставясь в жар каминный —
Я Вас люблю. Моя любовь невинна.
Я говорю, как маленькие дети.

—

Друг! Все пройдет! Виски в ладонях сжаты,
Жизнь разожмет! — Младой военнопленный,
Любовь отпустит вас, но — вдохновенный —
Всем пророкочет голос мой крылатый —
О том, что жили на земле когда-то
Вы — столь забывчивый, сколь незабвенный!

MARİNA TSVETAYEVA. “GECƏLƏR QARADIR BÜTÜN OTAQLAR…”

Фев23

marina

Gecələr qaradır bütün otaqlar

Zülmətə doğulur hər səs. Gecələr

Dünyada nə qədər gözəl xanım var –

Hər biri məsumdur, hər biri gəzər.

—

Gecələr gözəllər səhərə qədər,

Oğrularla şirin söhbət eləyir.

Keçsən öz evinin yanından əgər,

Görərsən ki, evin həmin ev deyil.

—

Qonşun da özünə sanki bənzəmir,

Və hər kürəkdə də qanlı bıçaq var.

Və gücsüz qəzəblə hərlənir, gəzir

Küçələrdə nəhəng, qara ağaclar.

—

Yeraltı çarpayı, dardır, ah, necə

 Gecələr, gecələr, qara gecələr!

Qorxuram yerimdən duram mən gecə,

Pıçıldayam, öpəm səhərə qədər…

—

Mənimçin, uşaqlar, dua edin siz,
Gecə yarısı və sönəndə ulduz.

17.12. 1917

ruscadan tərcümə

21-22.02. 2022, Samara

++++++++++

МАРИНА ЦВЕТАЕВА

По ночам все комнаты черны,

Каждый голос темен. По ночам

Все красавицы земной страны

Одинаково — невинно — неверны.

—

И ведут друг с другом разговоры

По ночам красавицы и воры.

Мимо дома своего пойдешь —

И не тот уж дом твой по ночам!

 —

 И сосед твой — странно–непохож,

И за каждою спиною — нож,

И шатаются в бессильном гневе

Черные огромные деревья.

—

Ох, узка подземная кровать

По ночам, по черным, по ночам!

Ох, боюсь, что буду я вставать,

И шептать, и в губы целовать…

 

— Помолитесь, дорогие дети,—

За меня в час первый и в час третий.

 

17 декабря 1916

MARİNA TSVETAYEVA. ANAMA

Фев22

marina

İlk dəfə Ştrausun valslarında bir zaman,
Eşitmişik biz sənin sakit çağırışını.

Bütün canlı olanlar bizə yaddı o vaxtdan
Sevmişik əqrəblərin yüyürük yerişini.

—

Biz də salamlayırıq qürubları sənin tək

Dərin nəşə duyaraq yaxınlığıyla sonun.

Ən yaxşı axşamda biz nə ilə zənginiksə,

Sən nemət tək qoymusan ürəyimizə onu.

—

Uşaq yuxularını qoruyub yorulmadan

(Göydən ay nəzər salır sənsiz onlara indi)

Sən öz körpələrini aralı aparırdın,

Acı həyatın ağır fikrindən, əməlindən.

—

Erkən yaşdan yaxındır bizə, kim kədərlisə,

Gülüş — darıxdırıcı, ev-eşik isə yaddır…

Gəmimiz bəd saatda yola düşüb deyəsən,

Küləklər istəyincə indi onu oynadır.

—

Rəngini itirmədə mavi ada – uşaqlıq,

Biz nə vaxtdan gəminin göyərtəsində təkik.

Dünyadan köçəndə sən, kədəri irs tək alıb

Səndən qızcığazların, ay ana, elə bil ki.

1907-1910

ruscadan tərcümə

20-21. 02. 2022, Samara

++++++++++++

Марина Цветаева

Маме

В старом вальсе штраусовском впервые

Мы услышали твой тихий зов,

С той поры нам чужды все живые

И отраден беглый бой часов. Читать далее →