Архив тегов | Rilkenin şeirləri

RAYNER MARİA RİLKE. MƏHƏMMƏDİN ALIN YAZISI

Май14

Rayner Maria Rilke

Onun sığıncağına qədəmini qoyan an

uca şəxs, bilindi ki, mələkdir gələn qonaq.

birbaşa, ləngimədən, bəlağətlə, ucadan,
söylədi iddiası yoxdur heç nəyə, ancaq
—

rica edir ki, indi kimdisə — qalsın həmin,
tacir karvanlarıyla davam etsin səfərlər;

Oxumaq bilmirdi o – indisə belə xəbər,
Belə söz – müdrikə də bu, bir sınaqdır çətin

 —

Zabitəli mələksə təkid edir yenidən

dönə-dönə baxdırıb əlindəki yazıya,

dönmür istədiyindən: oxuya gərək hökmən.

 — 

Və oxudu sonra o: mələksə qıldı səcdə

Yazını oxuyandan önündəki kəs daha

Qadirdi itaətə, hökm eləməyə həm də.

1907,  Paris

almancadan tərcümə

13-14.05. 2022, Samara

++++++++++

RAİNER MARİA RİLKE

Mohammeds Berufung

Da aber als in sein Versteck der Hohe,
sofort Erkennbare: der Engel, trat,
aufrecht, der lautere und lichterlohe:
da tat er allen Anspruch ab und bat Читать далее →

RAYNER MARİA RİLKE. AYRILMA

Май13

Rayner Maria Rilke

Necə duydum dərindən ayrılıq nə deməkdir

İndi də yadımdadır: gözişləməz qaranlıq

zalım və qəddar nəsə — göstərərək bir anlıq,

əsl gözəl olanı, sonra çəkib məh vedir.

 —

Necə müdafiəsiz baxırdım dayanıb mən

O məni çağırsa da, get elə bil deyirdi

sanki arxada qalan bütün qadınlıq idi
kiçilən və ağaran – belə deyildi hərçənd

 — 

Bir dalğa ki, önəmli deyildir artıq mənə

Çətinliklə sezilən əleləmə — çətin ki,

Deyə bilən nə isə: alça ağacı bəlkə,

İndicə ququ uçdu başından tələsərək.

 

1906

almancadan tərcümə

11-13.05. 2022, Samara

++++++++

RAİNAR MARİA RİLKE

Abschied

Wie hab ich das gefühlt was Abschied heißt.
Wie weiß ichs noch: ein dunkles unverwundnes
grausames Etwas, das ein Schönverbundnes
noch einmal zeigt und hinhält und zerreißt. Читать далее →

RAYNER MARİA RİLKE. “SÖZLƏRİNDƏN MƏN YAMAN QORXURAM….”

Май10

Sözlərindən mən yaman qorxuram adamların
Hər şeyi açıq-aydın elə söyləyir onlar:

Bax, bunun adı “it”dir, bu isə “ev” adlanır,
Bax, “başlanğıc” burdadır, bax, orda isə “son” var.

—

Qorxudur zəkaları, kinayələri belə,

Bələddirlər keçmişə, bilirlər indi nə var.

Dünyada elə dağ yox, heyran olalar onlar,

Həmsərhəddir mülkləri Tanrı səltənətiylə.

—

Xəbərdarlıq edirəm həmişə: uzaq olun!

Nəğməsidir şeylərin xoş gələn qulağıma.

Toxundunuzmu: donuq və lal olarlar hökmən.

Beləcə itirərəm onlardakı sehri mən.

1899

almancadan tərcümə

09-10. 05. 2022, Samara

++++++++++++

RAİNER MARİA RİLKE

Ich fürchte mich so vor der Menschen Wort

Ich fürchte mich so vor der Menschen Wort.
Sie sprechen alles so deutlich aus:
Und dieses heißt Hund und jenes heißt Haus,
und hier ist Beginn und das Ende ist dort. Читать далее →

RAYNER MARİA RİLKE. ŞAİR

Май9

 Saatım, məni tərk edib gedirsən,
Yaralar vuraraq qanadlarınla.

Eləsə, neyləyim dilimlə bəs mən?

Necə verim gələn günləri yola?

 

Mənim nə sevgilim, nə mənzilim var,

Yox elə bir yer ki, qərar tutam mən.

Hər nəyə verirəm özümü, hökmən,
Məni müflis edər, özü varlanar.

1905-06

almancadan tərcümə

08.05. 2022, Samara

++++++++++

RAİNER MARİA RİLKE

Der Dichter

Du entfernst dich von mir, du Stunde.

Wunden schlägt mir dein Flügelschlag.

Allein: was soll ich mit meinem Munde?

mit meiner Nacht? mit meinem Tag? Читать далее →

RAYNER MARİA RİLKE. UŞAQLIQ

Май3

Yaxşı olar oturub xeyli düşünəsən də yaxşı,.
Söhbət aça biləsən itirilib gedəndən,
uşaqlıq günlərinin uzun güngedərindən,
bir daha dönməz o vaxt geri – niyə də axı?

 —

Göstərilir əlamət bizə  — bəlkə bizə yağışda,

Ondakı mınanısa amma biz anlamırıq.

Görüşlərdən ibarət deyildir həyat daha

Növbələnərdi daim o vaxt görüş, ayrılıq.

 

Yaşardıq yaddaqalan hadisə baş vermədən,

Belə ömr edər əşya, vəhşi vəhşi heyvanlar ya da,

əyatımızsa hərçənd bir insan həyatıydı,

Fiqurlarla doluydu həddən qırağa qədər.

 —

Təklik üz verdi sonra, tənhayıq çoban kimi

Nəhəng uzaqlıqların qoynunda itirildik

Təmas duyuruq, bizi var çağıran da sanki,

Və tədricən elə bil uzun bir təzə sap tək,
Silsilə tək yaranan şəkillərə tikildik,

Beləcə çaşqın halda dözüb yşayaq gərək.

almancadan tərcümə

02-03. 05. 2022, Samara

++++++++++

RAİNAR MARİA RİLKE

Kindheit

Es wäre gut viel nachzudenken, um
von so Verlornem etwas auszusagen,
von jenen langen Kindheit-Nachmittagen,
die so nie wiederkamen — und warum?
— Читать далее →

RAYNER MARİA RİLKE. BUDDA

Май2

Rayner Maria Rilke

O sanki dinləyir. Sükut: Uzaqlar…

bizsə eşitmirik qulaq da versək,

və o bir ulduzdur. Ətrafında var
başqa ulduzlar da, görünmür bizə.

 —

O – Hərşey. Bəlkə biz gözləyək gərək
ki, o bizi görsün? Görməlidirmi?

biganə və süstdür o, vəhşi kimi,

haçan biz önündə səcdəyə gəlsək,

 —

Bizi ayağına çəkən şey ki, var

İçində hərlənir neçə milyon il

unudur indi biz dərk edənləri,

rəqət nə rəhbərdir bizə — o anlar.

1905

Almancadan tərcümə

01-02.05. 2022, Samara

+++++++++++++

RAİNER MARİA RİLKE

Buddha

Als ob er horchte, Stille: eine Ferne …

Wir halten ein und hören sie nicht mehr.

Und er ist Stern. Und andre großen Sterne,

die wir nicht sehen, stehen um ihn her. Читать далее →

RAYNER MARİA RİLKE. KRAL

Май1

Rayner Maria Rilke

 On altı yaşı var kralın cəmi

Bu yaşda rəhbərdir dövlətə, xalqa,

Və baxır, pusquda oturan kimi,

Zalda şura üzvü ağsaqqallara,

 —

Sonra da harasa o yana ordan

və duyur ki, nədir incidən onu:

runo yaxalığı sıxır bayaqdan,

onun Ensiz, uzun, cod buxağını.

 — 

Olüm hökmü vardır onun önündə
imza atılmağa hazır haçandan.

Düşünürlər:  əzab çəkir nə qədər.

 — 

Bilməliydi onu tanıyan insan:

Yetmişəcən sayır, qara sənədə,

Qol atanacan.

1906

almancadan tərcümə

30.04 – 01.05. 2022, Samara

++++++++++++++++++++++++

RAİNER MARİA RİLKE

Der König

Der König ist sechzehn Jahre alt.

Sechzehn Jahre und schon der Staat.

Er schaut, wie aus einem Hinterhalt, Читать далее →

RAYNER MARİA RİLKE. BACILAR

Апр30

Rayner Maria Rilke

Hərçənd imkanları eynidir, amma,
fərqlidir həyata keçirməkləri.

günləri keçsə də eyni məkanda,
fərqli bir zamanda yaşar hər biri.

—

Üzgün görünəndə bir bacı bəzən,
digəri köməyə meyllənərdi.

fayda heç birindən yox idi hərçənd,

qan qana qarşıydı, olsa eyni də.

—

Qısılıb əvvəlki kimi getsələr əgər,

Yenə bir-birinə bağ içi indi

Hər biri həm çəkə, həm də çəkilə:

Hh, yerişlərisə tamam fərqlidir.

1908

almancadan tərcümə

29-30.04. 2022, Samara

++++++++++++++++

RAİNER MARİA RİLKE

Die Schwestern

Sieh, wie sie dieselben Möglichkeiten

anders an sich tragen und verstehn,

so als sähe man verschiedne Zeiten

durch zwei gleiche Zimmer gehn. Читать далее →

RAYNER MARİA RİLKE. GECƏ ADAMLAR

Апр29

Rayner Maria Rilke

Gecə kütlə üçün yaranmayıbdır,

Bax, səni qonşundan gecə ayırır.

Çalışma axtarıb tapasan onu.

İşıq yandırırsan gecə evdə sən,

İnsanın üzünü görə biləsən,

Kimin – sən əvvəlcə fikirləş bunu.

 —

Üzünə düşərək  axan işıqdan
Eybəcər görünür adam, nədənsə

Gecə yığışsalar adamlar, o an,

görərsən hamını baş-ayaq vuran

təzyiq, həmlə edər hər kəs hər kəsə.

Onların alnını şölə saraldır

Tamam qovulubdur fikir və ağlı

Baxışlarında şərab alovu vardır

Hərənin əlindən asılıb ağır

Jest – dediklərini bu jestlə onlar,

Bərkidib anladır və anlayırlar.

Və “mən” “mən” deyirlər həmişə təkrar,
“Hər kim olsa”  kimi bunda məna var.

1899

almancadan tərcümə

28-29.04. 2022, Samara

++++++++++++++++++

RAİNER MARİA RİLKE

Menschen bei Nacht

Die Nächte sind nicht für die Menge gemacht.

Von deinem Nachbar trennt dich die Nacht,

und du sollst ihn nicht suchen trotzdem.

Und machst du nachts deine Stube licht,

um Menschen zu schauen ins Angesicht,

so musst du bedenken: wem. Читать далее →

RAYNER MARİA RİLKE. SEVGİLİNİN ÖLÜMÜ

Апр28

Rayner Maria Rilke

Ölüm barəsində o  hamı qədər bilirdi:
lallığa sürükləyir bizi qamarlayaraq.

sevimli qadın ondan qoparılmamış hələ

tərk eləyib gedərkən baxışlarını ancaq

 —

naməlum kölgələrin dünysına qatıla.

düşündü o dünyada sakin olanlar indi,
onun rəfiqəsinin gəlişinə şaddılar

təbəssümü onlara ay işığı kimidir.

 —

çox tanış göründülər ölülər ona sonra,

hər birinə bağlayan onu sevgilisiydi,
Dinləyirdi onların dediklərini indi,

 —

inanmırdı da  da ancaq, gördüyü bu diyara,
Abad deyir, keçən hər günüsə xoş sayırdı,

Sevimli ayaqlara  səy ilə yol salırdı.

1908

almancadan tərcümə

27-28. 04. 2022, Samara

 

++++++++++++++

RAİNER MARİA RİLKE

Der Tod der Geliebten

Er wußte nur vom Tod was alle wissen:

daß er uns nimmt und in das Stumme stößt.

Als aber sie, nicht von ihm fortgerissen,

nein, leis aus seinen Augen ausgelöst, Читать далее →