Yox, məddah deyiləm, çara mən əgər,
Tərif qoşuramsa sərbəst, səmimi,
Cürətlə açıram mən öz qəlbimi,
Nə desəm, nə yazsam, ürəkdən gələr.
—
Sevmişəm mən onu həqiqətən də,
Şərəfli, çapıqdır idarəsində.
Canlandı Rusiya onunla birdən,
Hərb ilə, ümidlə, əməklə həm də.
—
Yox, yox, qaynasa da cavanlıq qanı,
O, dövlət ruhludur, deyil o qəddar :
Kimi ki, açıqda cəzalandırar,
Rəhm edər xəlvətdə, bağışlar onu.
—
Keçirdi sürgündə mənim həyatım,
Ayrı salınmışdım əzizlərimdən.
O sultan əlini uzatdı birdən —
Sizin yanınıza yenə qayıtdım.
—
Mənim ilhamıma göstərib hörmət,
Çıxardı fikrimi o, azadlığa.
Duyaraq qəlbimdə səmimi riqqət,
Nyə ona tərif deməyim axı?
—
Məddah məkrlidir, məddah hər zaman,
Çara qara gün də qarğıya bilər.
O, çarın hüdudsuz hüquqlarından,
Təkcə mərhəmətə etiraz elər.
—
O deyər: sən nifrət xalqına bəslə,
Batsın təbiətin qoy incə səsi.
Deyər: maarifdən xalqa nə gələ —
Föhşdür və bir də qiyam həvəsi.
—
Yazıq o ölkə ki, saraya təkcə,
Kölə və məddahın yaxınlığı var,
Göylərin seçdiyi sənətkar isə,
Yerə gözlərini zilləyib susar.
1828
ruscadan tərcümə
02.01. 2022, Samara
==============
Александр ПУШКИН
Друзьям
Нет, я не льстец, когда царю
Хвалу свободную слагаю:
Я смело чувства выражаю,
Языком сердца говорю.
—
Его я просто полюбил:
Он бодро, честно правит нами;
Россию вдруг он оживил
Войной, надеждами, трудами.
—
О нет, хоть юность в нем кипит,
Но не жесток в нем дух державный:
Тому, кого карает явно,
Он втайне милости творит.
—
Текла в изгнаньe жизнь моя,
Влачил я с милыми разлуку,
Но он мне царственную руку
Простер — и с вами снова я.
—
Во мне почтил он вдохновенье,
Освободил он мысль мою,
И я ль, в сердечном умиленье,
Ему хвалы не воспою?
—
Я льстец! Нет, братья, льстец лукав:
Он горе на царя накличет,
Он из его державных прав
Одну лишь милость ограничит.
—
Он скажет: презирай народ,
Глуши природы голос нежный,
Он скажет: просвещенья плод —
Разврат и некий дух мятежный!
—
Беда стране, где раб и льстец
Одни приближены к престолу,
А небом избранный певец
Молчит, потупя очи долу.
1828