(THE BIRTHPLACE)
Yamacdan yuxarı, zirvəyə yaxın –
Hələ olmamışdı ora bir çıxan.
Atamsa ev saldı, hasar götürdü,
Bulağın üstünü yaxşıca hördü.
Çınqılı dağıtdı, çəmən bitirdi,
Ordaca dünyaya bizi gətirdi.
Biz oğlanlı-qızlı bir düjin idik,
Küyümüzlə dağı sevindirirdik.
Elə bil onun öz balalarıydıq,
Gülümsədi, hər nə oyun çıxardıq.
Yəqin adlarımız çıxar yadından,
(Qızların dəyişər indi soyadı).
Sonra dağ düşürdü bizi dizindən,
Qucağı ağacla doludur indi.
ingiliscədən tərcümə
2000-ci illər
Samara
Bakıda keçirilən “Əsgər ölümünə son!” aksiyası vüsətiylə entuziazm, iştirakçlra qarşı hörmət doğurur. Belə bir aksiyanın Hilal Məmmədovun azadlığı tələbiylə keçirilməməyi məyusluq doğurur. Bu ahıl ziyalının həbsi də qətldir, tədricən həyata keçirilən qətldir. Prezident seçkilərində namizəd olmaq istəyənlər niyə milli azlıqların hüquqlarının qorunacağı barədə öhdəliklər götürmürlər?
Talışların və başqa azlıqların hüquqları tam təmin olunmayınca separatçılıq üçün münbit zəmin qalacaq, seperatçılıq təhlükəsi isə həmişə diktaturanı bərkitmək üçün bəhanədir.
Sevinc balanın valideynlərinə
Dünyada torpaq çox, dünyada kül çox –
Başa sovuranlar ovunmur ancaq.
Dünyada yarpaq çox, dünyada gül çox,
Çələng toxuyanlar ovunmaz ancaq.
Bütün dərdlilərin təsəlli yeri –
Əyyubun səbri.
Dünyadan köçdüyü neçə min ildir,
Səbrini irs qoyub Əyyub elə bil.
Əyyubun səbri
Çoxdur varlıların səxavətindən,
Çoxdur kasıbların əziyyətindən.
Torpaqdan cücərər, günəşdən doğar,
Buludlarda yaşar, yağışla yağar.
Üşüyənə isti, yanana sərin –
Əyyubun səbri.
Düzləri dolaşar, zirvədə yatar,
Meşələrdə gəzər, sularda batar.
Sönər susuzluğu bircə damladan,
Beş çörəklə doyan beş min adamın…
Şeytan hiyləsiylə, şeytan şəriylə,
Döşləşər, bacarar Əyyubun səbri.
Allah qəzəbinin özündən belə,
Böyükdür, ucadır Əyyubun səbri.
Yaxşı ki…
16-18 fevral 2007-ci il, Samara
Kolazçı zənciri ovuclayaraq
Tullayır kolaza. Onun yerini
Tutub çəpləyirəm, gedir yararaq,
Qoca kolaz Kürün ləpələrini.
Beləcə düz qırx il lələmin əli,
Çəpdən ayrılmadı gün batanacan.
Varını verəndən bolşeviklərə,
Keçid kolazıydı çörək ağacı.
Firqədən aralı, cərgədən uzaq –
Bilindi cərgəyə qoşulan deyil.
Kolazında nə gerb, nə də ki bayraq,
Amma tanınırdı suverenliyi.
Yolunu, yönünü dəyişdi Kür də,
Bağını, evini yudu, apardı.
İndi lal suların axdığı yerdə,
Axşamlar heç nədən dava qopardı.
Axara qarşıydı. Əlləri çəpdən
Qopmadı kimsəni alqışlamağa.
Axarla qovulan balıq görəndə,
Zəhmi çoxalardı qaş-qabağının…
21may 2007, Samara
Участники протестной акции в Москве несут портреты депутатов, которых они считают подлецами. Наибольший интерес представляет портрет Геннадия Зюганова, написанный в свое время выдающимся русским художником еврейской национальности Ильей Репиным. Из-за нужды художнику приходилось идти на компромиссы со своими убеждениями.
13 янв, 2013 at 1:04 PM
В Каннах был избит участник международного кинофестиваля российский режиссер Артем Семакин. Позднее в полицейском участке виновные принесли тысячу извинений, Семакину, сказав, что инцидент произошел ошибочно, так как они его приняли за Никиту Михалкова.
Əgər yanınızda desələr ki, adam qocalanda arsız olur, utanmaz olur, inanmayın. Götürək elə məni, yaşımın dibi yoxdur, ancaq utananda elə utanıram ki, az qalıram yerə girəm. Qocalığımı nəzərə alsaq, deməliyəm ki, ölüb yerə girəm…Məsələn, Azərbaycan parlamentinə seçkilər keçiriləndə elə utanır, elə qızarırdım ki, saqqalım olmasaydı, milislər məni kefli bilib tutardılar. Eybimi saqqal örtür, vallah. Bəli, mən çox təşvişdəydim, çox təlaşdaydım, Rusiyada yaşasaq da, azərbaycanlıyıq dana, vallah, hərdən-hərdən qeyrət adamı boğur… Mənim əsas qorxduğum şey bu idi ki, birdən ordakı seçkiləri rus müşahidəçiləri bəyənməz. Adamdır da, birdən bəyənmədi. Rüsvay olardıq, vallah. Ermənilərin seçkilərinin Rusiya müşahidəçilərinin başçısı Ruşaylo cənabları elə bəyənmişdi ki, Moskvaya qayıdandan bir ay sonra da ağız-burnunu yalayırdı. İndi vura, bizim süçkiləri bəyənməyə. Onda biz ermənilərin yanında başıaşağı olardıq, vallah, onlar bizə rişxənd edib gülərdilər. Şükür allaha ki, Ruşaylo bəy Azərbaycan seçkilərindən çox razı qalıb, prezuidentə deyib ki, sağ ol, İlham bəyz, indiyəcən mən delə kef çəkməmişdim. İlham bəy də deyib ki, halal xoşun olsun, ay Ruşaylo bəy, əsil keflər hələ qabaqdadır, bu məclis əvvəlki məclislərdən deyil, əsil məclisdir, ailəvi məclisdir, gələn seçkiləri gözləmə, ürəyin istəyəndə gəl, kefin açılsın…
Bəh-bəh, eşidib xeyli cavanlaşdım. Ancaq qulağıma çatan bəzi sözlər məni yaman pərt elədi. Müxalifətçilər deyiblər ki, guya Ruşaylo bəy Bakıya gələndə özüylə bir təyyarə saz dəyənək gətiribmiş və onlar elə həmin dəyənəklərlə döyülüblər. Sübut üçün hətta bədənlərinin göyərən, qaralan yerlərini amerikalı müşahidəçilərə göstəriblər. Deyilənə görə, şalvarlarını çıxaranlar da olub… A zalım uşağı, müxalifətçi olanda adam abrını-həyasını itirməz ki. Vallah, mən xəcalətdən elə hala düşdüm ki, üstümə həkim çağırdılar…
Axı nə dəyənək davasıdır bui? A qırışmallar, nə bilirsiniz ki, sizə dəyən rus dəyənəyidir? Dəyənək dəyənəyə oxşayar dana…
Mirzə Əlil
dekabr 2005
“Ocaq” qəzeti
Uistan Oden (1907-1973)
Stop all the clocks, cut off the telephone…
Saxlayın saatları, telefonları kəsin,
Şirəli sümük atın itlərə ki, hürməsin.
Sussun pianinolar, asta təbil səsiylə
Çıxarın cənazəni, yığılsın yasa gələn.
Haray salsın uçarlar göydə dövrə vuraraq,
Bu ölüm xəbərini yazsın ağ buludlara.
Taxsın ağ göyərçinlər boynuna qara ipək,
Polislər yola çıxsın qara əlcək geyərək.
Şərqimdi, Qərbimdi o, Cənubum, Şimalımdı,
Zəhmət dolu günlərim, istirahət anımdı.
O mənə söz, nəğmədi, o, gündüzdü, o, axşam,
Mən əbədi bilirdim sevgini. Yanılmışam.
Ulduzlar göz oxşamır, ulduzları söndürün,
Açıb-atın günəşi, ayı büküb endirin.
Qırın-tökün meşəni, qurudun okeanı,
Yaxşı nə var qabaqda? Daha ölüb inamım…
Ingiliscədən tərcümə: X.X.
Sent. 2012, Samara
продолжение
Детскость в нем проявлялась в нем во многом. От эмоций, мгновенно вспыхнувших, на его глазах появлялись слезы, анекдотам он смеялся до удушья… Кстати, анекдоты в основном рассказывал нам Акрам и не только анекдоты. Одно время ему доводилось работать на телевидении ассистентом режиссера и он знал массу правдивых и вымышленных историй из жизни творческих людей. Рассказывал он разными голосами. У него особенно хорошо выходили лезгинские анекдоты. То есть те азербайджанские анекдоты, героями которых были лезгины… Теперь вот впервые над этим задумался… Если не ошибаюсь, Ариф и эти анекдоты любил… Спустя многие годы задним числом думаешь, что некоторые из этих анекдотов, очень остроумных и вообще-то безобидных, могли бы задеть будущего лезгинского лидера… Но Ариф, как мне тогда казалось, был человеком без комплексов, да и вряд ли себя видел будущим лезгинским лидером – он ведь мнил себя великим азербайджанским писателем, претендентом на Нобелевскую премию. И лезгином-то он себя не называл. Говорил, что мама лезгинка. Правда, во сне говорил исключительно по-лезгински. Это совершенно точно…
Он в свободное время спускался в холл гостиницы и заводил знакомства, это ему удавалось легко. Однажды в номер он вернулся в чрезвычайном волнении. Сказал, что минуту назад внизу слышал душераздирающую историю. В одном селе молодой парень изнасиловал женщину. Возник скандал, грозящий перерасти в смертоубийственные распри между семьями. У парня родственники оказались влиятельными людьми. Они уговорили семью женщину, в том числе мужа, замять историю. Заключили как бы мировую. Сын женщины, подросток, не выдержав позора, взял отцовское ружье и застрелился…
Через несколько месяцев, летом 1980 года в течение нескольких дней я написал повесть на основе этого события, посвятив ее Арифу Паша оглы…
S.H. — va
Bu tanışlıq, bu görüş,
Əlbəttə, bir təsadüf.
Təəssürü mənə xoş,
Bəlkə sənə — təəssüf…
Daha təsadüfidir,
Bəlkə yaxşı düşünsək,
Ki, biz indiyə qədər,
Görüşməmişik nəsə.
Müxtəlif ölkələrin,
Olsaq da vətəndaşı.
Sakiniyik bir dilin,
Yəni bir növ dildaşıq.
Dünyalar arasında,
Ən böyüksə dil necə.
Görüş ehtimalı da,
Burda çoxdur eləcə.
Söz var ki qaçaq salır,
Söz var ki yol azdırır.
Söz də var ocaq olur,
Yığılır, qızınırıq.
Daha biz belə xalqıq –
Sözün məəttəliyik.
Bəzən sözlə qalxırıq,
Bəzən sözə köləyik.
Tərifin çalışırıq,
Deyək ən şirinini.
Qardaş, heç olmamışıq,
Əlbəyaxa biz yəni?
Girib söz qalağına,
Saxlarıq başımızı.
A bəy, sən arxayınsan
Ki, biz görüşməmişik?
Hərçənd başa bəladır,
Yenə yurd tək əzizdir.
Bu dilə vətəndaşıq,
Sözük biz özümüz də.
Sabah torpağın tozu,
Kolların da kosuyuq.
Hələliksə biz sözük,
Kəlmə tək kəsilirik.
Yerli-yersiz deyilir,
Pozulur, qaralırıq.
Şayiə tək yayılır,
Qeybət tək qırılırıq.
Bəzən yerə düşənik,
Bəzən saylı inciyik.
Ehram kimi möhtəşəm,
Eyham kimi uncəyik.
Gah dodaq altındayıq,
Gah da dil ucundayıq.
Gah qulaq ardındayıq,
Gah yaddaş küncündəyik.
Torpağıq, ot-ələfik,
Bu gün. Sözük biz sabah.
Yəqin bu təsadüfi
Görüşün də ardı var…
yanvar 2007, Samara
xeyrulla xayal 