Архив тегов | Ərəbqardaşbəyli

ANAMLA SÖHBƏT

18.11. 19

Yenə aldı qapını qış,

Hava dəyişdi birdən.

Soyuq külək, soyuq yağış,
Qar da yağacaq hərdən.

 

 

Tavanından evin axır,
Yoxdur çıxıb düzəldən.

Üç ay-dörd ay nədir axı,
Səbrini yığ, döz, məmə!

 

 

Kəsiləcək gah işığın,
Gah pilətən sönəcək,
Qarnın ac, başın ağrılı,

Nə isti, nə çay-çörək.

 

 

Pişik gəzər qucağını,

Özü üşüyər yazıq.

Odu sönər ocağının,

Nöyüt verən yox artıq.

 

 

Pəncərədən qıyıq baxıb,
Məmə, yenə ağladın…

Üç ay-dörd ay nədir axı,

Bahar gəlir qabaqda…

 

 

Hovuzunda, şaxta düşsə,
Suyu yəqin dondurar.

Qorxma, qonşu Məmədseyin,
Qablarını doldurar.

 

 

Qorxma, alıb gətirəcək,

Çörəyini Gülşəndə.

Arxayınsan, varsa çörək,
Yeməsən də, yesən də.

 

 

Unudarsan sən naharı,
Şam da çıxar yadından

Üç ay-dörd ay nədir axı,

Gələr yazın, yayın da…

 

 

Sən gedəni bu dünyadan.

Yaxınlaşır beş ilə.

Danışıram yenə də mən,

Məmə, hər gün səninlə.

 

 

Nə baharı, nə qışı var,
Sən gedən yerin, məmə.
Ancaq qış ki, gəlib çatar,

Qubar dolur içimə.

 

 

Titrədirəm, qızdırıram,
Sən düşüncə yadıma,

Günahkaram, üzüm qara —
Başım batsın, adım da…

 

06. 12. 2019, Samara

SAKİTİN XATİRƏSİNƏ

QADİROV

Elə ki bir ölüm xəbəri gələr,

Kənd qəbiristanı yadıma düşür.

Ətrafı məftildən toxunma çəpər,
Yaxından lal-dinməz axıb gedir Kür.

 

 

 

Torpağı şorluqdur, şorandır bitən,
Bu gün qırıb yandır, sabah cücərir.

Ağacın, çiçəyin qulluğu çətin,

Hərdən mal-heyvan da girir içəri…

 

 

Bura dəmir qapı qoyublar hərçənd,
Məftildən qayrılma cəftəsi də var.

Yeganə qapıdır bəlkə də kənddə,
Nə itlə qorunar, nə qıfıllanar…

 

 

Burda cürbəcürdür qəbirdaşları,
Ucuz və sadə var, dədbdəbəli var.

Yazısını külək, yağış aparan,
Uca, adamboyu abidəli var.

 

 

Bir gün ötürməyən, fəsil bilməyən,
Daşlara üz sürtən, göz yaşı tökən,
Yorulan, üzülən, evə gəlməyən,
Cavan oğul qəbri üstdə diz çökən

 

 

 

Saç yolan, üz cıran bütün analar,
Baxışda, duruşda ancaq eynidir.

Daşlara sarılıb qan ağlayanlar —

Eyni dərd onların qəddini əydi…

 

 

Duruxub dururlar səmada birdən,
Quşları çaşdırır ana qıyyası.

Sulardır lal-dinməz baş alıb gedən,

Axını döndərməz cavanın yası…

 

05. 12. 2019, Samara

BƏŞƏRİ KOMEDİYA

U LENİ. KİNO.jpg

Yaxşı kino vardı, gülməli yaman,
Mən uşaq olanda göstərərdilər.

Evdə televizor yoxdu o zaman,

Gedərdim qonşumuz Ərəstungilə.

 

 

Cib dəsmalı boyda ekran ağ-qara,

Yaxşı göstərirdi, yadımda qalan.

Məni elə bil ki qıdıqlardılar,

Ekranda yazılar görünən andan.

 

 

Elə ki, başlardı qaçdı-qovdular,
Mən daha gülməkdən ölüb-gedirdim.

Daldan təpikatama, qapazvurdular –

Qarnım cırılacaq indi, deyirdim.

 

 

Qolumu çimdiklər, qan çıxarardım,
Saxlaya bilmirdim amma gülüşü.
Ciddi, qaraqabaq Ərəstun hərdən,
Uğunub gedirdi, mənə qoşulub…

 

 

Yenə göstərirlər  o filmi  hərdən,

Televizor rəngli, ekranı yekə.

Baxıram – gülmürəm, bilmirəm nədən…

Mənim özümdədir səbəbi bəlkə.

 

 

On iki ya on üç yaşlı o uşaq,
Hanı? Elə bil ki, gedib həyatdan…

Həmin komediya, gülmürəm ancaq,

Yas tutub içimi elə o vaxtdan…

 

25.11. 2019, Samara

“ŞAİRLİK YARAŞMIR MƏNİM ADIMA…”  

AĞAC.jpg

       Rasim Şəmiyevə

Dedin yazdığımı yığım bir yerə,
Kitab çıxartdıraq, xərci sənindir.

Səmimi deyirsən, bunu bilirəm,

Ancaq nəyi yığım? Yazdığım nədir?

 

 

Şairlik yaraşmır mənim adıma,

Şeir də deyildir qoşub-yazdığım.

Miskin, iddiasız, həqir adamam,

Axı nəyim var ki, nəyi də yığım…

 

 

Salyan şoranında bitən ağacam,
Yarpaqdır tökürəm mən düz əlli il.

Qaldırıb birini dəftərə sancan,
Hərdən baxan da var bəlkə, kim bilir.

 

 

Çoxunu sovurar, qovar küləklər,
YerdƏ qalanları yağış çürüdər.

Təzə yarpaqlarım dünyaya gələr,

Onlar da tökülər – həyat belədir…

 

 

Bir ağac taleyi yaşayaraq mən,
Quruyar, yanaram, izim də qalmaz.

Dəftərə sancılmış yarpağa hərdən,
Baxarlar, ağacı anansa olmaz…

 

24. 11. 2019

Samara

QƏBİRİSTANDA SÖHBƏT

        Lələmin xatirəsinə

 

— Bu qəbir kimindir? – Cahangirindir.

Görənlər deyirlər zəhmi ağırdı,
Özü ağırlıqda qızılı vardı,
Ancaq arvad-uşaq dağıtdı, yedi.

 

 

Bu da uşaqları. Hamısı deyil,

İkisi Salyanda basdırılıbdır,
Biri Neftçalada. Biri də vardı,
Saç-saqqal uzadır, gəzirdi veyil.

 

 

Mal-qara dalınca gedən deyildi,

Elə şeir yazdı, məqalə yazdı,
Axırda bir yerə çıxmadı yazıq.
Heç yeri-yurdu da  bilinmir indi.

 

 

-Durur? – Çətin dura. Qalmaz indiyə.

— Nə əcəb bəs bura gətirməyiblər?

— Hardan? Bilən vardı yerini məgər?

Bir ətək xərci var gətirməyin də…

 

 

— Deyirsən Cahangir ciddi kişiydi?

— Ciddiydi. Doluydu altı qızılla,

Ancaq yarımadı oğulla, qızla.

Hamıdan yarıtmaz kiçiyi idi…

 

23.11. 2019, Samara

NİKBİN ŞEİR

2.jpg

Hamı kimi gedər, sonra gələrəm,
Hamı tək dünyaya yenə bəlkə də.

Bəlkə doğularam ayrı ölkədə.

Dəyişər yazısı taleyimin həm.

 

 

İqlim ayrı olar, adamlar ayrı,
Dəyişməz dadısa suyun, çörəyin.

Nə qarın-yağışn, nə də küləyin,
Soyuğu üşüdür, canı ağrıdır.

 

 

 

Sığallanır itin, pişiyin başı,
Uşağa deyən yox “zəlil olasan”.

İnsanın qanına susamır insan,
Dəyməz yol quşuna yolların daşı.

 

 

 

Mən də ulduzlara, aylara heyran,
Yazıram, tükənmir sözüm, söhbətim,

Oxuyub “afərin” deyir millətim,

Palçıqdan heykəl də olur qayıran.

 

 

 

Azərbaycan adlı uzaq diyarın,
Çatar qulağıma arabir adı.

Deyərlər qəribə bir nəfər orda,
Çevirir haçandır mən yazanları.

 

 

 

Amma nə oxuyan, nə dinləyən var,
Oxuyan olsa da, saralar öddən.

Bilinmir şeirdən, ya da ki, nədən,

Gedib yol quşuna sonra daş atar.

 

21. 11. 2019, Samara

“MEYVƏ, ÇİÇƏK DEYİL MƏNDƏ YETİŞƏN…”

Hava il uzunu ağırdı kənddə,
Yaz ürək açmırdı, ağırdı payız.
Bəzən kəsilmirdi yağış bir həftə,

Ya fəsil ötərdi bircə damlasız.

 

 

Torpağı bozarır, duz çıxarırdı,

Duzlağın özü də uzaq deyildi.

Tozu küləklərin göz çıxarırdı,

Rütübət hopurdu iliyinə də.

 

 

Kür qırağındaydı, su qıtdı ancaq,

Mal-qara təşnəydi, yanırdı insan.

Çətin açılırdı orda qaşqabaq,

Hamı incik idi orda hamıdan…

 

 

 

Ancaq o torpağın neməti vardı,
Meyvə yetirirdi ölü dirildən.

Heyva elə heyva, nar elə nardı —

Dilimi, dənəsi baş gicəllədən.

 

 

 

Üzüm yetirirdi giləsi baldan,
Əncirin şirəsi dil dağıdırdı.

Tutu həm məzəydi, həm dava-dərman,

Şaftalı ağızdan su axıdırdı.

 

 

 

Nazını çəkərək o şor torpağın,
Çiçək bitirirdi əliylə insan.

Çalar çoxluğundan çaşardı ağlın,
Bircə an dayanıb qönçəyə baxsan…

 

 

 

Mən də oralıyam, o torpaqdanam,
Torpağın özüyəm, duzluyam, şoram.

Məni də küləklər sarsıdan zaman,
Qarsıdır dodağı, gözə doluram.

 

 

 

Mən də bezdirənəm, vərəmlədənəm,
Var küsüb gedənim, qarğıyanlarım.

Mən də şor torpağam, həminəm həm də,

Tanrı qüdrətiylə yetişir barım.

 

 

Meyvə, çiçək deyil məndə yetişən,
O nə yeyiləndir, içilən nə də.

Soydaşım, oxusan, ya da eşitsən,
Sənə bərəkətim çatar bəlkə də…

 

08. 11. 2019, Samara

BƏY HAMAMI

Ərəbqardaşbəyli, 1960-cı illər

 

Nə məscid, nə hamam, nə də ki, klub,

Bizim kəndimizdə vardı o vaxtlar.

Kefi cavanların kartdı, oturub,
Hərdənbir tuğayda oynayırdılar.

 

 

Kəndimiz kiçikdi, ildə bir neçə,

Toy vardı. Gözlərdi toyları hamı.

Səbir tükənirdi vaxt yetişincə,

Kəndin toylar idi əsil bayramı.

 

 

Yeddi-səkkiz cavan toy günü səhər

Salyana gedərdi bəyin başında.

Bayram paltarları geyinərdilər,
Kürü keçirdilər, sonra maşında,

 

 

Salyan şəhərinə yetişən kimi,

Nömrə hamamına üz qoyurdular.

Dəstə keçirdisə yanından kimin,
Baxıb gülürdülər işi duyaraq.

 

 

Başdan tük qapandı Salyan uşağı,
Qurdu ulayırdı kəndçi görən tək.

“Qorxuram hamamda bəy kirə çıxa”,
Deyirdi qırışmal baxıb gülərək.

 

 

Arvadlar keçəndə qımışırdılar,
Sataşan, söz atan bəzən olurdu.

Cavanlar elə bil vuruşdaydılar,

Hamama gedən yol cəbhə yoluydu.

 

 

Nömrə hamamına gəlib çatan tək,
Qarşılanırdılar sevinclə hökmən.

Hamamçı, kisəçi, süpürgəçi də,
Pul, xələt güdürdü həmişə bəydən.

 

 

 

 

Nömrə ayrılırdı tez cavanlara,
Ətirli sabun da, təzə qətfə də.

Kisəçi işləmir, kişi can qoyur,

Sürtülən az qalır özündən gedə…

 

 

Bitirdi, nəhayət, hamam dəsgahı,
Çıxırdı şəhərə yenə cavanlar.

Odekolon ətriylə basıb ətrafı,

Bəy qonaqlığına gedirdi onlar.

 

 

 

Girib yol üstündə yeməkxanaya,
Küftə yeyirdilər yüz-yüz araqla.

Üstündən içərək limonlu çayı,
Kəndə dönürdülər gülüşlə, lağla…

 

 

 

Zurna çalınırdı kənddə bu zaman,
Bir azdan gəlin də gətirilrdi.

“Ay aman, bəy gəlir, baxın, hamamdan!”

Deyib qaçırdılar uşaqlar indi…

 

 

Sonra toy… Çal-çağır səhərə qədər,
Sonra qovuşardı  təzətoylular.
Razıydı, xoşbəxtdi toya gələnlər,

Bəylə gəlin isə… Bunu bilən var?

 

 

Davam eləyirdi kəndin həyatı,

Başqa toyların da vaxtı gəlirdi.

Bəyə öz toyundan hamam dəsgahı,
Bəlkə də  ən şirin xatirə idi…

 

30-31.10. 2019, Samara

“HAÇAN HANSI MAŞIN EVİN YANINDAN…”

ANA noyabr 2014.jpg

 

Haçan hansı maşın evin yanından,

Keçsə, tanıyardı anam səsindən.

Kənddə maşın azdı, cəmi beş-ondu,
Səsi seçilirdi hərəsinin də.

 

 

Tanıyır, ayıra bilirdi anam,
Özgə maşınların hənirini də.

Vurnuxur, baxırdı yola anbaan,

Yad maşın keçəndə həndəvərindən.

 

 

Öğul, qız səsinə tamarzı idi,
Öləni ölmüşdü, qalanı – uzaq.

Mühərrik səsinə qulaq verirdi,

Ürəyin səsini dinləyən sayaq.

 

17. 09. 2019

Samara

BADAM

 Ərəbqardaşbəyli, 1978

 

Qışın oğlan çağıydı, yanvardı,
Yanırdı yaydakı tək yer-göysə,
Külək əsmirdi, yağış yağmırdı,

Şoru yerin çıxırdı qar tək üzə.

 

 

 

Bəlkə də tərsə fırlanırdı o il,

Fələyin çərxi ya da yer kürəsi.

Qayğılıydı kişi-arvad elə bil,

Qayğılıydı mal-heyvanın da səsi.

 

 

 

Qayğılanmışdı kənddə bağlar da,
Hər ağac ciddi götürqoydaydı,

Şirəsi qaynayan budaqlarda,
Yaz eşqi erkən oyanmaqdaydı.

 

 

 

Bir ağac kəndin ortasında elə,
Çiçəkləmişdi ağappaq qar tək,
Yanvara aldanan badamdı belə,

Meyvəsi incə, çiçəkdən göyçək.

 

 

Gözəl, çəkirdi  keçən hər adamı,
Sinə açmışdı deyərdin birdən.

Utandırırdı baxanlar badamı,
Qızartı vardı ağ çiçəklərdə…

 

 

Mürgüdə müdrik ağaclarsa hələ,

Bilirlər istisə də, yanvardı.

Donar badam bu ağ çiçəklərlə,

Hələ fevral qabaqda, mart vardı…

 

19.04. 2019

Samara