“Qalxan və qılınc adlı sovet filmində” “Nədən başlanır vətən” mahnısı səslənir. Mahnını iki sovet yəhudisi – Veniamin Basner və Mixail Matusivski — yazıb. Vaqif Bayatlı da gözləməyəcək ki, gəlib yahidilər bizim üçün Vətən şeiri yazsınlar. Özü yazıb.
Şeir, yəvudilərdə olduğu kimi, suallarla başlayır.
“Tanrı sözü? Tanrı özü?”
Onu deyim ki, mən Vaqiflə taniş olanda o, vətəni Cəbrayıla on il idi getmirdi. Sonra da ermənilər alıb adını qoydular Crakan… Bununla işim yoxdur.
Vaqifin ritorik sualları çoxdur, yəhidi-zad işi deyil.
“Bütün kainat, bütün göyüzü, yerüzü?
Bütöv Azərbaycan? Türk dünyası, İslam dünyası?”
Belə başa düşürəm ki, Vaqin işləri düzələndən, yən yazıçılar ittifaqından ev alandan, BP-yə evlənəndən sonra Azərbaycanı birləşdirmək eşqinə düşüb, onun özünə qalsa, birləşdirib də. Bu, Nozdryovun dovşanı qovub dal ayaqlarından tutmağı kimi bir şeydir.
Dalı nə gələcək? Əlbəttə, Türk dünyası!
“Türk dünyası? İslam dünyası”?
Oturuub sayan ola, bizim həlləm-qəlləm, başıpozuq şairlərimizin tutuquşu kimi “türk dünyası, türk milləti” ifadələrini təkrarlamağıyla Azərbaycanda nə qədər ləzgi, nə qədər talış seperatçıya çevrilib. Belə şairlər gecələr arvadlarıyla ya oynaşlarıyla mazaqlaşanda, ləzgi, talış balaları səngərlərdə vuruşublar, ölüblər…
Suallar bitmir.
“Tanrıyla öyünən körpə su?”
Bayaq Tanrı özü vətən idi, indi “körpə su” vətən oldu.
“Körpə su” nədir?
Heç nə!
Ancaq arxayıınam ki, Vaqifin nəinki bu şeirinə, hətta bu “körpə su” ifadəsinə dissertasiya yazıla bilər və həmin dissertasiya müəllifi “ədəbiyyat üzrə fəlsəfə doktoru” adını daşıya-daşıya qürürla gəzər. Azərbaycanda daşı atsan “ədəbiyyat üzrə fəlsəfə” doktoruna dəyər.
Heç fikir vermisiniz, milli alademiyada bir nəfər də rus yoxdur! Akademiyamızı ruslar, yəhudilər yaradıblar..
Bu ayrı söhbətdir…
“Hamını hamıya sevdirdiyini düşünən körpə dualar?”
Başa düşdünüz?
Duanın körpəsi, qocası olur? Dua — düşünür?
Belə hallarda ruslar deyirlər ki, bir stəkan araq gillətməmiş belə şeyləri başa düşmək olmaz. Ancaq tərslikdən mən içən deyiləm. Ayıq başla çox çətin oldu.
Yəni burda Vaqif Bayatlı (Crakanlı) “körpə duaları” vətənə bənzədir. “Körpə dualar” nə olan şeydir və onlar adi dualardan nə ilə fərqlənir, başa düşə bilmədim.
Bu hələ hamısı deyil. Körpə dualar nə olan şeydirsə, onlar düşünürlər! Dualar düşünürlər!
İndi Əkrəm Əylisli özünü öyür ki, belə redaktor olub, elə redaktor olub. Bax, belə cəfəngiyatı, şizofrenik sayıqlamaları həmin Əkrəm Əylisli şələ-şələ çap edirdi. Redaktorluq müəllifə vurllmaq deyil, redaktorluq odur ki, müəllifi çağırasan kabinetinə, deyəsən ki, qurumsaq, “məni başa sal ki, “körpə duaıar” nədir və onlar necə düşünürlər!
Mən hələ Vaqif Bayatlının səngərə, əsgərə müraciətlə yazdıqlarından uzun danışmaq istəmirəm. Onlar heç gülməli də deyil, onlar iyrəncdir
“Əsir torpaqları alıb durmasaq,
Heç bir Türkün gözü bağlana bilməz”.
“Türk” – böyük hərflə…
“Əsir torpaqları almasaq…”
A kişi, vətənin Cəbrayıl tutulandan gedib erməniyə uzaqdan bir daş ataydın… Ya qardaşların ataydı… Sən əsir arvadları qaytara bilmirsən, torpaqdan dəm vurursan. Nə “türk-türk” salmısan, sən bilirsən Qarabağda, ondan sonra nə qədər talış ölüb, nə qədər ləzgi ölüb. İki il qabaq ləzgi balasının meyidini beynəlxalq təşkilatlar vasitəsiylə aldılar…
Vallah, heç gülməli olmadı. Adam oxuduqca tüpürmək istəyir…
Millətin poeziyası budursa, kül millətin başına…
15.01. 2019
Samara
xeyrulla xayal 