Архив | 29.01.2018

ÜÇ HƏRFDƏN İBARƏT QƏRİBƏ SÖZLƏR…

Beowulf.firstpage

Dostoyevski “Yazıçının gündəliyi”ndə (1873) üç hərfdən ibarət bir söz haqqında yazır. Altı nəfər kefli fəhlənin dalınca on beş addım gedəndən sonra yazıçı bu nəticəyə gəlir ki, bu sözün köməkliyi ilə ən dərin düşüncələri ifadə etmək olar.Dostoyevski deyir ki, bir neçə dəqiqənin içində sərxoş fhlələr o sözü altı dəfə işlətdilər və hər dəfə başqa mənada…

Əlbəttə, Mixail Fyodoroviç sözün qüdrətinı valeh olmuşdu…

Bu məqaləni qdim ingilis dastanı “Beovulfa baxarkən xatırladım”. 349-350-ci misralarda belə bir söz var: “wig”.

wæs his módsefa      manegum gecýðed

wíg ond wísdóm

Bi isə müasir ingiliscəyə sətri tərcümə:

his courage was      well-known to many,

war-skill and wisdom 

Beləliklə, “wig – war-skill”, yəni hərbi səriştə.

Üç hərflik sözü indi səkkiz hərfdən ibarət iki söz izah edə bilirsə, dilin inkişafına şübhə oyanır…

Müasir ingiliscədə “wig” parik deməkdir.

Düzdür, hərbçilərin də parikləri olub, ancaq 17-19-cu əsrlərdə…

Köhnə ingiliscədən müasir ingiliscəyə “wig” sözü “war” kimi tərcümə olunur. Belə çıxır ki, müəyyən kontekstdə “wig” “war-skill” mənasını da verə bilir…

Üç hərfdən ibarət qəribə bir söz

UİLYAM ŞEKSPİR. 40-CI SONET

40 sonnet.jpg

                                  Take all my loves, my love; yea, take them all…

Götür sevgiləri sən ürəyimdən —

Əvvəllər olmayan nəyin var indi?
Gülüm, “əsil sevgi” deyə bildiyin,

Məndə nə vardısa, elə sənindi.

+
Səni qınamıram, sevgimi məndən,

Alırsansa mənə sevgidən, amma,

Zövqünə aldanıb, məhəbbət desən,

Qəlbin rədd edənə, səni qınaram.

+

Bütün olanımı apardınsa da,

Nəcib oğru, bil ki, bağışlanırsan.

Hərçənd bilirsən ki, dözmək asandır,

Sevgi yarasından kin ağrısına.

+

                     Gözəlsən, şərin də gözəl görünər,

                     Kinlə öldürsən də, düşmənə dönmə.

İngiliscədən tərcümə

29.01.2018

Samara

Qeyd: Ən mürəkkəb sonetlərdəndir; 5-6; 7-8-ci misralar müxtəlif tədqiqatçılar və tərcüməçilər tərəfindən müxtəlif cür yozulur. 

Şair onun sevgilisini əlindən almış dostunun xəyanətindən əzab çəkir, onu “gentle thief” adlandırır və onu bağışlamağa hazır olduğunu bildirir.