Архивы

İNCİL (MƏTTA). DAĞÜSTÜ VƏZ

2021 лето

Bu işi əziz Salman qardaşımın xatirəsinə həsr edirəm. 5 avqust vəfatı günüdür.

Xoşbəxtdir dilənçi, həqir olanlar,

Çün cənnət onların qismətində var.

Bəxtəvərdir indi yasa batanlar.

Onların hər biri təsəlli tapar.

Bəxtəvərdir başı aşağılar da,
Onlardır torpağın varisi zira.

Həqiqət acları həm də bəxtəvər,

Onlar doyan gün də, nəhayət, gələr.

Bəxtəvərdir yumşaq ürəklilər də,
Rəhm görəcəklər zaman gələndə.

Ürəyi təmizələr bəxtəvərdir həm,

Tanrı çöhrəsini görərlər hökmən.

Həqiqət yolunda  zülm görənlər,

Bəxtəvərdir, cənnət onları gözlər.

+

Torpaq duzusunuz, və duzsa birdən
Gücünü itirsə, onu necə sən,
Şor edərsən? İndi nəyə xeyri var?

Çölə atılmağa o ancaq yarar.

 +

Aləmə nursunuz. Necə gizlənər,
Dağın zirvəsində qurulan şəhər?

Qapağın altında şam yandıran var?

Şamdanda şam yanar, ev işıqlanar.

+

İşığınız yansın həmişə sizin,
Görsünlər xeyirli işlərinizi.

+

Heç də düşünməyin gəlmişəm ki, mən,
Pozam qanunları nəbilər qoyan.

Qanun icrasıdır mənim vəzifəm.

Sizə söyləyirəm mən həqiqətən:

Bəlkə itib gedər bu yer, bu göy də,
İtməz qanununsa bircə hərfi də,
İcrası büsbütün bitənə qədər.

+

Deyilib: “Öldürmə! Qətl törədən,
Gərək məhkəməyə verilə hökmən!”

Mən sizə deyirəm: Ürəyində kim,
Doğma qardaşına bəsləyirsə kin,

Gərək məhkəməyə çəkilə hökmən!

+

Kim ki, qardaşına “dəli” deyərsə,
Onun cəhənnəmdə yanar dərisi!

+

Qədimlər deyblər, bilirsiz yəqin,
Günahı ağırdır zinakarlığın.

+

Mən isə deyirəm: əgər qadına,
Baxıb kim yaxılsa şəhvət oduna,
Demək, ürəyində o, zina elər,

Haqq ilə “zinakar” ona deyilər.

+

Sağ gözün tamaha salarsa əgər,
Çıxar onu, elə özündən kənar.

Sağ əlin tamaha salarsa birdən.

Kəs at, uzaq elə onu özündən.

+

Bir gün qurbangaha bəxşiş gətirsən,
Və orda yadına düşsə ki, birdən,
İncikdir qardaşın nədənsə səndən

Get barış əvvəlcə qardaşınla sən.

+

Sizdən qədimlərə belə deyiblər:

“Pozma, əməl elə and içsən əgər”.

Mənsə dyirəm: “And içməyin heç vaxt.

Göyə and içməyin, Tanrıya göy – taxt.

Yerə də — yer ona ayaqaltıdır.

Heç kim and içməsin öz başına da,

Çünki başınızda bir tükü hətta,

Edə bilərsiniz nə ağ, nə qara.

Ya “hə”, ya “yox” söylə; ayrı nə desən,
Şeytan dediyilə demək gedirsən.

+

Bir zaman deyiblər, eşitmisiniz:

“Diş əvəzinə diş, gözə görə göz”.

İndi isə belə söyləyirəm mən,

Göstərmə şərə heç mmüqavimət sən.

Biri şillə vursa sağ yanağına,

Sol yanağını da çevir sən ona.

Səni məhkəməyə çəkib kim isə,
Əgər köynəyini almaq istəsə,

Üst paltarını da çıxar ver ona

Varınsa, çıxar ver pul istəsələr.
Boş qaytarma, borca gəlsələr əgər.

Sizə deyilibdir: “Sevgi bəsləyin,
Kim sizə yaxınsa, düşmənəsə — kin”.

Mən isə deyirəm: düşməninizi,
Sevin, dua edin qovana sizi.

Beləcə göydəiki Atanızın siz,
Layiqli övladı ola bilərsiz.

Odur yaxşının da, odur pisin də,
Haqlı olanın da, haqq kəsənin də,
Başının üstündə günü çıxaran.

Sizi sevənləri sevsəniz ancaq,
Bu sizə bir xidmət saylmayacaq.

Özünüzkülərlə təkcə mehriban

Olsanız, yox heç nə dəyərli olan.

Elə bütbərəst də belə deyilmi?

Sizsə kamil olun Tanrınız kimi.

(əvvəli)

05.08. 2022, Samara

 

«QƏFİL GƏLMƏSƏ DƏ BİZƏ QOCALIQ…»

2021 лето

Qəfil gəlməsə də bizə qocalıq,
Gözlənilməz olur, sarsıdır hətta.

Hər gün özümüzdə azar tapırıq,

Vurnuxur, çıxırıq min hoqqadan da.

 —

Onlayn həkimlər, həkimxanalar,

İynə, dava-dərman, türkəçarələr.

Cürbəcür pəhrizlər sınaqdan çıxar.
Orucluq – taqətdən düşənə qədər.

 —

Birdən cin elə bil bizə buyurar  —

Qaçarıq – parklarda, yol qırağında.

Sprinterə dönüb quş tək uçan var,
At kimi çapan da, yorğa gedən də.

 —

Qaçırıq, qanrılıb dala baxmadan,

Eşitməsək də səs, duyuruq hənir.

Qəlbdə, əzalarda artır həyəcan:

Dabanbasma ölüm mələyi gəlir…

 —

A dost! Yaşıdımsan, bəlkə cavansan,
Ayaq saxla, eşit mən deyənləri.

Nə qaçış, nə pəhriz, həkim və dərman? –

Əzrail bunlara aldanan deyil.

 —

Qalın bir kitabı hər gün aç oxu
Ya da yığ yanına yüzünü birdən.

Oxu yatağında gəlincə yuxu,
Oxu birnəfəsə, ara vermədən.

 —

Almanları oxu, Kantı xüsusən.

Oxu yunanları, oxu farsları,
“Min bir gecəni” də elə oxu sən,
Yaşa ərəbdəki ehtirasları.

 —

Oxu Şekspiri, oxu Bodleri,

Jül Vern yaxşıdır yataqda gecə.
Mirzə Cəlili də oxu arabir,
Oxü gözlərinə yuxu gəlincə.

 —

Hər gün təzə kitab, təzə əhvalat,

Yeni bir aləmdir yeni səhifə.

Çiyninin üstündən boylanıb bu vaxt,

Bəlkə oxuyan var səninlə birgə.

 —

Tanrı özü ya da ölüm mələyi,
Elə təsirlənər sən oxuyandan,

Ömrünün üstünə qoyar ay və il —
Çıxar hətta ölüm söhbəti yaddan…

 

04. 08. 2022, Samara

 

YƏHYA ÖNGƏLƏNİN BAŞI

2021 лето

Sarsıla bilərlər ilk eşidənər:

Bir baş yeddi yerə bölünüb qalıb.

Bölünüb, ölkələr gəzib nə qədər,

İtib dönə-dönə, yenə tapılıb.

 —

İki min il əvvəl bu baş bədəndən,
Ayrılıb, o ancaq danışıb yenə.

Bir xanım dilinə sancıb iynə də,

Atılıb çirkabın dərin yerinə.

 —

Çirkabda, torpağın dərin qatında,

Tapılıb vəftizçi Yəhyanın başı.

Yeddi ya daha çox hissəyə hətta

Bölünüb, dünyanı gəzib-dolaşıb.

 —

Hələ çəkməmişdən tiyəni cəllad,
Bəlkə itirmişdi başını Yəhya.

Həbsinin xəbəri yetişən saat,
İsa çəkilmişdi tez Cəliləyə.

 —

Orda öz işində: işıq bəxş edir

Korlara, lal olan dilləri açır.

Qaldırır tabutdan, ölü dirildir,

Tüpürür — ən ağır xəstəlik keçir.

 — 

Zindandadır onu vəftiz edənsə,

Cəllad itiləyir tiyəni artıq.

Tələsmir köməyə İsa nədənsə,
Onun Cəlilədə başı qarışıq.

 — 

Bircə tüpürcəyi, çırtmasıyla ya,
Zindan divarları çökəydi gərək.
Tanrını özünün atası sayan,
Biganə ya aciz – adi adam tək.

 — 

İtirib başını Yəhya Öngələn:

Omu həqiqətən göndərilən kəs?

Odursa ruhundan Tanrının gələn,
Zindan qapısını açmır niyə bəs?..

 — 

Bu vaxt izdihamlı yenə Cəlilə

Kütlə bayılmada möcüzələrdən.

Tabutdan sıçrayıb qalxır ölülər,

Sağalır bir anda cüzamlı bədən.

 —

Vəftizçi Yəhyanı yox yada salan,
Cəllad tiyəsini indi endirər.

Böyük bir layihə varsa qabaqda

Tanrıya maraqlı deyil bir nəfər.

 —

Özünü Tanrının övladı bilən.
Baxmır gözucu da Yəhudiyyəyə.

Öləcək tezliklə Yəhya Öngələn,

Tanrı fikri icra olunsun deyə…

 —

Hələ çiyinlərdə, kəsilməmişdən,
Başını hər kəsin itirməyi var

Tanrının əmriylə görülən işdən,

Zehnin, intellektin varsa, baş çıxar.

 —

Aclıq, pandemiya, müharibələr,

Uşaqlı-böyüklü bəşər qırılır.

Buludda ruh kimi görünsə əgər,
Yatırdar, əlbəttə, bir anda Tanrı.

 —

Görünmür, yatırtmır…Yaşayar insan,
Beləcə, duası cavabsız qalar.

Bəlkə də fikrində Tanrının bu an,

Möhtəşəm bir işin layihəsi var.

 —

Özü günahımdan, İlahi, keç sən! — 

Prioritetlərin var sənin yəqin.

Dünən prioritet — Yəhya Öngələn

Bu gün və sabahsa İsadır yəni.

 —

Səni Osventsimdə çağırırdılar,

Başı ağrıyan da səni səsləyər.

Səninsə möhtəşəm planların var,

Yayınarsan, bizi eşitsən əgər.

 —

Bilmir layihənin sirrini bəşər,

Ali fikrindəki bilinmir nədir..

Başımız dağırlır düşünsək əgər,
Hər hissə elə bil yeddi yerdədir.

 

02.08. 2022, Samara

“HƏR SƏHƏR-AXŞAM KAPİTAN MAL SAĞIR…”

2021 лето

Ah, nə gözəl, gəzməli yerdir bura!

Nəşə dolur qəlbinə baxsan hara.

 —

Ah, nə qəşəngdir, nə yaşıldır yamac,

Kölgəli ya meyvəlidir hər ağac.

 —

Fasiləsizsdir çıxışı quşların,

Möcüzədir səsləri ölmüşlərin.

 —

Ah, necə də görməli yerdir bura,
Bax, daraşıb göy çəmənə mal-qara.

 —

Çoxdu qoyun, həm iribuynuzlular,
Ermənidən qalma donuzlar da var.

 —

Puddan ağır bəlkə qoçun quyruğu

Eşqi coşur, yox dayanıb durduğu.

 —

Saz dəyənək əldə, yorulmur gizir,
Düzdə, yamacda gecə-gündüz gəzir.

— 

Mal-qaranı hərdən elə haylayır,
Qorxu düşür  canlarına hayların.

— 

Eşq ilə heyvan otarır qəhrəman,
Razıdır ondan general hər zaman.

 —

Vaxtaşırı təqdim edir ordenə,
Başla  ayaq da verir hərdən ona.

 —

Ah, nə gözəl, ah, nə qəşəng hissədir!

Fıştırıq əsgər özünü hiss edir!

 —

Təlimi çoxdan unudub leytenant,
Mürgü vurur minaatan, avtomat.

 —

Hər səhər-axşam kapitan mal sağır,

Yaxşı sağır, olsa da bu iş ağır.


Zəhməti polkovnikin də az deyil,

Hər donuzu şəxsən özü yemləyir.

 —

Razıdır işdən general yüz faiz,
Pul gətirir çoxlu xüsusən donuz…

 —

Ah, nə gözəldir, nə qəşəngdir Vətən!

Gübrələnib qanla yamac, həm çəmən!

 —

Ah, nə gözəl burda çiçəklər bitir,
Qan qoxusu versə də hərçənd ətir…

 —

Ah, nə gözəl, görməli yerdir bura!
Həndəvəri zəbt eləyib mal-qara.

 —

Ermənidən qalma donuzlar da var,

Əsgərim işlər, general yağlanar…

 —

Ah, tutub ətrafı səsi quşların,

Qəlb dağıdır nəğməsi ölmüşlərin…

 

30. 07. 2022, Samara

ƏSRİN RUS RULETKASI

29 iyun

Məşhur bir romanında

Dostoyevski deyir:

“Təbiət oyunudur

Rusiya, ağlın deyil”

 —

Rusdasa əziz, şirin,
Oyun idi ruletka.

Sıxırdı revolverin,

Lüləsini gicgaha.

 —

İndi basır tətiyi
Rusun barmağı yenə.

Ancaq özünə deyil,

Lülə tuşlanıb sənə.

 

29.07. 2022, Samara

AH, SEVGİ ŞEİRLƏRİ…

2021 лето

Ah, nə ola ki, gələ,

Mənə elə bir ilham,

Qələmi alıb ələ,

Sevgidən şeir yazam.

 —

Yatmayam uzun gecə,

Yazam şam işığıyla,

İsladam neçə-neçə

Vərəqi göz yaşıyla.

 —

Ya qoşma Vaqif sayaq,
Ya Füzuıi tək qəzəl.

Vəzni taraz, cağbacağ,
Qafiyələri gözəl.

 

Yazam “kirprikləri ox”,

“Bel nazik, sinə meydan”,

Yazam iztirabım çox,
“Usanmışam canımdan”.

 — 

Sübh çağı şeir bitə,
Nöqtəsini qoyam mən.

Son bənddə ya beytdə,
Təxəllüsüm də hökmən.

 — 

Dərhal xəbər tutalar,
Şeirdən xanəndələr.

Alim Qasımov hətta,
Neçə adam göndərə.
 

Toylarda, AzTv-də,
Oxuna həftəbaşı,

Eşidib neçə evdə,
Axıdalar göz yaşı…

 —

Ah, nə ola bir anlıq,
Tanrımın qüdrətiylə,
Qayıdaydı cavanlıq —

Bəsimdir bu an elə.

 —

Ötəri bir baxışdan,
Yenə də diksinəydim.
Mənə bu baxış o an,
Heç yönəlməsəydi də…

 —

Nə qoşma, qəzəl nə də,
Yazardım o baxışdan.

Əzizlər, gəzdirərdim,
Ürəyimin başında…

 28. 07. 2022, Samara

 

«GÖRMƏRƏM ŞİRAZI, İSFAHANI MƏN…»

2021 лето

Görmərəm Şirazı, İsfahanı mən,
Parisi, Romanı görərəm nə də.

Elə təsadüfi və yad şəhərdə,
Ölərəm, illərlə ulduz görmədən.

 —

Dayanıb baxmağa çay qırağında,

Burda qürublar var- qəlb gizildədən.

Bir ulduz görməzsən göyün üzündə,

Bəlkə küçələrin gur işığından.

 —

Yolumun üstünə çıxdı bu şəhər —
Nəfəs dərmək idi burda məqsədim,
Bir az dincələrəm, gedərəm, dedim,
Qalıb dincəlirəm indiyə qədər.

 —

Qismətim deyilmiş zirəyə qalxmaq
Okean sahili bilmərəm nədir,

Keçir yaşanmadan günlərim, gedir.

Bütün məsafələr keçilməz, uzaq.

 — 

Daha çəkməz məni, səsləməz daha,
Kitabda, kinoda qəlbə xoş gələn.

Həvəs yox tərk edib otağı bəzən,

Qapıdan qırağa ayaq qoymağa.

 —

Artıq öləziyir xatirələr də,

Təəssüratlarım silinir tamam.

Deyim, ayıbsa da: xəritələrdə,

Doğma yurdumu da çətin taparam.

24-26. 07. 2022, Samara

ON SƏKKİZ YAŞLI ƏSGƏR VÜSAL NOVRUZ OĞLU ALLAHVERDİYEVİN XATİRƏSİNƏ

Kişi yox idimi Azərbaycanda? —

Yəni pəzəvənglər, pələng kimilər,

Əjdaha kimilər sənin yanında.

Öyünən, döşünə döyən kişiilər.

 —

On səkkiz yaşlıydın, sən bir uşaqdın,
Hələ tütün, içki tez sayılandı.

Barıt qoxuladın, qurğuşun uddun —

Kimdi bu neməti sənə daddıran?

 —

Uşaqdın, ikicə ayın əsgəri,
Nə təlim görərdin iki ayda sən?

Göstərin mənə o motherfucker-i,

Kimdi uşaqları qətlə göndərən?

 —

Təmiz qanın axan ərazilərdə,
Lotular toplaşıb niqt deyirlər.

Kabab tüstülənir quzu ətindən,

Qanı qurumamış basıb yeyirər…

 —

Ürəyini yeyər, ovunmaz anan,

Ən istəkli yeri – qəbrinin üstü.

Gedib məsum, sütül balası qurban,

Namərdi ananın qarğışı tutsun…

25.07. 2022, Samara

QAN PULUNA ALINAN MAŞIN

29 iyun

 Ağ maşın, zavoddan təzəcə çıxan –

Vurnuxur haçandan qoca yanında.

Qabaqdan gah baxır, gah da arxadan,

Hərdən özünə də baxır aynada.

 —

Oğlu, Lyoşa Malov çox arzulardı,

Belə bir ağ maşın ağlı kəsəndən.

BMV, Mersedes bəlkə alardı,

“Lada Qranta” da pis dyil hərçənd.


Yəqin dal şüşəyə Georgi lenti

Çəkərdi, “На Берлин!”  yazardı hələ.

Ukraynada ölmək oldu qisməti,

Heç gedib çıxmadı Kiyevə belə.

 — 

Onun “qan pulu”na alınıb maşın,
Ha baxır, baxmaqdan atası doymur.

Diliylə az qalır silib-yalasın,

Uşağı-muşağı yaxına qoymur.

 —

Oğlu tankda yanıb qonşu ölkədə,
Niyə, kimdən ötrü – düşünmür ata.

Hərdən qəbri üstə gedər bəlkə də,
Qanıyla alınan bu ağ maşında.

 —

Tamahdan başını itirən kişi!

Çıx yola, qazı bas, kefdəsən daha.

Yaz vur dal şüşəyə “На кладбище!» — 

Hamı buraxacaq səni qabağa…

 

20.07. 2022, Samara

 

PREZİDENT HOVUZUNDA ÇİMİR ŞRİLANKALI…

2021 лето

Yanğın var göy üzündə,
Qızıb yerdə daş, dəmir,
Rəhbərin hovuzunda,

Şrilankalı çimir.

 —

Qovub prezidenti,
Dolub saraya millət.

Gözü yoxdur heç nədə,

Götürən yox qənimət.

 —

Nə daş-qaşı qapan var,
Nə də ki qadjetləri.

Ac olsa da qarınlar,

Çoxdur ləyaqətləri.

 —

Ancaq yanır bədənlər,
Ürək-ciyər əriyir.

Leysan kimi gedir tər,
Hovuzsa  gəl-gəl deyir.

 —

Şri Lanka milləti,
Hovuzda sərinlənir.

Mənfur prezidenti,
Qovub, indi şənlənir.

 —

Gözəldir ekranda da,

Bu hovuz, zümrüd sular.

Bir gün, ilahi mən də,
Belə çiməm, nə olar!..

 —

Ah, bu nə istilərdir,
Dünya od tutub yanır!

Bu hovuzdan bizdə də,
Varmı? Varsa, bəs hanı?

 —

Beyləqanda müsibət,

Yanır Salyan, Kürdəmir,

Şrilankalı xoşbəxt,
Sərin hovuzda çimir.

 —

Yanır Şamaxı, Ağdaş,
Ucar çıxarıb dilin.

Şrlankalı qardaş,
Başımıza sağ əlin…

 

17.06. 2022, Samara