Архив тегов | ölüm haqqında şeir

MİXAİL LERMONTOV. YUXU

Сен29

LERMONTOV

MİXAİL LERMONTOV

              YUXU

               В полдневный жар в долине Дагестана…

 

Dağıstan düzündə günorta üstü,

Sinəmdə qurğuşun düşmüşəm halsız.

Sönməmiş hələ də yaramda tüstü,

Qanım damla-damla hələ də sızir.

 

Tənha uzanmışam düzün qumunda,

Sıldırım qayalar hər tərəfimdə.

Sarı zirvələri günəş yandırır

Məni də yandırır, yatmışam fəqət.

 

Və girdi yuxuma al-əlvan yanan,
Axşam ziyafəti doğma diyarda.

Başları çələngli neçə gənc xanım.

Məndən danışırdı şən üzlə orda.

 

Amma qoşulmayıb bu şən söhbətə,

Bir qız oturubdur dərin fikirli.

Qəlbini yuxuya nədir qərq edən,

Nədən bu dalğınlıq – bir allah bilir;

 

Girər yuxusuna Dağıstan düzü;

Yatır tanıdığı bir meyit orda.

Soyuya-soyuya hələ qan sızır,
Hələ tüstülənir dərin yara da.

1841

Ruscadan tərcümə

29.09.2017

Samara

 

KƏND QƏBİRİSTANI

Окт7

Bir tərəfi Kürdür, bir tərəfi yol,

Bir tərəf çəpərdir, bir tərəf arxdır.

Daha böyütməyə bir qarış da yox,

Dəyişmir yüz ildir, hamıya çatır.

 

Köhnə qəbirlərin qalanı azdır,
Tək-tük qalanın da yazısı gedib.

Kənd qədər yaşı var yenə azından,

Kəndinsə yaşının bəlkə yox dibi.

 

Bütün kəndlər kimi dəyişir bu kənd,

Kür boyu yuxarı, aşağı gedir.

Çin divarı kimi ucaldaraq bənd,

Arxanı bərkidir, qabağa gedir.

 

Həyətlər böyüyür, yekəlir evlər,
Torpaq çox olsa da, çatmır ərazi.

Özündən firavan görən fikirli,

Qardaş qardaşından acıqlı gəzir…

 

Kəsir su yolunu qonşu qonşunun,
Girişi-çıxışı bağlanan da var.

Arvadın-uşağın, heyvanın, quşun,

Qoyma-qışqırığı anbaan qopar…

 

Kürün qırağında əl içi boyda,

Yer tutur bu kəndin qəbiristanı.

Bəlkə yüz illərdir eyni qaydada,

Hamı ölənini burda basdırır.

 

Bəlkə də əlli il qabaq çəkilən,

Hasar bu günəcən həmin yerində.

Alır öz payını bura hər gələn,

Torpaqdır altı da, üstü də indi…

 

Hasardan bu yanda hamı bərabər,

Hasarın bu yanı sülh yuxusunda.

Hasardan o yanda müharibələr —

Keçir insan ömrü qurd yaxasında…

 

07.10.2016

Samara

 

 

 

 

YATAĞIN YIĞILIB, BOŞDUR OTAĞIN…

Авг27

         anamın xatirəsinə

 

Yatağın yığılıb, boşdur otağın,

Xatirələrdəsən bir ildir ki sən.

Daha bir adama yox ağırlığın,

Hamıya əzizsən indi, şirinsən.

 

Nə qəlbin, nə canın ağrıyar daha,

Nə suya, çörəyə ehtiyacın var.

Nə gündüz gözlərin baxar yollara,

Nə də səksəkəylə keçən gecən var.

 

Gedib hər azarın xatirələrdə,

Sən əlsiz-ayaqsız qarı deyilsən.

İndi xatirənə hamı gəl deyər,

Yatağın yığılıb, boşdur evinsə…

 

27.08.2016

Samara

NECƏ QARĞISAQ DA, YAMANLASAQ DA…

Авг6

Necə qarğısaq da, yamanlasaq da,

Öz üstünlüyü var qəribliyin də.

Qürbətdə yüz ildən artıq olsa da

Ömrün, ölüm fikri yenə gendədir.

 

Bir gün adiləşər bütün qayğılar

Vətəndə, hər fikrin dağıla bilər.

Görərsən bir şey yox arzulamağa,

Onda ölüm fikri girib yer elər

 

Beynində, qəlbində. Qəriblikdəsə,

Tərk etməz sonuncu nəfəsə qədər

Səni yurda dönmək fikri, həvəsi –

Qərib ölüm fikri çəkmədən ölər.

 

                                                      06-13mart 2009, Samara

 

QURTARIB OYUNUN VAXTI HAÇANDIR…

Дек28

Qurtarıb oyunun vaxtı haçandır,

İndi artırılan dəqiqələrdrir.

Qüvvəsi tükənib oyunçuların,

Qaçan elə bil ki biyara gedir.

 

Nəticə bilinir, iş işdən keçib,

Dağılır camaat stadiondan.

Gözləri saatda məşqçilərin,

Bir fitin girinci neçə min insan…

 

Əlimi qoynuma qoyub durmuşam,

Nə gözucu baxan, nə də dindirən.

Vaxt keçib, oyunu başa vurmuşam,

Mən də bir hakimin fitinə bəndəm…

 

 28.12. 2015 Samara

ADAMLA DOLUDUR EVIN QABAĞI…

Май2

Adamla doludur evin qabağı,

Avtobus dayanıb sovetdən qalan.

Ağaca söykənib tabut qapağı,

Qaradır çələngin üstdəki qaytan.

 

Əsnəyə-əsnəyə durub çalanlar.
Hərənin aləti hazır əlində.

Şopeni qəbirdə ağladacaqlar,

Cənazə mənzildən götürüləndə.

 

Hamı pıçıltıyla səbəb söyləyir,

Hamı başbiləndir, hamı da həkim.

Sabah özünün də öləcəyini,

Dəfndə nədəsə düşünmür heç kim…

 

Ağalar, xanımlar! Nə səbəb-filan?-

Qırğındır dünyanın hər qarışında.

Bizi hədəfləyən, bizi qıran var,

Qocanı-cavanı qarışdıran da.

 

Kimsə avtobusa qoyulub gedir,

Kimsə limuzində. Haçan önümə,

Çıxsa – sarsılıram… Müharibədir…

Cəbhədən yayınan fərariyəm mən.

 

02.05. 2015 Samara

 

 

HAMI BİLİRSƏN Kİ, ÖLÜB GEDƏCƏK…

Мар28

клад 5

Hamı bilirsən ki, ölüb gedəcək,

Bir gün ölməlidir dünyaya gələn.

Hamının, hamının ölümü gerçək,

Ancaq inanmırsan öz ölümünə.

 +

Ölür atan-anan, ölür qardaşın,

Dərdi gedənlərin bükür belini.

Ölür yanın-yörən yarı yaşında.
Yenə inanmırsan öz ölümünə…

 +

Mən də gedəriyəm – indi, gələn il…

Qalmaram qurd ilə qiyamətə mən.

Amma səadətdir ölüm elə bil –

İnana bilmirəm səadətimə…

28.03. 2015

SƏDDAMIN EDAMI

Янв10

                                                        

Bəlkə rəqəmlərdən qabaq yaranıb,

Bənzədib yaradan bəlkə də sıfra.

İyirmi birinci, ya da hər hansı

Əsr bu ilgəklə heçliyə varar.

 

Dönür sanki vurma işarəsinə,

Elə ki salınır boyun ilgəyə.

Nə hesab çəkəsən, kimlə çəkəsən,

Heçnə nəticədə alınar yenə…

 

Sabunla sürtülüb, yağa salınıb,

Neçə cür sınaqdan keçib bu ilgək.

Ölçülüb, bəlkə də kvadratlanıb,

Səddamın boynuna biçilib ilgək.

 

Canlı yayım gedir, planet indi,

Ağzını ayırıb baxır edama.

Çevrəyə salırlar prezidenti,

Mehvərə çevrilir boynu Səddamın…

 

Həyat çevrə üstdə, gediş çevrəli,

Çevrəsi bəllidir hər boyunun da.

Bu gün müstəbidi devirənlərə,

Çevrədən görünür çıxış yolu da.

 

“Allah əkbər!” dinir, çəkilir bıçaq,

Ayrılır ölü baş ölü bədəndən.

Qan axar, quruyar, qan ölməz ancaq,

Canlanar, min yerdən sızar yenidən.

 

Nöqtə fırlanırsa – xətt olacaqdır,

Çevrədə eynidir ön də, arxa da.

Hər vurulan boyun bir navalçadır,

Ki, qan sellərini yığıb axıda…

22-23 iyul 2007, Samara